Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga phát biểu tại phiên họp
Trình bày báo cáo một số vấn đề về giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Chứng khoán (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, Dự thảo Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật dự kiến có 2 phần.
Phần I về những nội dung có nhiều ý kiến khác nhau tại Kỳ họp thứ 7 của Quốc hội, với 8 nhóm vấn đề lớn gồm: chào bán cổ phiếu thấp hơn mệnh giá; điều kiện chào bán chứng khoán ra công chúng; chào bán trái phiếu riêng lẻ của doanh nghiệp không phải là công ty đại chúng; chào bán chứng khoán riêng lẻ của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; vị trí, nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước; mô hình của Sở giao dịch chứng khoán; tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài và tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài; tổ chức hoạt động và đăng ký giao dịch bảo đảm của Tổng Công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam.
Phần II về một số nội dung lớn khác gồm: nguyên tắc áp dụng Luật; giải thích từ ngữ; về ngân hàng thanh toán; công bố thông tin.
Theo đó, về chào bán trái phiếu riêng lẻ của doanh nghiệp không phải là công ty đại chúng, Ủy ban Kinh tế đề nghị luật hóa quy định về phát hành trái phiếu riêng lẻ đối với doanh nghiệp không phải là công ty đại chúng tại Nghị định số 163/2018/NĐ-CP vào Luật Doanh nghiệp, bảo đảm tính thống nhất và phân định rõ ràng phạm vi điều chỉnh của 02 Luật đối với 02 loại hình là công ty đại chúng và doanh nghiệp không phải là công ty đại chúng. Như vậy, Luật Chứng khoán điều chỉnh đối với phát hành chứng khoán của công ty đại chúng và Luật Doanh nghiệp điều chỉnh phát hành chứng khoán (trong đó có trái phiếu riêng lẻ) của doanh nghiệp không phải là công ty đại chúng.
Về vị trí, nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu rõ, về cơ bản, dự thảo Luật được tiếp thu theo hướng vị trí, nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước được giữ như phương án Chính phủ đã trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 7 và giữ mối quan hệ giữa Bộ Tài chính và Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước như hiện hành. Theo đó, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước là cơ quan trực thuộc Bộ Tài chính. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể và cơ cấu tổ chức của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước do Thủ tướng Chính phủ quy định.
Đồng thời thực hiện chỉ đạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc tăng thêm thẩm quyền của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Ủy ban Kinh tế đề nghị bổ sung chức năng đại diện chủ sở hữu Nhà nước đối với Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam và Tổng Công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam.
Về mô hình của Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam, Ủy ban Kinh tế đề nghị chỉnh lý khoản 1 Điều 43 của dự thảo Luật như sau: "Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam là doanh nghiệp Nhà nước được thành lập và hoạt động theo quy định của Luật này và Luật Doanh nghiệp”.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế lý giải, chỉnh lý quy định theo hướng này bởi vai trò chỉ đạo, chi phối của Nhà nước tại Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam là rất cần thiết bởi những biến động về thị trường tại Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam có thể ảnh hưởng đến an ninh, an toàn tiền tệ của quốc gia; đồng thời thống nhất với khái niệm về doanh nghiệp nhà nước tại dự thảo Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) nhằm thể chế hóa Nghị quyết Trung ương 5 Ban chấp hành trung ương Đảng khóa XII về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước.
Thảo luận tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga bày tỏ băn khoăn về việc bổ sung chức năng đại diện chủ sở hữu Nhà nước đối với Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam và Tổng Công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam. Chủ nhiệm Lê Thị Nga cho biết, quy định hiện hành giao quyền đại diện quyền sở hữu vốn nhà nước cho Bộ, cơ quan ngang bộ, SCIC và Ủy ban quản lý vốn Nhà nước nhưng dự thảo Luật lại giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Theo bà, đây là vấn đề lớn cần thảo luận kỹ, đề nghị các cơ quan hữu quan giải trình làm rõ, đồng thời lưu ý quan điểm tăng thêm thẩm quyền nhưng không nên trái với xu thế hiện hành.
Trong khi đó, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng đề nghị thận trọng việc bổ sung chức năng đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, tránh làm rối thêm tình hình, làm mâu thuẫn trong hệ thống pháp luật./.