Ảnh minh họa (Ảnh:M.P)
Cắt giảm nhiều thủ tục hành chính gây khó khăn cho NNT
Yêu cầu cải cách thủ tục hành chính (TTHC) luôn được đặt ra ngay trong quá trình xây dựng thể chế, qua đó kiểm soát chặt chẽ việc ban hành mới TTHC, thực hiện nghiêm việc rà soát, chuẩn hóa TTHC theo quy định. Ngành thuế đã thường xuyên, chủ động nghiên cứu, rà soát trình Bộ Tài chính đơn giản hoá TTHC tạo thuận lợi cho người nộp thuế, theo hướng cắt giảm những TTHC không còn phù hợp, gây khó khăn cho người nộp thuế.
Theo ông Cao Anh Tuấn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, đến cuối năm 2017 số thủ tục hành chính trong lĩnh vực thuế là 298 TTHC, số TTHC lĩnh vực thuế giảm từ 385 xuống còn 298, giảm 87 TTHC so với thời điểm 31/12/2015. Năm 2018 Tổng cục Thuế đã trình Bộ Tài chính ban hành Quyết định số 2141cắt giảm 7 thủ tục, đơn giản 2 thủ tục liên quan đến: khai thuế GTGT đối với sản phẩm viễn thông; thủ tục khai khoản thu điều tiết và thủ tục hoàn thuế GTGT đối với một số sản phẩm máy móc; thủ tục khai thuế GTGT đối với cơ sở sản xuất thủy điện. Trong tổng số 298 Thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực thuế đều đã được chuẩn hóa và đã có tới 125 TTHC được thực hiện dịch vụ công trực tuyến cấp độ 3 và 4, Tổng cục thuế đang tiếp tục rà soát đơn giản hoá 30 thủ tục theo để nâng cao hơn nữa số lượng thủ tục hành chính đáp ứng dịch vụ công cấp công trực tuyến cấp độ 3, 4.
Bên cạnh đó, ngành thuế tiếp tục mở rộng hệ thống khai thuế qua mạng, đến nay đã triển khai tại 63/63 tỉnh, thành phố và 100% Chi cục Thuế trực thuộc. Phối hợp với 49 Ngân hàng thương mại đã hoàn thành kết nối NTĐT với Tổng cục Thuế và 63 Cục Thuế triển khai dịch vụ Nộp thuế điện tử. Đến nay, số lượng doanh nghiệp đã đăng ký tham gia sử dụng dịch vụ với cơ quan thuế đạt tỷ lệ trên 98.10% số doanh nghiệp đang hoạt động. Mở rộng dịch vụ hoàn thuế điện tử tại 63 tỉnh, thành phố, tổ chức hỗ trợ cho các doanh nghiệp thực hiện thí điểm hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế tại Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh. Hiện nay, Tổng cục thuế đã triển khai dịch vụ thuế điện tử Etax cho người nộp thuế tại 30 Cục Thuế, dự kiến đến hết Quý I/2019 sẽ hoàn thành việc triển khai áp dụng cho NNT trên cả nước.
Đáng chú ý, triển khai chỉ đạo của Chính phủ tại các Nghị quyết số 19/NQ-CP (từ năm 2014 đến 2017) về những nhiệm vụ, giải pháp để cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, với mục tiêu: đạt trung bình của nhóm nước ASEAN 4 về cải cách hành chính thuế, trong đó có nội dung yêu cầu phải cắt giảm số giờ Nộp thuế của Việt Nam xuống ngang bằng với mức trung bình của các nước ASEAN-6 là 171 giờ (trong đó thuế là 117 giờ, bảo hiểm xã hội là 49 giờ). Với các giải pháp đồng bộ cả về chính sách lẫn ứng dụng công nghệ thông tin, theo kết quả tính toán dựa trên Bảng tính toán số giờ Nộp thuế của Việt Nam, tính đến cuối năm 2016 thực tế số giờ Nộp thuế của Việt Nam đã giảm được 420 giờ, còn 117 giờ.
Tuy nhiên, ông Tuấn cho biết theo Nguyên tắc tính toán của Ngân hàng Thế giới (WB) luôn có độ trễ 2 năm và một số một số các cải cách tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và đã được áp dụng vài năm nay nhưng vẫn chưa được WB ghi nhận, vì vậy theo Báo cáo môi trường kinh doanh 2019 vừa được WB công bố thì số giờ Nộp thuế của Việt Nam còn 351 giờ. Trong số 351 giờ thì đến 334 giờ là thời gian dành cho việc tính toán số liệu và chuẩn bị tờ khai. Thời gian cho việc nộp tờ khai và nộp thuế chỉ còn 17 giờ. Để có kết quả này chính là việc nhiều năm qua ngành thuế đã tích cực triển khai các dịch vụ khai thuế, nộp thuế bằng phương thức điện tử cho tất cả các doanh nghiệp.
