Bắt nhịp với xu hướng phát triển, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Điện Biên đã thường xuyên quan tâm chỉ đạo, thu hút đầu tư để du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, góp phần giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào. Bên cạnh những chương trình, dự án đầu tư phát triển nâng cấp hạ tầng giao thông đường không, đường bộ, Điện Biên đã đẩy mạnh xúc tiến, thu hút đầu tư một số điểm du lịch có quy mô, tầm cỡ quốc gia, tạo ra những sản phẩm du lịch đa dạng, mang đậm bản sắc văn hóa vùng Tây Bắc, có sức thu hút mạnh. Đặc biệt, các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn đã chú trọng phát triển mạnh du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn, phát huy di sản văn hóa đặc sắc, giữ gìn cảnh quan, bảo vệ môi trường; đồng thời thúc đẩy kết nối hình thành các tuyến du lịch gắn với các địa danh du lịch, các địa phương có di sản văn hóa, di sản lịch sử khác. Nổi bật là các địa phương như thành phố Điện Biên Phủ, huyện Điện Biên, huyện Tuần Giáo, huyện Mường Ảng...
Để chủ trương gắn kết giữa phát triển du lịch cộng đồng với bảo tồn bản sắc văn hóa của các dân tộc được thực hiện có hiệu quả, cấp ủy, chính quyền các cấp ở Điện Biên đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục qua đó giúp nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các tổ chức, các lực lượng và nhân dân. Yếu tố con người được chú trọng phát huy thông qua hoạt động của người dân trong gìn giữ, bảo tồn những giá trị văn hóa truyền thống; trong phát triển loại hình du lịch cộng đồng theo hướng hiệu quả, bền vững. Đồng thời, các sở, ngành, đặc biệt là ngành văn hóa du lịch cũng làm tốt vai trò tham mưu, hướng dẫn việc phát triển du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn các bản sắc văn hóa của các dân tộc.
Chị Lò Thị Tươi ở Bản Che Căn, xã Mường Phăng (huyện Ðiện Biên) vui vẻ cho biết: “Nhờ được tuyên truyền, bà con trong bản ai cũng tích cực giữ gìn những nét đẹp văn hóa của dân tộc mình, bởi chính những nét đẹp đó đã tạo nên sức hút đối với du khách. Du khách đến với các điểm du lịch cộng đồng nhiều hơn thì thu nhập và đời sống của chúng tôi cũng được nâng lên”.
Tìm hiểu được biết, những năm gần đây, “Lễ hội Hoa Ban” đã dần trở thành một sản phẩm du lịch đặc sắc của Điện Biên. Đây đồng thời cũng là minh chứng điển hình cho chủ trương gắn kết giữa phát triển du lịch cộng đồng với bảo tồn các bản sắc văn hóa của các dân tộc. Tây Bắc nói chung, Điện Biên nói riêng là xứ sở của hoa ban. Không chỉ chứa đựng vẻ đẹp tinh khôi, cây Ban còn mang trong mình sức sống mãnh liệt, dù trên đất khô cằn hay bám vào vách đá cheo leo đều nở hoa kết trái. Hoa ban đã đi vào đời sống văn hóa tinh thần của nhiều dân tộc tụ cư trên mảnh đất Điện Biên, trong đó tiêu biểu là dân tộc Thái. Hàng năm, thông qua các hoạt động phong phú, sôi động tại “Lễ hội Hoa Ban”, hình tượng hoa ban nói riêng, vẻ đẹp của mảnh đất, con người Điện Biên, con người Tây Bắc nói chung đã và đang được giới thiệu đến đông đảo bạn bè trong nước và quốc tế. Những giá trị văn hóa kết tinh trong hình tượng hoa ban cùng điệu xòe mê mải đã làm Tây Bắc, làm Điện Biên trở thành một khu du lịch tiềm năng, một điểm đến lôi cuốn của nhiều người.
Chị Trần Thị Hằng, du khách đến từ Hà Nội cho biết: “Tôi vẫn còn nhớ cảm xúc khi đến với Điện Biên trong dịp "Lễ hội Hoa Ban" vừa qua. Tôi đã được tham gia trải nghiệm, tìm hiểu về vẻ đẹp của loài hoa ban, về phong tục tập quán của bà con ở đây, được hòa mình vào không khí náo nhiệt, trực tiếp tham gia chế biến các món ẩm thực với người dân, tìm hiểu về trang phục, nhạc cụ hay thưởng thức các món ăn dân dã... Với tôi, đó thực sự là những trải nghiệm thú vị, hấp dẫn và khó quên”.
Điểm đặc biệt trong phát triển du lịch cộng đồng ở Điện Biên đó là các hoạt động luyện tập, thi đấu các môn thể thao, trò chơi dân gian của cộng đồng các dân tộc trên địa bàn tỉnh luôn được duy trì, phát triển. Tiêu biểu là các hoạt động như giã bánh giày, đi cà kheo, tù lu, ném còn, chơi Tó mak lẹ… Những hoạt động này đã giúp tạo ra nét riêng, hấp dẫn tại các điểm du lịch cộng đồng. Trong các dịp lễ hội, phần thi giã bánh dày được tổ chức khơi gợi nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc H’Mông luôn thu hút đông đảo khán giả cổ vũ, đón xem.
Thực tế cho thấy, việc gắn phát triển du lịch cộng đồng với bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc đã và đang tạo đà cho sự phát triển ổn định, hiệu quả của ngành du lịch tỉnh Điện Biên. Trong 9 tháng đầu năm 2019, toàn tỉnh đã đón trên 705,1 nghìn lượt du khách, đạt 85% kế hoạch năm 2019. Trong đó khách du lịch quốc tế đạt 145 nghìn lượt. Tổng thu từ hoạt động du lịch ước đạt 1.100,8 tỷ đồng.
Theo đồng chí Phạm Việt Dũng, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên, việc kết hợp giữa phát triển du lịch cộng đồng với bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc là định hướng phát triển của tỉnh Điện Biên nhằm thu hút du khách trong và ngoài nước đến mảnh đất Điện Biên để trải nghiệm những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc ở đây. Hướng đi này đang giúp nâng cao thu nhập của người dân; đồng thời cũng góp phần vào việc bảo tồn, phát triển những giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng các dân tộc Điện Biên./.