Quảng Ninh là tỉnh nằm ở địa đầu phía Đông Bắc của Tổ quốc, có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, quân sự, văn hoá, xã hội và đối ngoại. Quảng Ninh cũng là địa phương có cả biển, đảo, đồng bằng, trung du, đồi núi và biên giới; có bờ biển dài 250 km, có trên 2.000 hòn đảo lớn nhỏ, chiếm hơn 2/3 số đảo của cả nước... Vùng biển của tỉnh có giá trị chiến lược quan trọng về cả quốc phòng - an ninh và phát triển kinh tế biển. Do vậy, trong những năm qua, nhằm bảo vệ chủ quyền biển, đảo quốc gia, Bộ Chỉ huy quân sự (Bộ CHQS) tỉnh Quảng Ninh đã đặc biệt chú trọng đến việc xây dựng và nâng cao chất lượng hoạt động của lực lượng dân quân tự vệ biển.
Thực hiện Chỉ thị số 04/CT-BQP của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về “Tăng cường chỉ đạo xây dựng lực lượng Dân quân tự vệ hoạt động trên biển”, hàng năm, Bộ CHQS tỉnh Quảng Ninh đã chủ động phối hợp với các cơ quan, ban, ngành và các địa phương trong chỉ đạo rà soát lực lượng lao động, phương tiện tàu thuyền hoạt động trên biển làm cơ sở để tổ chức xây dựng lực lượng. Lực lượng dân quân tự vệ biển ở Quảng Ninh được bố trí thành các Trung đội, Tiểu đội dân. Trên cơ sở tàu, tổ, đội đánh bắt hải sản của ngư dân, cơ quan quân sự các huyện, xã ven biển xây dựng kế hoạch tổ chức biên chế phù hợp, bảo đảm có lực lượng dân quân tự vệ biển rộng khắp ở cả tuyến bờ, tuyến lộng và tuyến khơi. Việc tuyển chọn xây dựng lực lượng dân quân tự vệ biển được chú trọng, trước hết là chất lượng chính trị. Các thuyền viên trên các tàu, thuyền hoạt động trên biển được lựa chọn từ những người có uy tín trong nhân dân và dòng họ; quy mô tổ chức phù hợp biên chế cấp tiểu đội là chủ yếu, gắn với từng đội tàu của gia đình, dòng họ hoạt động trên cùng ngư trường khai thác. Tính đến đầu năm 2019, số lượng dân quân tự vệ biển chiếm khoảng 0,01% so với dân số toàn tỉnh, chất lượng ngày càng cao, tỷ lệ đảng viên đạt gần 15%; đoàn viên đạt trên 20%...
Để nâng cao chất lượng và khả năng cơ động sẵn sàng chiến đấu của lực lượng dân quân tự vệ biển, Bộ CHQS tỉnh Quảng Ninh đã thường xuyên quan tâm chỉ đạo công tác huấn luyện. Hàng năm, bám sát phương châm huấn luyện “Cơ bản, thiết thực, hiệu quả”, công tác huấn luyện đối với lực lượng dân quân tự vệ biển đã được tổ chức một cách bài bản, chất lượng. Thời điểm tổ chức huấn luyện thường được bố trí vào giao thời giữa 2 vụ cá (tháng 8 và 9, tàu thuyền ít ra khơi, để đảm bảo quân số huấn luyện cao nhất). Nội dung giáo dục chính trị tập trung nâng cao nhận thức về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương; âm mưu thủ đoạn của các thế lực thù địch; tình hình an ninh tuyến biển; các văn bản pháp luật về biển. Huấn luyện quân sự tập trung vào các nội dung: bắn đạn thật trên biển, phòng chống cháy, chống chìm, lai kéo tàu thuyền trên biển, sử dụng các phương tiện thông tin liên lạc trên biển, vệ tinh định vị; quan sát, phát hiện tàu lạ và chế độ báo cáo; huấn luyện phòng chống bão, phối hợp với các lực lượng tìm kiếm cứu hộ cứu nạn trên biển…Qua kiểm tra đánh giá, chất lượng huấn luyện của lực lượng dân quân tự vệ biển đã thường xuyên được nâng cao; 100% cơ sở dân quân tự vệ biển được tổ chức huấn luyện, quân số tham gia đạt trên 95%; kết quả huấn luyện 100% đạt yêu cầu, trong đó 75% khá, giỏi trở lên; đảm bảo an toàn tuyệt đối về người và vũ khí trang bị.
