Chiều 18/5, tại Hà Nội, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam phối hợp với Viện Kinh tế Nông nghiệp Hữu cơ tổ chức Hội thảo Xúc tiến thương mại, công nghệ và thu hút vốn phát triển hợp tác xã Việt Nam 2018.
Hội thảo quy tụ hơn 200 hợp tác xã tiêu biểu cả nước cùng các nhà đầu tư, đối tác tài chính, các chuyên gia hàng đầu Việt Nam và các chuyên gia đến từ Pháp, Hoa Kỳ, Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc… mở ra những chương trình hợp tác sâu rộng, thiết thực trong thời gian tới.
Hợp tác xã vẫn là mô hình hoạt động hiệu quả
Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo phát biểu tại hội thảo - Ảnh: HM
Tại hội thảo, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo cho biết: Ra đời năm 1895, trải qua hơn 120 năm, mô hình hợp tác xã không ngừng đổi mới, phát triển và khẳng định rõ phát triển hợp tác xã là xu hướng tất yếu của thời đại. Với hơn 1 tỷ thành viên trên toàn thế giới, tạo ra doanh số hơn 3.000 tỷ đô la mỗi năm, tạo ra 250 triệu việc làm ổn định, phong trào hợp tác xã ngày càng chứng tỏ sức mạnh và tiếng nói của mình. Trong lĩnh vực nông nghiệp và thực phẩm, doanh số các hợp tác xã là 266 tỷ đô la; ngân hàng và tài chính 236 tỷ đô la; bảo hiểm 403 tỷ đô la; bán sỉ và lẻ 309 tỷ đô la. Tại nhiều quốc gia trên thế giới, kinh tế hợp tác xã đóng vai trò nòng cốt trong phát triển kinh tế.
Tại Việt Nam, theo báo cáo của Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, đến nay cả nước có hơn 20.000 hợp tác xã đang hoạt động, với hơn 6,3 triệu thành viên và 2,5 triệu lao động làm việc thường xuyên. Kinh tế hợp tác, hợp tác xã đã phát triển nhanh chóng cả về số lượng và chất lượng hoạt động; doanh thu, lợi nhuận tăng theo từng năm.
Xác định kinh tế hợp tác, hợp tác xã là một loại hình kinh tế quan trọng, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam đã thường xuyên tổ chức tham quan, khảo sát, trao đổi, học tập từ thực tiễn và kinh nghiệm của các nước tiên tiến trên thế giới để triển khai xây dựng các mô hình hợp tác xã kiểu mới cho các hợp tác xã thành viên. Những mô hình mới đã mang lại thành công cho hàng nghìn hợp tác xã, tạo công ăn việc làm với thu nhập ổn định cho hàng trăm nghìn thành viên trên cả nước.
Mặc dù đã đạt được những thành tựu đáng kể, nhưng không ít hợp tác xã của Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn nội tại, đặc biệt là trong giai đoạn mới, khi phong trào khởi nghiệp quốc gia, ứng dụng công nghệ cao trong phát triển nông nghiệp được Chính phủ phát động.
Tại Hội thảo, các diễn giả Việt Nam và nước ngoài đã chia sẻ các mô hình hợp tác xã thành công tại Việt Nam như: Liên hiệp Các hợp tác xã Thương mại TP.Hồ Chí Minh (SaiGon Co.op), Hợp tác xã Miến Việt Cường, Hợp tác xã Y tế An Phước…; mô hình Hợp tác xã nông nghiệp theo chuỗi giá trị Groupe Limagrain (Pháp)… Một số diễn giả quốc tế cũng trình bày xu hướng phát triển kinh tế hợp tác, hợp tác xã trên thế giới, các xu hướng quan trọng trong việc phát triển thị trường xuất khẩu cho các hợp tác xã Việt Nam...
Từ chia sẻ của các đại biểu đến từ quốc tế cho thấy, đến nay hợp tác xã vẫn là mô hình hoạt động hiệu quả, phù hợp với điều kiện cạnh tranh ngày càng gay gắt. Thông qua hợp tác xã, các hộ nông dân, các cơ sở sản xuất kinh doanh, các doanh nghiệp nhỏ và vừa hợp tác với nhau, tăng sức mạnh để đối phó với khó khăn và tránh các nguy cơ thua lỗ cao. Tuy nhiên, trong tình hình mới, mô hình hợp tác xã cần phải đặt trong chuỗi giá trị sản phẩm, tập trung đẩy mạnh phát triển thị trường xuất khẩu.
