 |
| Hiện đại hóa ngành hải quan để nâng cao năng lực cạnh tranh (Ảnh: M.P) |
Hoàn thiện hệ thống pháp luật
Ngày 01/01/2020, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 02/NQ-CP về cải thiện môi trường kinh doanh, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, trong Chính phủ đặt ra một loạt các chỉ tiêu cụ thể gồm: Nâng xếp hạng chỉ số Khởi sự kinh doanh lên 10 - 15 bậc; Nâng xếp hạng chỉ số Nộp thuế và Bảo hiểm xã hội lên 7 - 10 bậc; Nâng xếp hạng chỉ số Bảo vệ nhà đầu tư lên 7 - 10 bậc; Cải thiện điểm số và duy trì thứ hạng chỉ số Tiếp cận điện năng; Nâng xếp hạng chỉ số Giao dịch thương mại qua biên giới lên 5 - 10 bậc,...
Nhằm góp phần thực hiện mục tiêu chung của Chính phủ, Tổng cục Hải quan mới đây đã ban hành Kế hoạch hành động nhằm nâng cao xếp hạng chỉ số Giao dịch thương mại qua biên giới, cải thiện môi trường kinh doanh.
Trong đó, Tổng cục Hải quan nhấn mạnh nhiệm vụ minh bạch hóa cơ sở pháp lý, cải cách thủ tục hành chính, hoàn thiện hệ thống pháp luật là tiền đề, căn cứ để thực hiện các nhiệm vụ. Hệ thống pháp luật minh bạch, rõ ràng, dễ hiểu, phù hợp với thông lệ quốc tế sẽ góp phần giúp người dân, doanh nghiệp và cơ quan quản lý thực hiện tốt quyền lợi và nghĩa vụ của mình.
Theo đó Tổng cục Hải quan đã đặt nhiệm vụ trong năm 2020 sẽ rà soát, xây dựng trình các cấp có thẩm quyền các văn bản sửa đổi, bổ sung hệ thống văn bản quy định chi tiết Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, Luật Hải quan; đồng thời đề xuất giải pháp giải quyết vướng mắc trong việc áp dụng thuế cho nguyên liệu, vật tư dư thừa từ hoạt động sản xuất xuất khẩu và gia công xuất khẩu.
Trong năm 2020, Tổng cục Hải quan cũng sẽ phối hợp chặt chẽ với Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Tài chính) xây dựng các Nghị định về: Biểu thuế để thực hiện Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) giai đoạn 2020 – 2022 và Biểu thuế của Việt Nam để thực hiện Hiệp định Thương mại Việt Nam - Cu Ba.
Hoàn thiện cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN
Với vai trò là cơ quan thường trực của Ban chỉ đạo quốc gia về cơ chế một cửa Quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại, trong năm 2020, Tổng cục Hải quan cho biết sẽ xây dựng và trình Chính phủ phê duyệt Đề án tổng thể vể xây dựng và phát triển CNTT phục vụ triển khai Cơ chế một cửa ASEAN theo hướng xử lý tập trung.
Nhiệm vụ cụ thể Theo Tổng cục Hải quan sẽ tích cực phối hợp với các Bộ, ngành nâng số lượng thủ tục hành chính được kết nối qua cơ chế một cửa quốc gia. Đôn đốc, phối hợp với các Bộ, ngành đẩy nhanh tiến độ thực hiện các nhiệm vụ được giao tại Quyết định 1254/2018/QĐ-TTg về việc phê duyệt Kế hoạch hành động thúc đẩy Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN, cải cách công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu và tạo thuận lợi thương mại giai đoạn 2018 – 2020; đồng thời xây dựng Quyết định sửa đổi, bổ sung Quyết định này.
Bên cạnh đó, tiếp tục triển khai cơ chế một cửa ASEAN, nâng cao hiệu quả trao đổi Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa xuất, nhập khẩu với các nước ASEAN. Thực hiện đầy đủ trách nhiệm được phân công về thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN quy định tại Nghị định 85/2019/NĐ-CP.
Tổng cục Hải quan trong năm 2020 cũng sẽ báo cáo Bộ Tài Chính, trình Chính phủ Nghị định về kết nối và chia sẻ thông tin giữa các cơ quan Chính phủ với các bên liên quan thông qua Cơ chế một cửa quốc gia để phục vụ công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, quá cảnh hàng hóa.
Nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra chuyên ngành
Đặc biệt một nhiệm vụ quan trọng nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh đó là đẩy mạnh cải cách quy định hành chính, thực hiện nhanh, quyết liệt, thực chất hơn việc cắt giảm thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh; cải cách mạnh mẽ hoạt động kiểm tra chuyên ngành theo hướng xã hội hóa, chuyển từ kiểm tra trước thông quan sang sau thông quan.
Cải cách thủ tục hải quan theo hướng điện tử hóa, hướng tới hải quan điện tử, phù hợp chuẩn mực quốc tế; Chủ trì xây dựng và triển khai “Đề án đổi mới mô hình kiểm tra chất lượng hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại Việt Nam” theo hướng cơ quan Hải quan là đầu mối thực hiện kiểm tra chuyên ngành tại cửa khẩu (trừ các mặt hàng liên quan đến an ninh, quốc phòng, kiểm dịch,...), Bộ quản lý chuyên ngành thực hiện hậu kiểm.
