Hướng tới Ngày Đái tháo đường thế giới (14/11): Bệnh đái tháo đường ngày càng gia tăng ở Việt Nam

Thứ năm, 10/11/2016 14:35
(ĐCSVN) - Tỷ lệ mắc đái tháo đường cũng như nhiều bệnh mạn tính khác đang ngày càng gia tăng ở Việt Nam. Uớc tính hiện tại Việt Nam có khoảng 3 triệu người bị đái tháo đường, đặc biệt trong số đó có tới trên 60% chưa được chẩn đoán và không biết mình mắc bệnh.

Người mắc bệnh tiểu đường ở Việt Nam tăng gấp đôi trong 10 năm

Các nghiên cứu cho thấy, 20 năm trước số người mắc đái tháo đường chỉ chiếm 1 đến 2% dân số ở các thành phố lớn như Hà Nội, Thừa Thiên- Huế và Thành phố Hồ Chí Minh, nhưng sau 10 năm (từ năm 2002 đến 2012), tỷ lệ mắc bệnh đái tháo đường trong cộng đồng đã tăng gấp 2 lần từ 2,7% lên 5,4%.

Theo TS. Phan Hướng Dương, Phó Giám đốc Bệnh viện Nội tiết Trung ương (Hà Nội), đái tháo đường là bệnh mạn tính không lây nhiễm đang gia tăng rất nhanh trên toàn thế giới. 80% bệnh nhân sống tại các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam.

Báo động về mức gia tăng nhanh chóng của bệnh đái tháo đường và tiền đái tháo đường tại nước ta, TS. Phan Hướng Dương cho biết, thế giới dự báo trong 20 năm (2010-2030) tỷ lệ mắc đái tháo đường trên toàn cầu tăng 54% thì tại Việt Nam chỉ trong 10 năm vừa qua đã tăng tới 200%. Tỷ lệ tiền đái tháo đường cũng gia tăng nhanh chóng từ 7,7% lên gần 14%.

Xét nghiệm nhanh đường máu và tư vấn đái tháo đường cho người dân. (Ảnh: Đỗ Thoa)

Điều khiến các chuyên gia ngạc nhiên là tỷ lệ mắc bệnh cao nhất ở miền Tây Nam bộ, sau đó đến duyên hải miền Trung, Đồng bằng sông Hồng (có TP. Hà Nội), và Đông Nam bộ (TP. Hồ Chí Minh). Qua đó cho thấy, tỷ lệ mắc bệnh của Việt Nam tăng rất nhanh và trải đều trên toàn quốc chứ không chỉ tập trung ở hai thành phố lớn.

Nước ta cũng có đến gần 64% người mắc đái tháo đường nhưng không hề biết mình bị bệnh, tỷ lệ này ở các nước phát triển là 20-30%. Ngoài ra, độ tuổi mắc bệnh đái tháo đường tuýp 2 ngày càng trẻ hóa.

“Trước người 40-45 tuổi mới mắc bệnh. Tuy nhiên hiện nay, lứa tuổi mắc bệnh đang trẻ hóa. Thậm chí các bác sĩ đã khám và điều trị cho trẻ 12,13 tuổi bị đái tháo đường tuýp 2, không chỉ ở thành phố lớn như Hà Nội mà cả các tỉnh miền núi như Phú Thọ”, TS. Dương chia sẻ thêm.

Theo TS. Phan Hướng Dương, gánh nặng tử vong và tàn phế do căn bệnh này là rất lớn. Đái tháo đường nằm trong số 10 nguyên nhân gây tử vong và tàn phế hàng đầu ở cả hai giới, gây ra các biến chứng nặng nề về tim mạch (đột quỵ, nhồi máu cơ tim), tổn thương thần kinh, suy thận, nhiễm trùng và gây tổn thương bàn chân có thể dẫn đến phải cắt cụt chi.

Các chuyên gia y tế đã chỉ ra rằng, nguyên nhân quan trọng dẫn đến bệnh đái tháo đường là do các hành vi nguy cơ như: dinh dưỡng không hợp lý, thiếu hoạt động thể lực, hút thuốc và lạm dụng rượu bia.

Thông thường từ lúc bị đái tháo đường đến lúc phát hiện là 7 năm và lúc ấy đã có nhiều biến chứng ở tim, mạch máu, mắt, thận và thần kinh. Chỉ có xét nghiệm đường máu mới biết bị đái tháo đường hay không.

Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) trên thế giới có hơn 346 triệu người mắc đái tháo đường. Từ nay tới năm 2030 con số này có khả năng tăng gấp đôi nếu không có biện pháp can thiệp. Gần 80% các trường hợp tử vong do đái tháo đường là ở các quốc gia thu nhập thấp và trung bình.

Công tác dự phòng đóng vai trò rất quan trọng đặc biệt là trong phòng chống các yếu tố nguy cơ và phát hiện sớm bệnh. Bằng chứng khoa học cho thấy nếu loại trừ được các hành vi nguy cơ thì sẽ giúp chúng ta phòng tránh được ít nhất 80% các bệnh tim mạch, đái tháo đường týp II và trên 40% các bệnh ung thư. Mặt khác đái tháo đường là bệnh mạn tính và thường tiến triển một cách âm thầm, nếu không được phát hiện sớm để điều trị kịp thời thì bệnh sẽ tiến triển nặng, gây ra nhiều biến chứng trầm trọng và việc điều trị sẽ rất tốn kém, trong khi việc phát hiện sớm rất đơn giản, ít tốn kém.

Dinh dưỡng rất quan trọng trong điều trị bệnh đái tháo đường

Mặc dù bệnh tiểu đường nguy hiểm, để lại hậu quả rất trầm trọng tuy nhiên theo các chuyên gia, bệnh tiểu đường có thể phòng được với những người có lối sống lành mạnh.

Bệnh đái tháo đường có nguyên nhân chủ yếu từ việc bổ sung dinh dưỡng không hợp lý. Người bệnh thường thiếu hoạt động thể lực, hút thuốc và lạm dụng rượu bia. Đây là nguyên nhân đáng lưu ý vì hiện có khoảng 16 triệu người Việt Nam hút thuốc, trong số nam giới uống rượu bia có 1/4 số người uống ở mức nguy hại.

Thống kê cũng cho thấy, có khoảng 2/3 số người dân ăn thiếu rau và trái cây và có tới gần 30% thiếu hoạt động thể lực. Sự gia tăng các hành vi nguy cơ đã dẫn tới các rối loạn sinh - chuyển hóa như thừa cân béo phì, rối loạn đường máu, mỡ máu, từ đó dẫn tới mắc bệnh.

PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng (Bộ Y tế) cho biết: Dinh dưỡng rất quan trọng trong điều trị bệnh đái tháo đường. Theo đó, nguyên tắc dinh dưỡng chính là phải cung cấp đủ năng lượng và các chất dinh dưỡng, không làm đường máu tăng cao sau bữa ăn, không làm tăng mỡ máu, tăng huyết áp, suy thận... Các bữa ăn của người bị đái tháo đường luôn cần đủ 4 nhóm thực phẩm chính là: nhóm bột đường, nhóm đạm, nhóm béo, rau và trái cây. Một số thực phẩm có đường huyết thấp mà người bị đái tháo đường nên đưa vào bữa ăn như bánh mỳ đen, gạo lức, gạo lật, rau quả.

Phó Viện trưởng Nguyễn Thị Lâm nhấn mạnh: Người bệnh đái tháo đường nên giữ ổn định số lượng glucid (chất bột đường) trong các bữa ăn phù hợp với mình, biết thay thế thức ăn giàu tinh bột. Lượng thức ăn nên rải đều trong ngày, tránh những bữa ăn lớn, nên chia thành nhiều bữa nhỏ gồm 3 bữa chính và từ 1-3 bữa phụ. Người bị bệnh đái tháo đường nên giữ đúng giờ ăn theo lịch, ăn đều đặn các bữa; không bỏ bữa ăn ngay cả khi ốm hoặc cảm thấy mệt mỏi và không muốn ăn.

Đặc biệt, người bị đái tháo đường tránh ăn hoặc uống các thực phẩm nhiều đường, đường hấp thu nhanh (như đường kính, đường mật, mật ong, các loại mứt, kẹo, nước ngọt có ga...); hạn chế ăn các thực phẩm nguồn gốc động vật có nhiều mỡ, ăn dầu thực vật thay cho mỡ động vật...

Để dự phòng bệnh đái tháo đường, mọi người cần thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, có chế độ ăn thiên về thực vật, duy trì cân nặng và hoạt động thể lực hợp lý, không hút thuốc lá và uống bia rượu.../.

Đỗ Thoa

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Ý kiến bình luận
Họ và tên
Email
Lời bình

/

Xác thực