Kết nối nguồn lực đầu tư – tài chính phát triển kinh tế hợp tác, hợp tác xã
Tại Hội thảo các đại biểu đã đưa ra những giải pháp tìm nguồn vốn phát triển kinh tế hợp tác, hợp tác xã - một nhu cầu bức thiết nhưng luôn gặp khó khăn trong quá trình tiếp cận.
Các đại biểu phát biểu ý kiến tại hội thảo - Ảnh: HM
Theo thống kê, mới chỉ khoảng 2% số hợp tác xã tiếp cận được vốn vay, còn phần lớn vẫn tự xoay sở. Thiếu vốn khiến nhiều hợp tác xã không thể mở rộng sản xuất kinh doanh, thậm chí còn có khả năng rơi vào nguy cơ phá sản, còn những hợp tác xã muốn vươn lên tiếp cận công nghệ cao lại gặp rất nhiều khó khăn. Lý do khiến các hợp tác xã khó tiếp cận nguồn vốn vay là do họ không có tài sản đảm bảo và không đáp ứng được các yêu cầu chặt chẽ từ các ngân hàng.
Để giải được bài toán về vốn, nhiều đại biểu cho rằng: trước hết, các hợp tác xã phải chuyển đổi mô hình hoạt động, giải quyết được những hạn chế về nhân lực, xây dựng được mô hình sản xuất kinh doanh hiệu quả, khả năng áp dụng công nghệ… Khi những điểm nghẽn này được giải quyết, những khó khăn về vốn sẽ được hóa giải.
Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo cho biết: Thời gian tới, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam sẽ tư vấn và hỗ trợ đến 200 triệu đồng cho mỗi mô hình chuỗi giá trị để làm bước đệm ban đầu, bao gồm việc đào tạo nhân lực, trang bị công cụ, tìm nhà tư vấn, làm thương hiệu, xúc tiến thương mại và ký kết các hợp đồng tiêu thụ với doanh nghiệp. Với nhu cầu lớn từ nền kinh tế, cách làm này chỉ cần vốn mồi ban đầu và các hợp tác xã sau đó có thể tự thu hút các nguồn lực khác để hoạt động và phát triển.
Ông Võ Tấn Hoàng Văn – Tổng Giám đốc Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB) cho biết: hiện ngân hàng SCB có cung cấp tín dụng cho một số hợp tác xã nhưng chưa có liên quan đến hoạt động nông nghiệp mà chủ yếu dừng lại ở việc cung cấp tín dụng cho nhiều hợp tác xã vận tải ở TP.HCM. Theo đó, Ngân hàng sẽ hỗ trợ các xã viên và hợp tác xã nguồn vốn vay để đầu tư mới hệ thống xe. Đến với hội thảo lần này, ông mong muốn sẽ tiếp cận được một lượng đông đảo khách hàng là các xã viên thuộc các hợp tác xã. Ông Võ Tấn Hoàng Văn tin rằng với lợi thế của Việt Nam về nông nghiệp và sức lao động, sẽ dễ dàng chuyển thành cơ hội kinh doanh tốt.
Ngân hàng SCB và Agribank Đài Loan sẽ hỗ trợ vốn để cho xã viên hợp tác xã vay với lãi suất ưu đãi. Các nhà tài trợ cũng đồng hành với SCB để thành lập một quỹ để hỗ trợ cho các xã viên. Quỹ này sẽ là vốn đối ứng và hỗ trợ một phần lãi suất, để giúp nông dân tiếp cận nguồn vốn có chi phí thấp, ông Võ Tấn Hoàng Văn thông tin.
Bên cạnh việc tìm giải pháp căn cơ để tháo gỡ khó khăn, trong khuôn khổ Hội thảo cũng đã diễn ra lễ công bố gói tín dụng ưu đãi mua vật tư nông nghiệp dành cho các hợp tác xã, hộ nông dân trên cả nước, nhằm tháo gỡ khó khăn tồn tại nhiều năm qua trong vấn đề thu hút nguồn vốn phát triển hợp tác xã./.