Tham mưu cho Bộ Tài chính chủ động đôn đốc, phối hợp với các Bộ, ngành hoàn thành việc rà soát, cắt giảm thực chất 50% số mặt hàng thuộc Danh mục mặt hàng kiểm tra chuyên ngành và công bố công khai đầy đủ trên trang thông tin điện tử của Bộ quản lý chuyên ngành về Danh mục với mã HS tương ứng kèm theo bảng so sánh Danh mục mặt hàng quản lý, kiểm tra chuyên ngành trước và sau khi cắt giảm.
Cùng với đó ngành Hải quan sẽ tham mưu cho Bộ Tài chính phối hợp với các Bộ, ngành sắp xếp bộ máy tổ chức của các Bộ liên quan theo hướng đối với mỗi mặt hàng chỉ có một đầu mối duy nhất thực hiện thủ tục kiểm tra chuyên ngành.
Đồng thời, phối hợp với các Bộ, ngành đến hết năm 2020 thực hiện đầy đủ cải cách quản lý, kiểm tra chuyên ngành theo hướng: Áp dụng quản lý rủi ro dựa trên cơ sở đánh giá, phân tích về mức độ tuân thủ của doanh nghiệp và mức độ, quy mô rủi ro của hàng hóa; chuyển từ chủ yếu kiểm tra trong giai đoạn thông quan sang chủ yếu giám sát tại thị trường nội địa; công khai Danh mục mặt hàng kiểm tra chuyên ngành với mã HS chi tiết, cách thức quản lý chuyên ngành khi xuất khẩu, nhập khẩu và chi phí mà doanh nghiệp phải trả; đồng thời áp dụng dịch vụ công trực tuyến cấp độ 4.
Thực hiện đầy đủ trách nhiệm được phân công liên quan đến công tác kiểm tra chuyên ngành theo quy định tại Nghị định 85/2019/NĐ-CP quy định thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN và kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.
Nâng hạng chỉ số Giao dịch thương mại qua biên giới
Để nâng xếp hạng chỉ số Giao dịch hương mại qua biên giới, Tổng cục Hải quan lên kế hoạch thực hiện đồng bộ các giải pháp sau: Rà soát, hoàn thiện tài liệu về chỉ số Giao dịch hương mại qua biên giới; đồng thời đăng tải trên trang thông tin điện tử của Bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan. Phối hợp tham gia tập huấn cho các Bộ, ngành và địa phương theo đề nghị của Bộ được Chính phủ giao chủ trì cải thiện các nhóm chỉ số, chỉ số thành phần có liên quan.
Làm việc với các tổ chức quốc tế có liên quan để cung cấp, cập nhật đầy đủ thông tin cần thiết về kết quả cải cách trong lĩnh vực hải quan đảm bảo đánh giá, xếp hạng chỉ số giao dịch thương mại qua biên giới được khách quan, chính xác; Thực hiện thông tin đối ngoại để giới thiệu về kết quả đánh giá, xếp hạng hàng năm.
Ngoài ra, Tổng cục Hải quan còn yêu cầu các đơn vị thuộc và trực thuộc thực hiện nhiều nhiệm vụ khác như: Cập nhật và công bố, công khai các thủ tục hành chính liên quan đến cấp các loại chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh đã được đơn giản hóa; Công khai bảng so sánh các điều kiện kinh doanh trước và sau khi bãi bỏ đơn giản hóa. Với các thủ tục hành chính liên quan đến cấp các loại giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh được đơn giản hóa từ năm 2020 trở đi, thực hiện nghiêm việc công bố, công khai theo quy định về kiểm soát thủ tục hành chính.
Đồng thời, Tổng cục Hải quan sẽ tiếp tục đẩy mạnh phối hợp với các cơ quan liên quan để triển khai hiện đại hóa quy trình quản lý thu nộp thuế giữa cơ quan Tài chính – Thuế - Hải quan – Kho bạc nhà nước; Phối hợp với Kho bạc nhà nước, các ngân hàng thương mại đã ký kết thực hiện dự án phối hợp thu 24/7, đề án chương trình doanh nghiệp nhờ thu tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong quá trình làm thủ tục hải quan và thông quan hàng hóa,...
Để hoàn thành những nhiệm vụ trên, Tổng cục Hải quan yêu cầu tất cả các đơn vị thuộc và trực thuộc cần cụ thể hóa nhiệm vụ được giao, đưa vào chương trình công tác trọng tâm năm 2020 của từng đơn vị để có kế hoạch thực hiện rõ ràng; Định kỳ báo cáo kết quả và nêu những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện; Đề xuất giải pháp tổng thể nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong lĩnh vực hải quan.
Với Kế hoạch hành động cụ thể, cùng với sự đồng lòng quyết tâm cao từ lãnh đạo các cấp đến từng cán bộ, công chức, ngành Hải quan tin rằng sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ công tác năm 2020 góp phần đạt được mục tiêu chung của Chính phủ đã đề ra tại Nghị quyết 02/NQ-CP.