Theo báo cáo của Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), tại Việt Nam có khoảng 10 triệu người nhiễm vi rút viêm gan B và gần 1 triệu người nhiễm vi rút viêm gan C. Viêm gan đã trở thành nguyên nhân đứng thứ 3 gây tử vong và gánh nặng bệnh tật rất lớn ở Việt Nam.
Chăm sóc bệnh nhân viêm gan điều trị tại Khoa Truyền nhiễm (Bệnh viện Bạch Mai). Ảnh: M.Ngọc
PGS.TS Đỗ Duy Cường - Trưởng khoa truyền nhiễm, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Việt Nam là nước có tỷ lệ nhiễm virus viêm gan B và C cao nhất khu vực (10-15% nhiễm viêm gan B và 1-3% nhiễm viêm gan C) và là nguyên nhân chính dẫn đến suy gan, xơ gan và ung thư gan. Tuy đã có vắc xin phòng bệnh nhưng viêm gan B vẫn đang là gánh nặng cho ngành y tế và người bệnh vì bệnh cần phải theo dõi và điều trị suốt đời.
Các chuyên gia y tế lưu ý, đường lây truyền chính của viêm gan B ở Việt Nam là từ mẹ sang con. Ngoài ra, viêm gan B còn lây truyền qua tổn thương da, niêm mạc, máu, nước bọt, dịch tiết cơ thể, một phần đáng kể lây qua các thủ thuật y tế như phẫu thuật viên, nha sỹ, xăm trổ, dùng chung vật sắc nhọn: dao cạo râu… Đặc biệt, nguy cơ lây nhiễm khi phơi nhiễm nghề nghiệp xuyên qua da tới 30%, trong khi nhiều nhân viên y tế lại chưa biết tình trạng nhiễm của mình, chưa bao giờ được tiêm phòng vắc xin nên đây là một nguồn lây đáng lo ngại.
Trong khi đó, bệnh viêm gan C thì diễn biến thầm lặng, không có triệu chứng điển hình cho tới khi phát bệnh.
Thống kê có tới 90% người nhiễm viêm gan C không biết về tình trạng nhiễm virus của mình. Viêm gan C tuy chưa có vắcxin phòng bệnh nhưng gần đây với sự ra đời của các thuốc kháng vi rút tác động trực tiếp (DAAs) điều trị viêm gan C với phác đồ đơn giản, thời gian điều trị rút ngắn với tỷ lệ điều trị khỏi bệnh cao (trên 95%) đã đem lại sự sống cho nhiều người bệnh. Tuy nhiên, chi phí cho điều trị vẫn còn cao và chưa được BHYT chi trả, do đó hầu hết (90%) bệnh nhân chưa được tiếp cận điều trị. Đây là thách thức lớn trong việc hỗ trợ, chăm sóc và điều trị cho người bệnh nhiễm viêm gan C.
Trước những thách thức này, PGS.TS Nguyễn Quốc Anh, Giám đốc bệnh viện Bạch Mai kiến nghị Bộ Y tế đẩy nhanh việc cấp đăng ký lưu hành thuốc ở Việt Nam, đưa thuốc mới điều trị viêm gan C vào danh mục được BHYT chi trả với tỷ lệ chi trả hợp lý để hàng trăm nghìn người bệnh có cơ hội được chữa khỏi.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Trọng Khoa - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, Bộ Y tế đã họp hội đồng thuốc và chấp nhận cho phép đưa vào sử dụng thuốc mới điều trị viêm gan C. Bộ Y tế cũng đã làm việc với các công ty dược nước ngoài để nhượng quyền sản xuất, sản xuất thuốc tại Việt Nam với giá thành rẻ hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho người bệnh trong tiếp cận điều trị căn bệnh này.
Để phòng bệnh viêm gan C trong khi chưa có vắc xin đặc trị, PGS.TS Đỗ Duy Cường khuyến cáo người dân cần tránh tiêm không cần thiết và không an toàn; tránh các sản phẩm máu không an toàn; tránh thu gom và xử lý chất thải sắc nhọn không an toàn; tránh sử dụng ma túy trái phép và dùng chung dụng cụ tiêm chích; tránh quan hệ tình dục không an toàn với người bị nhiễm vi rút viêm gan C; tránh dùng chung các vật dụng cá nhân sắc nhọn có thể bị nhiễm bẩn với máu bị nhiễm vi rút; tránh xăm trổ hoặc xâu khuyên và châm cứu bằng các dụng cụ nhiễm bẩn.../.