Cần sự đổi mới cả từ phía doanh nghiệp
Để thực hiện cải thiện chỉ số nộp thuế trong Báo cáo môi trường kinh doanh của WB các năm tới thì Bộ Tài Chính và cả ngành thuế đều phải nỗ lực hơn nữa trong việc cải cách thế chế để tạo thuận lợi hơn cho doanh ngiệp về cả mức độ và độ dễ dàng tiếp cận chính sách, đồng thời phải tăng cường thực hiện điện tử hóa các thủ tục hành chính của doanh nghiệp. Đẩy mạnh dịch vụ công cấp độ 3, 4 cho hầu hết các thủ tục hành chính, Tăng cường dịch vụ hỗ trợ cho NNT … Ngoài giải pháp từ phía các Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế cũng rất cần sự đổi mới từ phía các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp cũng cần phải ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác kế toán, đồng bộ việc ghi sổ kế toán với việc tính toán nghĩa vụ thuế từ đó mới có thế giảm được thời gian tuân thủ nghĩa vụ thuế, góp phần giảm thời gian nộp thuế.
Theo Tổng cục Thuế, phần lớn các doanh nghiệp chấp hành chính sách, pháp luật thuế, tuân thủ các Luật Thuế ngày càng tốt hơn. Tuy nhiên, vẫn còn một số doanh nghiệp do vẫn còn những hạn chế trong việc hiểu biết và cập nhật các quy định về thuế nên qua công tác thanh tra, kiểm tra thuế, cơ quan thuế vẫn phát hiện các vấn đề về kê khai sai, khai thiếu tiền thuế phải xử lý truy thu và nhắc nhở, hướng dẫn doanh nghiệp phải điều chỉnh theo đúng quy định. Vẫn còn một số các doanh nghiệp chưa tuân thủ thời gian nộp thuế dẫ đến số nợ thuế tăng so với năm trước. Chính vì vậy, ngành thuế mong muốn rằng các doanh nghiệp luôn phát triển bền vững và nghiêm chỉnh chấp hành chính sách pháp luật thuế của nhà nước.
Tiếp tục triển khai các giải pháp cải cách
Ngoài việc triển khai công tác cải cách hành chính thuế thì ngành thuế thì trong năm qua ngành thuế cũng đã tham mưu cho Chính phủ, Bộ Tài chính xây dựng chính sách thuế để sửa đổi một số quy định để khắc phục những điểm bất cập về chính sách để đảm bảo chính sách thuế phù hợp với thực tiễn.
Được biết, trong thời gian tới, Tổng cục thuế tiếp tục trình Bộ Tài chính ban hành Thông tư hướng dẫn Nghị định 119 để hoàn thiện khung pháp lý để đảm bảo việc triển khai hóa đơn điện tử được thuận lợi.
Tổng cục thuế cũng đã trình Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 25 ngày 16/3/2018 hướng dẫn Nghị định 146 năm 2017 của Chính phủ và sửa đổi một số điểm của Thông tư 78 năm 2014 của Bộ Tài chính về thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN) và Thông tư số 111 năm 2013 về thuế Thu nhập cá nhân (TNCN).
Theo đó, về thuế giá trị gia tăng sẽ sửa đổi một số hướng dẫn về phương pháp tính thuế Giá trị gia tăng (GTGT), về tài nguyên, khoáng sản thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT, về hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa nhập khẩu để xuất khẩu.
Về thuế TNDN ngành thuế sẽ hướng dẫn một số khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN như: Hướng dẫn cụ thể hơn về trích khấu hao tài sản cố định vào chi phí được trừ; Bổ sung quy định khống chế mức chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN đối với khoản chi mua bảo hiểm nhân thọ cho người lao động.
Về thuế thu nhập cá nhân tiếp tục sửa đổi, bổ sung quy định về khoản thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán.
Vừa qua, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ xin ý kiến Quốc hội về dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi). Dự thảo Luật lần này để hoàn thiện cơ chế quản lý thuế hiện đại, thực hiện cải cách hành chính, tạo ra môi trường đầu tư kinh doanh lành mạnh, tạo điều kiện phát triển các thành phần kinh tế; tiếp cận tới các chuẩn mực và thông lệ quốc tế để góp phần thu hút đầu tư trong nước, nước ngoài, tạo cơ sở để xây dựng hệ thống quản lý thuế hiện đại trong điều kiện hội nhập; tạo hành lang pháp lý cho việc ứng dụng công nghệ thông tin cho công tác quản lý thuế, trong đó có việc áp dụng rộng rãi phổ biến quản lý thuế điện tử, giao dịch điện tử công khai, minh bạch; khắc phục những hạn chế, bất cập hiện nay đồng thời rà soát và thống nhất giữa Luật quản lý thuế và các văn bản pháp luật có liên quan.
Như vậy, việc xây dựng Luật quản lý thuế (sửa đổi) hoàn chỉnh, toàn diện nhằm mục đích tạo cơ sở cho quản lý thuế hiện đại, tiếp cận tới những chuẩn mực, thông lệ quốc tế tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế, cho cơ quan quản lý thuế thực hiện nghiêm quyền, nghĩa vụ của người nộp thuế; quyền và trách nhiệm của cơ quan quản lý thuế theo quy định pháp luật, tích cực phòng chống tham nhũng, tiêu cực.
Dự thảo Luật đã trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 6 vào trung tuần tháng 11 vừa qua: Qua các phiên thảo luận tổ và thảo luận tại hội trường về Luật Quản lý thuế (sửa đổi), nhiều Đại biểu Quốc hội đã quan tâm đóng góp nhiều ý kiến vào dự thảo Luật. Ban soạn thảo sẽ nghiên cứu, tiếp thu hoàn chỉnh dự thảo trình Chính phủ để báo cáo Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 7 vào tháng 5 năm 2019./.