Ảnh minh họa (Ảnh: M.P)
Áp dụng cơ chế tỷ giá trung tâm linh hoạt
Ngay từ ngày 1/1/2016, NHNN thực hiện công bố tỷ giá trung tâm biến động linh hoạt hàng ngày theo sát diễn biến thị trường trong, ngoài nước và phù hợp với mục tiêu chính sách tiền tệ đã giúp hạn chế các cú sốc bên ngoài và giảm tâm lý găm giữ ngoại tệ, hỗ trợ cho sự ổn định của tỷ giá và thị trường ngoại tệ. Trong điều hành, trên cơ sở bám sát diễn biến thị trường trong và ngoài nước, NHNN đã chủ động, kịp thời thực hiện các biện pháp ổn định thị trường. Với việc triển khai đồng bộ các giải pháp, thị trường ngoại tệ trong nước diễn biến ổn định hơn so với mức độ biến động khá lớn của các nước trên thế giới và khu vực.
So với đầu năm, tỷ giá VND/USD tăng khoảng 1,1-1,2%, thanh khoản thị trường tốt, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp được đáp ứng đầy đủ, kịp thời. Tại một số thời điểm tỷ giá tăng do yếu tố tâm lý bởi biến động trên thị trường quốc tế như sự kiện Brexit, kết quả bầu cử tổng thống Mỹ, Fed tăng lãi suất nhưng đã nhanh chóng ổn định trở lại. Tâm lý găm giữ ngoại tệ giảm, hệ thống TCTD mua ròng lượng lớn ngoại tệ từ nền kinh tế, nhờ đó, NHNN mua được lượng lớn ngoại tệ bổ sung Dự trữ ngoại hối Nhà nước.
Nếu theo dõi thị trường liên ngân hàng thì có thể thấy cung cầu ngoại tệ tương đối ổn định. Có thể lý giải điều này là do tỷ giá bên ngoài có tăng, nhưng lượng giao dịch không thực sự lớn để có thể gây ảnh hưởng đến thị trường trong hệ thống ngân hàng. Hơn nữa, khả năng NHNN can thiệp là hoàn toàn có thể, do lượng dự trữ tương đối dồi dào, giúp tạo ổn định thị trường.
Bên cạnh đó, năm qua NHNN điều hành cung tiền hợp lý tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng (TCTD) ổn định lãi suất huy động, có điều kiện phấn đấu giảm lãi suất cho vay và hỗ trợ việc phát hành thành công khối lượng lớn TPCP với lãi suất thấp, đồng thời hỗ trợ ổn định tỷ giá và đảm bảo kiểm soát lạm phát. Các chỉ tiêu tiền tệ tăng đúng định hướng NHNN đề ra từ đầu năm. Nhờ đó, tính đến ngày 29/12/2016, tổng phương tiện thanh toán tăng 17,88%, huy động vốn tăng 18,38% so với cuối năm 2015. Lạm phát cơ bản được kiểm soát ổn định và cả năm đạt 1,87%, góp phần quan trọng trong việc thực hiện kiểm soát lạm phát đạt mục tiêu dưới 5% của Quốc hội đề ra.
Đáng chú ý, mặc dù có áp lực tăng nhưng với việc thực hiện linh hoạt các giải pháp của NHNN nên năm 2016 mặt bằng lãi suất được giữ ổn định, một số tổ chức tín dụng giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ sản xuất kinh doanh.
Nhờ chính sách điều hành linh hoạt mà trong năm vừa qua diễn biến tín dụng và cơ cấu tín dụng phù hợp với chỉ tiêu và định hướng điều hành của NHNN. Tính đến cuối năm 2016 tín dụng tăng 18,71% so với cuối năm 2015. Cơ cấu tín dụng diễn biến tích cực theo hướng mở rộng tín dụng đi đôi với an toàn, chất lượng, tập trung chủ yếu cho lĩnh vực sản xuất kinh doanh, tín dụng đối với lĩnh vực đầu tư...
Tiếp tục ổn định mặt bằng lãi suất
Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, năm 2017 nền kinh tế sẽ gặp nhiều khó khăn, do đó sẽ tác động đến hệ thống tài chính ngân hàng, tác động đến điều hành chính sách tiền tệ của NHNN.
Bà Nguyễn Thị Hồng, Phó Thống đốc NHNN cho biết, năm 2017, NHNN sẽ phấn đấu ổn định mặt bằng lãi suất như năm 2016, nếu có điều kiện phấn đấu giảm lãi suất cho vay với đối tượng và kỳ hạn cụ thể.
Theo bà Nguyễn Thị Hồng, để đạt được như vậy không phải dễ dàng, NHNN sẽ tiếp tục điều hành thông qua thị trường liên ngân hàng, qua các kênh nghiệp vụ thị trường mở điều tiết thanh khoản và lãi suất trên thị trường liên ngân hàng ở mức hợp lý để các tổ chức tín dụng nếu có khó khăn về thanh khoản có thể tiếp cận được nguồn vốn này .
Đồng thời, NHNN tiếp tục chỉ đạo linh hoạt các công cụ để giữ mặt bằng lãi suất ổn định, phấn đấu giảm lãi suất cho vay với đối tượng và kỳ hạn cụ thể. NHNN cũng tiếp tục tham gia là nhân tố dẫn dắt thị trường ngoại hối, tỷ giá.
Bà Nguyễn Thị Hồng cho rằng, trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng với kinh tế thế giới, độ mở cửa nền kinh tế cũng khá lớn so với các nước trong khu vực thì những diễn biến đó sẽ tác động không chỉ về yếu tố kinh tế mà còn tác động đến tâm lý, kỳ vọng tại thị trường trong nước. Vì vậy, thời gian tới, NHNN sẽ theo dõi sát diễn biến thị trường, theo dõi hàng ngày, hàng giờ, sẵn sàng phương án dự phòng để phản ứng nhanh trước biến động của thế giới và trong nước./.