(ĐCSVN) - Việc sửa đổi Nghị định 210/2013/NĐ-CP về chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn đang được lấy ý kiến của đông đảo các địa phương, chuyên gia, nhà nghiên cứu. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn đề đáng bàn xung quanh việc làm thế nào tạo được cơ chế, chính sách thực sự hấp dẫn, thu hút được doanh nghiệp đầu tư vào ngành có nhiều rủi ro như nông nghiệp.
Về vấn đề sửa đổi Nghị định 210/2013/NĐ-CP Thứ trưởng Thường trực Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Hà Công Tuấn đã có cuộc trao đổi với báo chí.
Thứ trưởng Thường trực Bộ NN&PTNT Hà Công Tuấn. (Ảnh: BT)
Phóng viên (PV): Việc tạo điều kiện cho doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp đang là chiến lược quan trọng của ngành, xin Thứ trưởng cho biết về những nội dung chính trong sửa đổi Nghị định 210 lần này?
Thứ trưởng Hà Công Tuấn: Đúng là trong giai đoạn hiện nay, để phát triển nông nghiệp thì không có cách nào khác là chúng ta phải liên kết chuỗi, và người đứng trung tâm trong các chuỗi liên kết này phải là doanh nghiệp. Thứ hai là hiện nay dứt khoát chúng ta phải sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao thì mới có thể cạnh tranh. Vì vậy, trong hai lĩnh vực này, doanh nghiệp phải là nòng cốt, trung tâm của phát triển nông nghiệp.
Tuy vậy, lần này Nghị định 210 đang được xem xét sửa đổi. Theo chúng tôi, nội hàm của lần sửa này phải đáp ứng được yêu cầu của Chính phủ đặt ra. Đó là chúng ta phải sửa đổi trong điều kiện nền kinh tế sản xuất manh mún, hộ nông dân là hạt nhân trong thời gian qua đã đạt đến ngưỡng giới hạn của sự phát triển. Do vậy, lần sửa đổi này, tập trung vào tạo cơ chế chính sách để cho doanh nghiệp đã đầu tư vào nông nghiệp phát triển mạnh lên, đồng thời, những hộ kinh doanh trong nông thôn, hộ kinh doanh nông nghiệp có thể phát triển thành những doanh nghiệp. Tất nhiên bước đầu phải đi từ quy mô nhỏ đến lớn hơn và chúng ta thu hút đầu tư ở ngoài nông nghiệp vào lĩnh vực nông nghiệp nông thôn. Như vậy, sự thu hút này không chỉ đối với doanh nghiệp ở trong nước mà kể cả doanh nghiệp ở nước ngoài.
Tư tưởng quan điểm đặt ra của lần sửa đổi lần này, đó là chúng ta tạo cơ chế chính sách và hạn chế tối đa việc đầu tư hỗ trợ từ ngân sách nhà nước cho doanh nghiệp. Mà chúng ta tạo môi trường cho doanh nghiệp phát triển và đấy là yêu cầu chính, chủ yếu. Cùng với đó, cũng phải rà soát những cơ chế, thủ tục hiện nay để chúng ta chuyển từ thủ tục giải quyết hỗ trợ của chương trình 210 từ việc phê duyệt, nghiệm thu chuyển sang cơ chế tự động, có giám sát của các cơ chế, không cần phải phê duyệt dự án quá cồng kềnh như hiện nay.
PV: Xin Thứ trưởng cho biết rõ thêm về việc tạo môi trường cho doanh nghiệp đầu tư trong sửa đổi Nghị định 210 lần này?
Thứ trưởng Hà Công Tuấn: Môi trường đầu tư ở đây là chính sách và cơ chế. Thứ nhất là chúng ta tạo ra cơ chế để cho doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp có một quy mô đất sạch tối thiểu, đồng thời có một cơ chế là chính để doanh nghiệp cùng với bà con nông dân tập trung tích tụ đất đai. Và như thế cũng không hẳn nhà nước hỗ trợ bằng tiền cho doanh nghiệp đi mua đất của người nông dân mà ở đây chính là cơ chế để cho doanh nghiệp và nông dân cùng có lợi, cùng hợp tác với nhau để góp đất, tạo ra quỹ đất lớn hơn cho việc sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ mới.
Đồng thời, chúng ta có cơ chế miễn giảm phí, lệ phí về việc chuyển đất giữa các hộ nông dân đối với doanh nghiệp, có cơ chế miễn hoặc giảm có thời gian ân hạn đối với tiền sử dụng đất. Tương tự như thế đối với cơ chế về tín dụng, bảo hiểm trong nông nghiệp, cơ chế về thuế, nhất là thuế đối với sản phẩm mà nông nghiệp sản xuất ra, cần ở ngưỡng được ưu đãi cao nhất theo cơ chế chính sách hiện hành của nhà nước hiện nay đối với các lĩnh vực.
Ngay cả thuế VAT cho doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân của những doanh nhân trong nông nghiệp cũng cần được tính đến, rồi nhà nước phải có những hỗ trợ nhất định trong một thời gian về kinh phí để hỗ trợ cho những doanh nghiệp khởi điểm. Đồng thời hỗ trợ cho đào tạo nhưng không phải hỗ trợ theo cách truyền thống hiện nay - hỗ trợ cho việc mở lớp học với bao nhiêu người, bao nhiêu giáo trình mà hỗ trợ cho doanh nghiệp trong việc đào tạo để doanh nghiệp sử dụng lao động.
Chúng tôi cũng đang xem xét để đề xuất với Chính phủ là không phân biệt doanh nghiệp, các thành phần kinh tế khác nhau mà sự ưu đãi ở đây là các vùng đặc biệt khó khăn cho những dự án đặc biệt ưu tiên.
PV: Thưa Thứ trưởng, chúng ta cần chọn những mũi nhọn nào để tập trung thu hút doanh nghiệp đầu tư mà không dàn trải?
Thứ trưởng Hà Công Tuấn: Trong quá trình soạn thảo chúng tôi cũng đã tiếp thu những ý kiến này, tập trung vào vùng khó khăn, tập trung vào dự án ưu tiên, trong các dự án ưu đãi đầu tư thì những sản phẩm chủ lực của dự án này được coi là lĩnh vực ưu tiên đầu tư. Bộ NN&PTNT đã công bố hơn 10 sản phẩm chủ lực, chúng ta không thể đối xử với các mặt hàng có đóng góp khác nhau như nhau và việc chúng ta xác định sản phẩm chủ lực là việc chúng ta đã và sẽ phải làm. Tất nhiên chúng ta sẽ có những điều chỉnh và danh sách này sẽ được điều chỉnh hàng năm.
PV: Thứ trưởng đánh giá như thế nào khi Nghị định 210 được sửa đổi, liệu số lượng doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp có tăng?
Thứ trưởng Hà Công Tuấn: Việc sửa Nghị định 210, Chính phủ đặt ra mục tiêu, yêu cầu phải tạo sự chuyển biến, tạo động lực thật sự để mọi người có thể quan tâm đầu tư vào nông nghiệp, cố gắng tạo ra sức hấp dẫn mới. Tuy nhiên, sự hấp dẫn này có đạt được như kỳ vọng hay không thì hy vọng ở những mức độ khác nhau sẽ có những tác động tích cực với sự tham gia của các doanh nghiệp; các chính sách cơ bản sẽ tốt hơn thì sức hấp dẫn và mối quan tâm sẽ lớn hơn.
PV: Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!./.