Thứ năm, 11/05/2017 15:53 (GMT+7)
(ĐCSVN) – Để khắc phục tình trạng lạm dụng phiếu lý lịch tư pháp số 2, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp (LLTP) năm 2009 quy định theo hướng Phiếu LLTP số 2 chỉ cấp cho cơ quan tiến hành tố tụng, không cấp cho cá nhân.
Đây là một trong những điểm mới tại dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp năm 2009 đang được Bộ Tư pháp chủ trì xây dựng xin ý kiến cơ quan, tổ chức, đơn vị.
Theo Bộ Tư pháp, quy định về quyền yêu cầu cấp Phiếu LLTP số 2 hiện nay đang bị lạm dụng.Luật LLTP quy định có 02 loại Phiếu LLTPđược cấp là Phiếu LLTP là Phiếu LLTP số 1 và Phiếu LLTP số 2. Khác với Phiếu LLTP số 1, Phiếu LLTP số 2 thể hiện cả những án tích đã được xóa và chỉ cấp cho cơ quan tiến hành tố tụng để phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử và cấp theo yêu cầu của cá nhân để người đó biết được nội dung về LLTP của mình. Tuy nhiên, từ năm 2012, tình trạng lạm dụng yêu cầu cá nhân phải nộp Phiếu LLTP số 2 ngày càng gia tăng. Năm 2011 chỉ có 3.125 yêu cầu cấp Phiếu LLTP số 2, chiếm tỷ lệ 2,5% tổng số yêu cầu cấp Phiếu LLTP, đến năm 2016: đã có 99.031 yêu cầu, chiếm tỷ lệ 29% tổng số yêu cầu cấp Phiếu LLTP.
Ảnh minh họa. Nguồn: TL.
Theo quy định của Luật LLTP (điểm b, khoản 2, Điều 41), Phiếu LLTP số 2 cấp cho cơ quan tiến hành tố tụng và cấp theo yêu cầu của cá nhân để người đó biết được nội dung về LLTP của mình.
Song, thực tế giải quyết yêu cầu cấp Phiếu LLTP cho thấy, cá nhân yêu cầu cấp Phiếu LLTP số 2 không xuất phát từ yêu cầu muốn biết về nội dung LLTP của mình mà do xuất phát từ yêu cầu của các cơ quan, tổ chức, chủ yếu để bổ túc hồ sơ xin thị thực nhập cảnh, kết hôn tại cơ quan đại diện ngoại giao của nước ngoài; xin việc làm, cấp giấy phép hoạt động tại Việt Nam.
Thực trạng này đã ảnh hưởng tới quyền được pháp luật bảo đảm bí mật cá nhân theo quy định của Hiến pháp và chính sách nhân đạo của pháp luật hình sự của Nhà nước ta, ảnh hưởng đến việc tái hòa nhập cộng đồng của người bị kết án, đặc biệt là những người đã được xóa án tích. Theo phản ánh của công dân, khi Phiếu LLTP số 2 được cấp và sử dụng công khai có thể dẫn đến hệ lụy cho cá nhân khi tái hòa nhập cộng đồng, khó khăn, thậm chí mất cơ hội khi đi du học, xin việc làm, xuất cảnh…
Để giải quyết tình trạng lạm dụng Phiếu LLTP số 2 trong thời gian qua, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp và bí mật đời tư của cá nhân, bảo đảm mục đích nhân đạo của chế định xóa án tích, dự thảo Luật sửa đổi quy định này theo hướng Phiếu LLTP số 2 chỉ cấp cho cơ quan tiến hành tố tụng, không cấp cho cá nhân./.
Thu Hằng