Sau 4 năm thực hiện Pháp lệnh pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật (QPPL), công tác pháp điển đang dần từng bước được thực hiện bài bản và đi sâu vào chất lượng.
Theo Đề án xây dựng Bộ pháp điển được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1267/QĐ-TTg, Bộ pháp điển có cấu trúc bởi 265 đề mục và được thực hiện trong 10 năm (2014-2023). Theo đó, giai đoạn 1 (2014-2017) hoàn thành 22 đề mục; Giai đoạn 2 (2017-2020) hoàn thành 144 đề mục và Giai đoạn 3 (2021 – 2023) hoàn thành 99 đề mục.
Hội nghị tuyên truyền, giới thiệu Bộ pháp điển (Ảnh: TH).Trên tinh thần thực hiện pháp điển sớm các đề mục có hệ thống văn bản ổn định, liên quan đến quyền lợi của cá nhân, doanh nghiệp, một số bộ, ngành đã đưa vào Kế hoạch chung thực hiện pháp điển và hoàn thành trước thời hạn (trước năm 2018) với 96/243 đề mục. Nâng tổng số đề mục phải hoàn thành trước năm 2018 lên 118 đề mục. Đến nay, trong 118 đề mục này, có 65 đề mục đã được pháp điển và thẩm định xong và 53 đề mục đang được thực hiện.
Tuy nhiên, theo ông Hoàng Xuân Hoan, Phó Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản, bên cạnh kết quả đạt được, việc bố trí nhân sự tại các đơn vị thuộc bộ, ngành làm công tác pháp chế còn hạn chế do công tác pháp điển là việc mới mà không có quy định bố trí thêm biên chế cho các bộ, ngành làm công tác này; quy trình, trình tự thực hiện pháp điển theo đề mục phức tạp gây tốn nhiều thời gian, công sức, kinh phí.
Mặt khác, do nhiều cơ quan, đơn vị cùng có thẩm quyền, trách nhiệm thực hiện pháp điển, cộng thêm hệ thống văn bản QPPL rất phức tạp, nhiều tầng nấc, không thống nhất về kỹ thuật trình bày cũng như soạn thảo văn bản dẫn đến khó bảo đảm chất lượng tốt kết quả pháp điển.
Phát biểu tại Hội nghị, Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật Đồng Ngọc Ba cho biết, lộ trình xây dựng Bộ pháp điển chia thành 3 giai đoạn và hiện đã cơ bản kết thúc giai đoạn đầu. Trong giai đoạn 2014 – 2017, theo kế hoạch chỉ phải thực hiện pháp điển xong 8 chủ đề nhưng tính đến nay đã hoàn thành được 36 đề mục thuộc 16 chủ đề (trong đó có chủ đề đất đai), chưa kể còn hàng chục đề mục đã ký thẩm định, đang đợi phê duyệt. Vì vậy, với tiến độ này, ông Ba tự tin vào năm 2020 có Bộ pháp điển, về sớm trước 3 năm so với lộ trình đề ra.
Trước câu hỏi tại sao Bộ pháp điển không có giá trị pháp lý mà mới chỉ được sử dụng để tra cứu trong áp dụng và thực hiện pháp luật, ông Ba cho hay, hệ thống văn bản QPPL đang còn hiệu lực theo thống kê chưa chính thức vào khoảng 10 nghìn văn bản và không ít văn bản chồng chéo nhau.
“Do văn bản nguồn như vậy khiến chất lượng Bộ pháp điển còn nhiều việc phải làm nên chưa thể đặt vấn đề về giá trị pháp lý của Bộ pháp điển” – ông Ba giải thích. Đồng thời, cho biết sau khi về đích sớm vào năm 2020, có thể đề xuất Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc cao hơn là Quốc hội xem xét về giá trị pháp lý của Bộ pháp điển.
“Cần tập trung để đưa Bộ pháp điển vào xã hội sử dụng hiệu quả, nhanh nhất, đến đối tượng cần”, ông Ba nói.
| Pháp lệnh pháp điển quy định: Pháp điển là việc cơ quan nhà nước rà soát, tập hợp, sắp xếp các QPPL đang còn hiệu lực trong các văn bản QPPL do cơ quan nhà nước ở Trung ương ban hành, trừ Hiến pháp, để xây dựng Bộ pháp điển. Bộ pháp điển được cấu trúc theo các chủ đề. Mỗi chủ đề có một hoặc nhiều đề mục. Trong mỗi đề mục, tùy theo nội dung có thể có phần, chương, mục, tiểu mục, điều, khoản, điểm. |