Năm 2018: Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu

Triều cường gây ngập khu dân cư khu vực ven biển huyện Hòa Bình.

Năm 2017 là năm Bạc Liêu phải đương đầu với nhiều khó khăn, thách thức, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu (BĐKH). Những tác động tiêu cực ấy đã làm ảnh hưởng đến sản xuất, sinh hoạt của nhiều hộ dân và sự phát triển bền vững của tỉnh. Một trong những giải pháp quan trọng của tỉnh năm 2018 là chủ động ứng phó và tích cực thực hiện Nghị quyết 04 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về tăng cường ứng phó với BĐKH, phòng chống thiên tai (PCTT) đến năm 2020.

Với vị trí giáp biển, nên Bạc Liêu năm qua bị ảnh hưởng nặng nề từ triều cường dâng cao, nhất là tình trạng sạt lở ở những khu vực trọng yếu ven biển Bạc Liêu. Cụ thể trong những tháng đầu năm 2017, triều cường kết hợp với gió mạnh đã gây vỡ kè, sạt lở kè trên nhiều đoạn tại khu vực ven biển của huyện Đông Hải và TP. Bạc Liêu, làm hư hại nghiêm trọng các công trình hạ tầng, công trình phục vụ sản xuất và phải cần đến hàng trăm tỷ đồng để đầu tư nâng cấp, khắc phục. UBND tỉnh phải công bố lệnh khẩn cấp về thiên tai gây sạt lở nghiêm trọng, uy hiếp an toàn của người dân ở khu vực kè ven biển Bạc Liêu.

Cũng trong năm qua, đã xuất hiện nhiều đợt mưa kèm theo lốc xoáy làm sập và tốc mái 114 căn nhà, gây sạt lở đường giao thông về xã Hưng Thành (huyện Vĩnh Lợi)... Đặc biệt, nhiều vùng sản xuất bị động và làm xáo trộn lịch thời vụ do thiếu nước phục vụ phát triển sản xuất, nhiều tuyến đường chính ở các huyện, thị xã, thành phố thường bị ngập mỗi khi mưa lớn, triều cường dâng cao… Những tác động ấy đã gây thiệt hại nặng nề và ảnh hưởng không nhỏ đến phát triển sản xuất.

Theo kịch bản BĐKH của tỉnh Bạc Liêu, dự đoán đến năm 2050, nếu mực nước biển tăng từ 22 - 30cm sẽ có khoảng 180.113ha bị ngập, chiếm 69,4% tổng diện tích tự nhiên của tỉnh và nếu lấy ngưỡng mặn 4%o thì toàn tỉnh sẽ có khoảng 74,6% diện tích tự nhiên bị ảnh hưởng từ xâm nhập mặn.

Với thế mạnh kinh tế chủ yếu là sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản, việc chủ động các giải pháp ứng phó không chỉ là vấn đề mang tính sống còn, mà còn cần đến những tư duy đột phá mới. Đó chính là biến các khó khăn, thách thức thành thời cơ thông qua việc tái cơ cấu và thay đổi mô hình tăng trưởng. Đồng thời, mạnh dạn thay đổi, bổ sung quy hoạch, thậm chí xây dựng cả quy hoạch mới gắn với việc chủ động và thích ứng với quá trình BĐKH, nhất là tình trạng xâm nhập mặn, nước biển dâng. Thực tiễn cũng đã chứng minh khả năng thích ứng này bằng việc Bạc Liêu đã quy hoạch sản xuất ở những vùng chuyển đổi và mạnh dạn thay cây lúa bằng con tôm, phát triển mạnh mô hình lúa - tôm ở vùng ngọt, nhằm tăng khả năng thích ứng. Mạnh dạn chuyển đổi từ mô hình trồng lúa ở những vùng sản xuất kém hiệu quả, cho năng suất thấp vì nhiễm mặn sang nuôi trồng thủy sản mà con tôm là đối tượng nuôi chủ lực…

Một số nhiệm vụ và giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai đến năm 2020

Tăng cường năng lực quản lý nhà nước về ứng phó với biến đổi khí hậu (BĐKH), phòng chống thiên tai (PCTT). Củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy quản lý nhà nước, có chính sách đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao về bảo vệ môi trường, ứng phó với BĐKH, PCTT; điều chỉnh, lồng ghép nội dung BĐKH vào các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển ngành, lĩnh vực kinh tế - xã hội của tỉnh; khắc phục sự chồng chéo, tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho việc thực hiện các nhiệm vụ.

Tăng cường huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực đầu tư, hỗ trợ công tác PCTT, ứng phó với BĐKH; tập trung đầu mối, xác định rõ chức năng, nhiệm vụ, khắc phục triệt để tình trạng phân tán, chồng chéo trong quản lý nhà nước về ứng phó với BĐKH; xây dựng cơ chế phối hợp liên ngành, liên tỉnh, liên vùng; cơ chế, chính sách khuyến khích xã hội hóa; cơ chế để nhân dân giám sát việc thực hiện công tác ứng phó với BĐKH, phòng chống thiên tai có hiệu quả. Tăng cường hệ thống quan trắc khí tượng, thủy văn bảo đảm quan trắc đầy đủ và chính xác các yếu tố khí hậu; đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường, BĐKH, nước biển dâng, xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật; tăng cường giám sát, đánh giá các mục tiêu, chỉ tiêu về ứng phó với BĐKH, PCTT.

Huy động mọi nguồn lực đầu tư cho ứng phó với BĐKH và PCTT. Kết hợp tăng chi từ ngân sách; đa dạng hóa các nguồn vốn đầu tư trong và ngoài nước, nhất là các nguồn vốn ưu đãi cho ứng phó với BĐKH, PCTT; bố trí ngân sách phù hợp cho công tác điều tra cơ bản, xử lý ô nhiễm môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học, các dự án giảm phát thải khí nhà kính…

Đồng thời tranh thủ vốn từ chương trình mục tiêu của Trung ương về BĐKH để có thêm nguồn lực thực hiện Nghị quyết. Thực hiện chính sách khuyến khích, ưu đãi, hỗ trợ doanh nghiệp và người dân tham gia hoạt động ứng phó với BĐKH, PCTT; hỗ trợ người dân trồng và bảo vệ rừng, nhất là rừng ngập mặn ven biển. Tăng cường liên kết, phối hợp liên ngành, liên tỉnh, liên vùng trong việc lồng ghép các nhiệm vụ về BĐKH vào trong quy hoạch, xây dựng chương trình, dự án của tỉnh Bạc Liêu phù hợp với phát triển của vùng. Thực hiện trao đổi thông tin, dữ liệu khí tượng thủy văn, BĐKH; học tập kinh nghiệm các địa phương khác về ứng phó BĐKH, PCTT và trong việc thực hiện các mục tiêu thiên niên kỷ. Đẩy mạnh hợp tác với các tỉnh lân cận và trong khu vực, các tổ chức và các diễn đàn quốc gia, quốc tế để bảo vệ các nguồn nước liên vùng, liên tỉnh, tiếp cận công nghệ mới và huy động nguồn lực cho giảm phát thải khí nhà kính, thích ứng với BĐKH, PCTT; chủ động hợp tác quốc tế, trao đổi kinh nghiệm, đào tạo phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao… về khí tượng thủy văn và BĐKH.

T.A (tổng hợp)