Quang cảnh Hội nghị. (Ảnh:TH)
Ngày 24/4, tại Hà Nội, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam, Bộ Tài chính, Phòng thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam tổ chức công bố kết quả giám sát việc thực hiện nhiệm vụ những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong lĩnh vực thuế và hải quan.
Dự và đồng chủ trì Hội nghị có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng; Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam Bùi Văn Quân, Phó Chủ tịch Thường trực Liên minh Hợp tác xã Việt Nam Nguyễn Đắc Thắng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam Phạm Huy Hùng cùng đại diện lãnh đạo Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan, thành viên ban chỉ đạo chương trình phối hợp và đại diện doanh nghiệp.
Còn có biểu hiện gây phiền hà, bức xúc cho người dân, doanh nghiệp
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn khẳng định: Thời gian qua, việc triển khai nghiêm túc Chương trình phối hợp số 07 ngày 7/4/2015 giữa 6 cơ quan về giám sát thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong lĩnh vực thuế và hải quan đã đem lại những kết quả tích cực; đã khảo sát điều tra xã hội học đối với gần 100 hiệp hội doanh nghiệp, liên minh hợp tác xã và 11 tỉnh, thành phố; tổ chức 3 đoàn giám sát tại Hà Nội, Hải Phòng và Thành phố Hồ Chí Minh.
Nội dung giám sát việc thực hiện cải cách hành chính thuế và hải quan tập trung vào việc thu nhận phản ánh thực tế của các hiệp hội doanh nghiệp và liên minh hợp tác xã, những tổ chức đại diện cho cộng đồng kinh doanh; thu thập các đánh giá về tình hình thực hiện, tác động của Nghị quyết 19/NQ-CP về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia 2 năm 2015 - 2016.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam phát biểu tại Hội nghị. (Ảnh: TH)
Qua giám sát cho thấy, nhờ những nỗ lực đổi mới, cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực Thuế và Hải quan nên thu ngân sách nhà nước năm 2017 của ngành Thuế đạt 1.019.041 tỷ đồng (bằng 105,2% dự toán); ngành Hải quan đạt 297.082 tỷ đồng (tăng 5,04% so với năm 2016) và đặc biệt là đã góp phần tạo điều kiện thuận lợi hơn cho hơn 560 nghìn doanh nghiệp, lực lượng quan trọng đóng góp cho sự phát triển của đất nước. Bình quân giai đoạn 2012-2017 mỗi năm khu vực này thu hút thêm 15,2% nguồn vốn cho sản xuất kinh doanh, thu hút hơn 14 triệu lao động việc làm. Năm 2017, riêng khối doanh nghiệp tư nhân đã đóng góp 32,3% cho tăng trưởng kinh tế đất nước. Và một điểm đáng chú ý, trong 3 năm liên tiếp (2014-2016), Bộ Tài chính luôn được xếp thứ 2 trong bảng chỉ số cải cách hành chính của các bộ, ngành.
Tuy nhiên, qua giám sát, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho rằng, việc xây dựng chính sách thuế chưa theo kịp sự phát triển của đời sống kinh tế - xã hội, chưa đánh giá kỹ tác động, thiếu sâu sát thực tế, thiếu phản biện, lắng nghe… Cùng với đó, còn lỗ hổng rất lớn về chính sách, dẫn đến môi trường kinh doanh cạnh tranh không lành mạnh, thất thu ngân sách, mất cán bộ. Sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng trên cùng địa bàn với cơ quan thuế, hải quan có lúc có nơi chưa chặt chẽ, đồng bộ; phân công trách nhiệm chưa rõ ràng, chưa có chế tài ràng buộc trong công tác chống thất thu, kiểm tra liên ngành, chia sẻ thông tin…
Thực tế giám sát tại 12 cục thuế, hải quan và một số chi cục cho thấy, chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức chưa đồng đều, một số công chức trong thực thi công vụ có thái độ ứng xử trong giao tiếp chưa tạo sự hài lòng, thân thiện với người dân. Cá biệt có nơi, có lúc còn có biểu hiện gây phiền hà, bức xúc cho người dân, doanh nghiệp.
Dẫn chứng từ báo cáo Năng lực cạnh tranh toàn cầu 2017-2018 được Diễn đàn Kinh tế Thế giới công bố ngày 26/9/2017, Việt Nam tăng 5 bậc so với năm 2016, xếp hạng 55 trên 137 quốc gia, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn cho rằng, nếu xét riêng theo từng nhóm yếu tố thành phần cấu thành chỉ số năng lực cạnh tranh tổng hợp thì Việt Nam chỉ đứng trên 2 nước Campuchia và Lào. Thực tế này rất đáng suy nghĩ và là những áp lực đặt ra, đòi hỏi sự nỗ lực nhiều hơn trong nội dung phối hợp của 6 cơ quan, tổ chức thời gian tới đây để tiếp tục cải thiện hiệu quả các nhiệm vụ cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Tập trung vào cải cách thể chế, hoàn thiện các khung pháp luật
Tại hội nghị, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam Nguyễn Văn Thanh đánh giá cao nỗ lực ngành tài chính, ngành thuế, hải quan trong thực hiện Nghị quyết 19 của Chính phủ. Đặc biệt, việc chuyển từ nộp thuế, kê khai thuế sang nộp thuế điện tử là một cuộc cách mạng lớn, được doanh nghiệp đánh giá cao. Nhưng dư địa của 2 lĩnh vực này còn nhiều, cần tiếp tục cải thiện để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân. Hoàn toàn có thể giảm thiểu nhiều hơn các điều kiện kinh doanh, giảm thiểu các thủ tục hành chính.
