Hưởng ứng “Ngày Tăng huyết áp thế giới” (17/5) năm nay và hưởng ứng phong trào Tháng 5 đo huyết áp do hội Tăng huyết áp quốc tế (ISH) khởi xướng; Hội Tim mạch Việt Nam, Viện Tim mạch Việt Nam, Bệnh viện Bạch Mai và Chương trình Quốc gia phòng chống các bệnh tim mạch ở nước ta đã phát động “Tuần lễ đo huyết áp” trong tháng 5 này.
Chương trình đã nhận được sự hưởng ứng và triển khai tích cực tại ít nhất 25 tỉnh thành của nước ta. Mục đích của chương trình là nâng cao nhận thức của toàn xã hội về căn bệnh rất nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh được và giúp chủ động phát hiện những người bị tăng huyết áp (THA) trong cộng đồng mà trước đó chưa hề biết và chưa được điều trị gì.
Người dân đo huyết áp miễn phí tại Viện Tim mạch Việt Nam ngày 17/5. Ảnh: Đỗ Thoa
GS.TS Nguyễn Lân Việt - Chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam, Trưởng Ban điều hành Chương trình quốc gia phòng chống các bệnh tim mạch cho biết, trong dịp “Ngày THA thế giới” năm nay, Hội THA quốc tế đã gửi đến người dân ba thông điệp đáng lưu ý gồm: THA là yếu tố nguy cơ tim mạch quan trọng nhất; Mỗi năm có gần 10 triệu người trên thế giới bị tử vong vì THA; Vẫn có khoảng 50% những người THA nhưng chưa hề biết là mình đã bị THA.
Theo GS.TS Nguyễn Lân Việt, tăng huyết áp là bệnh lý tim mạch phổ biến nhất trong cộng đồng ở cả trên thế giới cũng như ở nước ta.
Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới thì hiện đã có khoảng 1,5 tỷ người trên thế giới bị THA. Và mỗi năm cũng có khoảng 9,4 triệu người THA đã bị tử vong.
Còn theo điều tra của Viện Tim mạch Việt Nam năm 2009 tại 8 tỉnh và thành phố của nước ta thì tỷ lệ THA ở người từ 25 tuổi trở lên là 25,1%; tức là cứ bốn người trưởng thành thì có một người bị THA.
Theo một số nghiên cứu nhỏ gần đây thì tỷ lệ này gần đây còn đang có khuynh hướng tăng lên một cách khá rõ.
Vấn đề đáng quan tâm hơn là cũng theo điều tra của Viện Tim mạch Việt Nam thì có đến 51,6% người THA nhưng không biết mình đã bị THA; có 38,9% những người đã bị THA nhưng chưa được điều trị và có đến 63,7% những người THA được điều trị nhưng không đạt được HA mục tiêu (< 140/90 mmHg).
GS.TS Nguyễn Lân Việt nhấn mạnh: THA luôn được coi là “Kẻ giết người số một” vì THA có thể gây ra rất nhiều biến chứng nặng nề ở tim, mắt, não, thận và các mạch máu lớn, từ đó gây tàn phế cho người bệnh và thậm chí có thể gây tử vong cho họ.
Và đặc biệt, THA cũng được coi là “Kẻ giết người thầm lặng” vì chỉ có một số ít bệnh nhân thấy có những triệu chứng gợi ý cho họ đi khám bệnh như: Nhức đầu, chóng mặt, ù tai, cảm giác như có “ruồi bay” trước mặt, mặt đỏ bừng… nhưng còn rất nhiều bệnh nhân bị THA mà không hề có các triệu chứng cơ năng, các dấu hiệu cảnh báo trước nào. Chỉ đến khi tình cờ khám bệnh hoặc đã bị một triệu chứng nặng nào đó thì mới biết là mình đã bị THA.
Chính vì vậy, theo GS.TS Nguyễn Lân Việt, biện pháp duy nhất để biết mình có bị THA hay không là phải đo HA để biết được chính xác con số HA của mình. Khi HA tâm thu (HA tối đa) ≥ 140mmHg và/hoặc HA tâm trương (HA tối thiểu) ≥ 90mmHg thì tức là bạn đã bị THA.
Để phòng chống bệnh THA, vị chuyên gia tim mạch này khuyên người dân hãy đi đo HA để biết được số đo HA của mình và nhấn mạnh “Hãy nhớ số đo HA như số tuổi của mình”.
Cùng với đó, cần điều chỉnh để có một lối sống hợp lý ngay từ lúc còn trẻ. Cụ thể là:
• Không nên ăn mặn, không ăn nhiều mỡ động vật hoặc các thức ăn có chứa nhiều Cholesterol.
• Hạn chế uống rượu, bia.
• Không hút thuốc lá, thuốc lào.
• Tập thể dục đều đặn hàng ngày 30-45 phút.
• Tránh lo âu, căng thẳng thần kinh.
• Tránh bị lạnh đột ngột.
• Nên khám sức khỏe định kỳ, có kiểm tra số đo HA và làm một số xét nghiệm cơ bản nhất (điện tâm đồ, siêu âm tim, sinh hóa máu,…)
Với những trường hợp đã bị THA thì hãy tích cực điều chỉnh lối sống hợp lý và tuân thủ phác đồ điều trị mà thầy thuốc đã hướng dẫn. Cần nhớ là điều trị THA là phải điều trị lâu dài, liên tục./.