Cụ thể, Điều 4 của Thông tư 06 có quy định: “Không sử dụng mạng xã hội để phát tán, tuyên truyền, bình luận những thông tin hoặc hình ảnh trái thuần phong mỹ tục, trái đường lối của Đảng, chính sách của pháp luật của nhà nước hoặc làm ảnh hưởng xấu đến môi trường giáo dục”. Trước vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Nguyễn Thị Nghĩa đã có chia sẻ với báo chí nhằm làm rõ ý kiến trên.
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Thị Nghĩa. Ảnh: VA
Theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT, thời gian qua, những tác động của mặt trái kinh tế thị trường, tác động tiêu cực của môi trường mạng đã dẫn tới một bộ phận thanh niên nói chung, học sinh nói riêng có ứng xử lệch chuẩn, một số giáo viên thiếu chuẩn mực trong ứng xử, cá biệt có giáo viên vi phạm đạo đức nhà giáo, tình trạng bạo lực học đường diễn biến phức tạp, làm ảnh hưởng đến thể chất tinh thần học sinh, môi trường giáo dục.
Việc ban hành Thông tư 06, lần đầu tiên quy định quy tắc ứng xử trong cơ sở giáo dục, được thể hiện qua ngôn ngữ, trang phục, hành vi ứng xử của các chủ thể trong cơ sở giáo dục - được ban hành chính thức, dưới dạng văn bản quy phạm pháp luật, hiệu lực thi hành sẽ cao hơn các văn bản chỉ đạo trước đây của Bộ GD&ĐT.
“Thông tư sẽ là một thiết chế quan trọng để các nhà trường tăng cường nền nếp, kỷ cương, kỷ luật, xây dựng văn hóa trường học; trong đó xác định vai trò, trách nhiệm, quy định ứng xử cụ thể cho tất cả các chủ thể, nhất là vai trò nêu gương của cán bộ quản lý trường học, giáo viên”- Thứ trưởng Nguyễn Thị Nghĩa nhấn mạnh.
Bộ GD&ĐT sẵn sàng nghe góp ý, phản biện
Nói về quá trình xây dựng Thông tư 06, Thứ trưởng Nguyễn Thị Nghĩa cho hay, khi xây dựng quy định này, Bộ đã rất cân nhắc và tham khảo các luật, quy định có liên quan. Đồng thời, tham khảo những đánh giá, khảo sát khách quan về tác động của việc sử dụng mạng xã hội đối với giới trẻ, trong đó có học sinh.
Chúng ta đều biết, khi tham gia mạng xã hội, bên cạnh những thông tin tốt, tích cực, cũng có không ít thông tin xấu, độc hại, ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức, hoàn thiện nhân cách, đạo đức, lối sống của thế hệ trẻ. Không ít phụ huynh đã bày tỏ sự lo lắng trước việc không thể quản lý con em mình sử dụng mạng xã hội.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Nghĩa dẫn chứng lại sự việc một nữ sinh của Nghệ An tung tin xuyên tạc lên mạng về một nữ sinh khác (cùng trường) có bầu, sau đó một nhóm học sinh đến gặp học sinh tung tin để đánh bạn. Đây chỉ là một trong rất nhiều ví dụ của việc học sinh sử dụng mạng xã hội với mục đích tiêu cực và gây hậu quả nghiêm trọng.
“Môi trường giáo dục là môi trường giúp học sinh hình thành nhân cách nên luôn cần những ứng xử chuẩn mực, kể cả ứng xử trên môi trường mạng. Vì vậy, bên cạnh việc khuyến khích giáo viên, học sinh sử dụng mạng xã hội để khai thác thông tin tích cực phục vụ cho học tập, giảng dạy, vui chơi, giải trí, thì định hướng để giáo viên, học sinh không sử dụng mạng xã hội vào những việc tiêu cực là rất cần thiết. Quy định tại Điều 4 của Thông tư 06 chính là mang tính định hướng như vậy”- Đại diện Bộ GD&ĐT bày tỏ.
Thứ trưởng giải thích thêm: Quy định Điều 4 nhằm hướng cán bộ, giáo viên, học sinh đến việc sử dụng mạng xã hội một cách lành mạnh, trách nhiệm và hiệu quả, chứ không có nghĩa là cấm giáo viên, học sinh góp ý, phản biện, nếu góp ý đó có cơ sở và mang tính chất xây dựng.
Quy định về việc sử dụng tích cực mạng xã hội không phải đến Thông tư 06 của Bộ GD&ĐT mới có mà trước đó, Đề án văn hóa công vụ cũng đã quy định “Cán bộ, công chức, viên chức không sử dụng mạng xã hội để khai thác, tuyên truyền các thông tin chưa được kiểm chứng, phiến diện, một chiều ảnh hưởng đến hoạt động công vụ”.
Luật Trẻ em cũng quy định “cơ quan, tổ chức liên quan có trách nhiệm tuyên truyền giáo dục và bảo vệ trẻ em khi tham gia môi trường mạng dưới mọi hình thức. Cha mẹ, giáo viên và người chăm sóc trẻ em có trách nhiệm giáo dục kiến thức, kỹ năng để trẻ em bảo vệ mình khi tham gia môi trường mạng”.
Quy định tại Thông tư 06 là quy định khung
“Quy định tại Thông tư 06 là quy định khung, từ quy định mang tính chất khung này, các cơ sở giáo dục sẽ cụ thể hóa trong các Bộ Quy tắc ứng xử riêng, phù hợp với yêu cầu và thực tiễn tại cơ sở. Khi cụ thể hóa, các định hướng về việc sử dụng mạng xã hội tại từng cơ sở sẽ được thực hiện phù hợp và hiệu quả”- Thứ trưởng Bộ GD&ĐT nhấn mạnh.
Thứ trưởng Nguyễn Thị Nghĩa cho hay, ngày 28/5 tới khi Thông tư 06 chính thức có hiệu lực, Bộ GD&ĐT đề nghị các Sở GD&ĐT quán triệt tới các cơ quan quản lý giáo dục, lãnh đạo các trường học, giáo viên, học sinh nghiên cứu kỹ về mục đích, ý nghĩa, các quy định chung, quy định cụ thể tại Thông tư 06 để xây dựng và thực hiện có hiệu quả Bộ quy tắc ứng xử trong nhà trường.
Việc xây dựng, sửa đổi, bổ sung nội dung Bộ Quy tắc ứng xử phải được thảo luận dân chủ, khách quan, công khai và được sự đồng thuận của đa số các thành viên trong cơ sở giáo dục. Bộ GD&ĐT sẽ tăng cường kiểm tra, giám sát việc quán triệt, triển khai tại các địa phương, cơ sở giáo dục để cùng tháo gỡ khó khăn vướng mắc, kịp thời hướng dẫn, hỗ trợ và lắng nghe ý kiến từ cơ sở./.