Xung quanh vấn đề trên, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nguyễn Xuân Cường đã có cuộc trao đổi với phóng viên báo chí.
Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường (Ảnh: BT)Phóng viên (PV): Xin Bộ trưởng cho biết tình hình sản xuất niên vụ cây vải, nhãn năm nay?
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Năm nay, sự chuyển biến thời tiết, đặc biệt từ tháng 12 năm nay cho đến tháng 2/2018, với nền nhiệt độ thấp, liên tục qua 9 đợt rất thuận lợi cho phân hóa mầm hoa của họ nhãn, vải. Do đó, hoa vải, nhãn nở rất rộ và tập trung,
Cùng với đó là diễn biến thời tiết thuận lợi của những ngày đầu tháng 3, ẩm độ không khí vừa phải, vì vậy năm nay tỷ lệ đậu quả của vải, nhãn cao chưa từng thấy trong nhiều năm gần đây. Chính vì thế, nếu năm nay chúng ta quản trị tốt từ nay đến lúc thu hoạch thì chúng ta sẽ có một vụ rất được mùa về sản lượng.
Vì vậy, để đảm bảo chủ động một bước trong quá trình chăm sóc cũng như tiêu thụ, Bộ đã cùng phối hợp với các tỉnh trọng điểm, các thành phần kinh tế và các tỉnh biên giới, cửa khẩu để chúng ta tổ chức phối hợp, bàn ngay từ bây giờ để 2 - 3 tháng nữa chúng ta có sản phẩm. Chúng ta có đồng bộ các giải pháp cho các địa phương tập trung, làm sao đảm bảo được mùa nhưng không bị mất giá.
PV: Từ nay đến khi thu hoạch mùa vải, nhãn, các địa phương cần chú trọng tới những giải pháp gì, thưa Bộ trưởng?
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Từ nay đến lúc thu hoạch có hai nhóm giải pháp trọng tâm cần chú ý. Thứ nhất, tập trung chăm sóc, quản lý thật tốt. Năm nay, tỷ lệ đậu quả cao như vậy cần phải quản lý sạch, bón sạch, quản lý đặc biệt về các dư lượng chất hóa học. Trong đó bón theo hướng hữu cơ, đảm bảo quy trình tưới để đảm bảo tỷ lệ đậu quả ở mức hợp lý nhất. Khâu đầu tiên hiện nay cần quan tâm từ nay cho đến lúc thu hoạch là phải giữ năng suất.
Thứ hai, cần có các biện pháp chủ động để phòng ngừa bất thuận thiên tai. Vì vậy, từ nay đến lúc thu hoạch thì biện pháp quản lý, chăm sóc, đề phòng rủi ro là biện pháp số 1; khi vào vụ thì chúng ta hết sức chủ động về kịch bản tổ chức thị trường. Năm nay sẽ yêu cầu các địa phương chủ động kịch bản, làm sớm và quyết liệt hơn, đồng bộ hơn, mời các thành phần kinh tế cùng vào cuộc. Và năm nay chúng ta chú ý tới cả hai thị trường. Thị trường trong nước là số 1, đảm bảo sản phẩm tươi ngon, phân phối nhanh nhất, có tổ chức, trật tự để không bị ép giá, không bị lãng phí vì dồn ứ tại một thời điểm.
Với xuất khẩu thì chúng ta chú ý tới hai loại thị trường, một là thị trường có nhu cầu giá trị cao. Vừa qua, một số nước châu Âu, một số nước châu Úc - những thị trường chúng ta cần duy trì. Tất nhiên chúng ta không thể mở rộng sản lượng lớn do khâu vận chuyển, khâu kiểm soát bước đầu chúng ta chưa đủ năng lực.
Bên cạnh đó, cần chú ý tới thị trường Trung Quốc. Chúng ta cần cố gắng làm sao xem đây là một thị trường nhưng chúng ta cũng hướng tổ chức chất lượng và hình thức như thị trường chính thức.
PV: Với mùa vụ chỉ kéo dài khoảng 2 tháng, vậy chúng ta cần tập trung giải pháp gì để không phải xuất khẩu quả tươi bấp bênh, thưa Bộ trưởng?
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường: Về lâu dài, chúng ta cần đòi hỏi cần tổ chức căn cơ hơn. Một là chúng ta cần rà soát lại để tổ chức sản xuất theo chuỗi, trước hết ở công đoạn sản xuất, gồm khoa học kỹ thuật, nghiên cứu các loại giống,...Hai là, cần áp dụng các quy trình, tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, các tiêu chuẩn quy chuẩn theo từng nhóm thị trường cần được triển khai ngay từ đầu. Cùng với đó là vùng nguyên liệu để ứng dụng ngay không chỉ giống mới mà còn quy trình quản trị, từ cách chăm sóc, cách quản lý cần bài bản.
Sản xuất chuỗi phải gắn giữa vùng nguyên liệu và công tác chế biến. Việc bán sản phẩm tươi một phần, còn nữa sẽ tổ chức chủ động với các nhà máy. Năm nay chúng ta sẽ mở thêm từ 7 - 8 nhà máy hiện đại, cùng với 145 cơ sở chế biến cũ của chúng ta thì tăng năng lực chế biến trong thời gian tới.
Trong sản xuất chuỗi, khâu cuối cùng là khâu quyết định, đó là tổ chức thị trường. Chúng ta cần dựa trên nền tảng vừa qua, đã mở được thị trường nhưng khai thác, giữ thị trường là vấn đề cần quan tâm. Trong đó, muốn giữ và khai thác thị trường, chúng ta cần phải đảm bảo thật nghiêm túc toàn bộ chuỗi quy trình chặt chẽ để có sản phẩm sạch, chất lượng, đảm bảo về giá thành, thời lượng, uy tín,…Về hàng hóa, chúng ta phải đúng theo yêu cầu của hội nhập sâu rộng với một nền sản xuất văn minh, một nền văn hóa giao dịch thương mại hiện đại.
PV: Trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!./.