Hội nghị đã nhận được rất nhiều các ý kiến phát biểu tâm huyết của các nhà lãnh đạo,
các chuyên gia quản lý, đại diện một số Hiệp hội, Hội, Doanh nghiệp... (Ảnh: TH)Theo ông Thanh, vừa qua Thủ tướng chủ trì hàng loạt các hội nghị toàn quốc về chi phí logistics, xuất khẩu, đầu tư xây dựng... đã cho thấy chi phí logistics tại Việt Nam chiếm tới 20,9% GDP là còn rất cao, do chỉ tổ chức đơn tuyến và chủ yếu chỉ có đường bộ, thiếu sự liên kết, vận tải 45% xe chạy rỗng quay về. “Phải làm sao giảm chi phí logistics xuống dưới 20%, nếu không DN sẽ thua ngay trên sân nhà. Thủ tục thuế, hải quan cũng là nguyên nhân gây nên chi phí logistics cao”, ông Thanh nói.
Tại Hội nghị, nhiều ý kiến cho rằng, chính sách thuế còn nhiều vấn đề, chưa đồng bộ, chính sách thuế cần ổn định trong thời gian dài để tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó, việc kết nối thông tin còn kém, chưa hoàn thiện một kho dữ liệu liên thông từ ngân hàng, thuế, hải quan. Mặt khác, thủ tục thuế, hải quan còn nặng nề, còn nhiều loại phí đổ lên đầu doanh nghiệp…
Các đại biểu kiến nghị cần có giải pháp hỗ trợ các doanh nghiệp làm ăn chân chính bị rủi ro về thuế. Cần tiếp tục giảm thủ tục kinh doanh về thuế, hải quan để tạo điều kiện cho doanh nghiệp. Đồng thời nhanh chóng đưa đề án hóa đơn điện tử vào khai thác nhằm quản lý sát hơn, chống thất thu thuế cũng như giảm thiểu được thủ tục cho người nộp thuế; xây dựng đội ngũ cán bộ thuế liêm chính, đổi mới thông qua việc đảm bảo cơ chế kiểm tra, giám sát trong công tác quản lý thuế và phục vụ người dân, doanh nghiệp.
Nhấn mạnh vai trò giám sát, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường kiến nghị, cần lan tỏa hiệu quả của công tác giám sát đến khối MTTQ các tỉnh, thành phố. Đây là giải pháp lâu dài, cơ bản, góp phần xây dựng cơ chế thu thập xử lý thông tin, ý kiến, giúp Ban Thường trực và Tổ chỉ đạo của 6 cơ quan liên ngành hoàn thiện hơn trong phương pháp phối hợp.
Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc kiến nghị trong thời gian tới, một trong những giải pháp quan trọng là cần tập trung vào cải cách thể chế, hoàn thiện các khung pháp luật liên quan đến lĩnh vực thuế, hải quan, để tránh tình trạng chồng chéo, bất cập. "Không để xảy ra những vấn đề như: chính quyền cũng thấy bất hợp lý, doanh nghiệp cũng thấy bất hợp lý, ai cũng thấy bất hợp lý, nhưng chỉ có điều hợp lý là vì quy định đó nằm trong luật nên buộc phải thực hiện"- ông Lộc nói và cho rằng phải sửa đổi những quy định bất hợp lý này.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng phát biểu tại Hội nghị. (Ảnh:TH)Khẳng định thuế và hải quan là hai lĩnh vực quan trọng, có tác động lớn đối với sự phát triển của cộng đồng kinh doanh tại Việt Nam, luôn được Chính phủ xác định là trọng tâm cải cách, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng khẳng định đây là nhiệm vụ thường xuyên và đòi hỏi sự chung tay của tất cả các bộ, ban, ngành, địa phương, cộng đồng doanh nghiệp. Thông qua việc thực hiện giám sát trên tinh thần trách nhiệm, toàn diện và ổn định đã cho thấy cách nhìn đa chiều về kết quả cũng như những tồn tại, hạn chế, vướng mắc, từ đó đề xuất cho Chính phủ và các bộ, ngành có giải pháp kịp thời xử lý… Bên cạnh việc tiếp tục cải cách về thể chế, Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh cần tập trung thực hiện một số nhiệm vụ cải cách hành chính trong lĩnh vực thuế và hải. Trong đó, quan trọng là việc đề cao trách nhiệm của người đứng đầu; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, hiện đại hóa việc thực hiện kê khai thuế, nộp thuế, hoàn thuế điện tử và hải quan điện tử; đơn giản hóa và cắt giảm thủ tục hành chính theo hướng giảm thiểu việc tiếp xúc giữa cán bộ, công chức, người dân và doanh nghiệp…/.