Cùng với hoạt động huấn luyện chiến đấu bảo vệ vùng biển, giữ vững an ninh chính trị trên địa bàn, dân quân tự vệ biển Quảng Ninh còn thường xuyên phối hợp với lực lượng Bộ đội Biên phòng tổ chức tuần tra ven bờ và trên biển, kịp thời xử lý các trường hợp vi phạm. Đặc biệt công tác cứu hộ cứu nạn trên biển được các đơn vị chú trọng tổ chức luyện tập, huấn luyện nghiêm túc, sát những tình huống xảy ra, đồng thời nắm chắc tình hình trên biển, phối hợp quản lý chặt chẽ mọi tình huống theo chức trách, nhiệm vụ được giao…Với vai trò nòng cốt trong mọi hoạt động trên biển, lực lượng dân quân tự vệ biển tỉnh Quảng Ninh đã và đang ra khơi bám biển, chủ động phối hợp với các lực lượng tạo môi trường khai thác lành mạnh cho ngư dân, góp phần cùng toàn dân tiếp tục phát huy mọi nguồn lực và tiềm năng, tập trung phát triển kinh tế xã hội gắn với khẳng định, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo quê hương.
Lực lượng dân quân tự vệ biển Quảng Ninh tích cực tham gia phát triển sản xuất các ngành, nghề kinh tế biển.
(Ảnh: PA)
Không chỉ bám biển khai thác hải sản, tích cực tham gia bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới biển đảo, dân quân tự vệ biển còn là lực lượng quan trọng trong việc tuyên truyền, vận động ngư dân chấp hành đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, giúp bà con nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, gắn lao động sản xuất, phát triển kinh tế với giữ vững an ninh trật tự trên biển, đồng thời luôn là chỗ dựa vững chắc, tin cậy cho ngư dân khi tham gia đánh bắt xa bờ gặp tình huống bất trắc trên biển.
Theo đồng chí Vũ Thị Thu Thủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, công tác xây dựng và huấn luyện lực lượng dân quân tự vệ biển vững mạnh, có chất lượng tổng hợp, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ là trách nhiệm của các cấp, các ngành, của cả hệ thống chính trị và toàn dân. Thực tế tại Quảng Ninh cho thấy, việc nâng cao chất lượng xây dựng và huấn luyện dân quân tự vệ biển đã trực tiếp góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, đấu tranh ngăn chặn hiệu quả các hoạt động của địch và các loại tội phạm ở khu vực biên giới biển cũng như hải đảo.
Được biết, thời gian tới, cùng với việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức trách nhiệm của các cấp, các ngành trong việc lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng lực lượng dân quân tự vệ biển, Bộ CHQS tỉnh Quảng Ninh sẽ tập trung làm tốt công tác tham mưu cho Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh trong xây dựng và thực hiện quy hoạch phát triển kinh tế xã hội gắn với quốc phòng, an ninh trên biển, ven biển; quan tâm, có chế độ chính sách hợp lý đối với lực lượng dân quân tự vệ biển. Tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng công tác tổ chức xây dựng, huấn luyện lực lượng dân quân tự vệ biển; phát huy tốt vai trò của lực lượng dân quân tự vệ trong phát triển ngành nghề biển cũng như tham gia tuần tra, cảnh giới, phát hiện các tàu, thuyền lạ xâm nhập trái phép lãnh hải…./.