Lá cờ của Cuba, hình ảnh của lãnh tụ Fidel Castro và hoa tràn ngập khắp nơi trên đất nước Cuba (Ảnh: Reuters)
Lãnh tụ Fidel Castro là người đã ghi danh Cuba vào lịch sử nhân loại với cuộc cách mạng lật đổ chế độ độc tài, dẫn dắt quốc gia Caribe này đến con đường độc lập hôm nay. Ngay sau khi nhà cách mạng vĩ đại, một trong những người kiệt xuất nhất của thế kỷ XX qua đời, các nhà lãnh đạo thế giới đã bày tỏ và gửi lời chia buồn sâu sắc đến nhân dân và đất nước Cuba.
Kêu gọi người dân trên khắp thế giới "cùng khám phá lại mình" theo gương của Fidel Castro, Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro ngày 26/11 khẳng định lãnh tụ Fidel đã đi vào lịch sử nhân loại như một lãnh tụ luôn chiến đấu vì nhân phẩm và độc lập chủ quyền quốc gia, và ông là một huyền thoại bất tử. Thông cáo của Bộ Ngoại giao Venezuela cũng nêu rõ Fidel Castro là con người vĩ đại, người thầy, là người đã cùng với cố Tổng thống Hugo Chavez kiến tạo mô hình hội nhập khu vực, dựa trên tình đoàn kết, sự bổ trợ, đối xử công bằng và nhân văn.
Cùng ngày, Tổng thống Brazil Michel Temer tuyên bố nhấn mạnh Fidel Castro là "nhà lãnh đạo của niềm tin” khi ông bảo vệ vững chắc những quan điểm mà mình tin tưởng. Bộ Ngoại giao Brazil ra thông cáo khẳng định Lãnh tụ Cách mạng Cuba Fidel là một trong những chính khách nổi tiếng nhất thế kỷ XX và khi đề cập tới lịch sử châu Mỹ sẽ không thể không nhắc tới Fidel. Ngoại trưởng Brazil José Serra đã gửi lời chia buồn tới Chính phủ và gia đình lãnh tụ Fidel cũng như bày tỏ tình đoàn kết với nhân dân Cuba.
Tổng thống Bolivia Evo Morales đã so sánh lãnh tụ cách mạng Cuba Fidel Castro với lãnh tụ Tupac Katari – người đã chiến đấu chống lại chế độ thực dân Tây Ban Nha vào thế kỷ thứ XVIII của quốc gia này. Tổng thống Morales đánh giá lãnh tụ Fidel Castro đã để lại một di sản của cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc.
Trong khi đó, Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos cũng gửi lời chia buồn tới Chủ tịch Cuba Raul Castro và thể hiện tình đoàn kết với nhân dân Cuba, đồng thời bày tỏ sự biết ơn sâu sắc trước sự ủng hộ của lãnh tụ Fidel đối với tiến trình hòa bình ở nước này. Về phần mình, thủ lĩnh tối cao của Lực lượng Vũ trang Cách mạng Colombia (FARC) Rodrigo Londoño nhấn mạnh Fidel là một trong những con người vĩ đại nhất của châu Mỹ và thế giới. Ông Londoño khẳng định thỏa thuận hòa bình vừa đạt được với Chính phủ Colombia để tưởng nhớ lãnh tụ Fidel.
Viết trên trang mạng Twitter, Tổng thống Argentina Macri đã gửi lời chia buồn tới Cuba khi lãnh tụ Fidel Castro qua đời. Bộ Ngoại giao nước này cũng bày tỏ lời chia buồn của chính phủ Argentina đối với người dân Cuba, nhấn mạnh rằng Fidel Castro "đóng vai trò quan trọng trong lịch sử của thế kỷ XX", đồng thời khẳng định Argentina "muốn tiếp tục tăng cường tình hữu nghị và hợp tác sâu sắc giữa hai nước".
Tổng thống Ecuador Rafael Correa cũng đã viết trên trang mạng Twitter bày tỏ niềm tiếc thương đối với một đồng minh chính trị thân cận. "Một con người vĩ đại đã ra đi. Fidel đã chết! Cuba muôn năm! Mỹ Latin sống mãi!" – ông viết.
Bày tỏ nỗi đau buồn sâu sắc trước sự ra đi của "người bạn thân thiết" Fidel Castro, Tổng thống El Salvador Sanchez Ceren khẳng định người dân sẽ mãi khắc ghi hình ảnh vị lãnh tụ lỗi lạc, luôn đấu tranh vì công bằng, phẩm giá của con người và tình hữu nghị.
Trong lời chia buồn gửi đến nhân dân Cuba, Tổng thống Chile Michelle Bachelet đã gọi Fidel Castro là một nhà lãnh đạo luôn cống hiến vì những giá trị cao đẹp và công bằng xã hội của Cuba và Mỹ Latinh.
Tổng thống Mexico Enrique Peña Nieto gọi Castro là một người bạn của Mexico, người đã thúc đẩy mối quan hệ song phương dựa trên "sự tôn trọng, đối thoại và tình đoàn kết."
Thủ tướng Canada Justin Trudeau nhận định Fidel Castro là một nhà lãnh đạo lớn, người phục vụ nhân dân trong suốt gần nửa thế kỷ. Theo Thủ tướng Trudeau, là một nhà cách mạng và nhà hùng biện huyền thoại, Fidel Castro đã cải thiện đáng kể lĩnh vực giáo dục và chăm sóc sức khỏe cho quốc gia mình.
Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 26/11 tuyên bố khẳng định "lịch sử sẽ ghi nhận và phán xét" về tác động của nhà lãnh đạo Fidel Castro đối với thế giới. Ông Obama nhấn mạnh rằng trên cương vị Tổng thống, ông đã làm việc tích cực để mở ra một chương mới trong quan hệ với Cuba. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cũng gửi lời chia buồn tới nhân dân Cuba, đồng thời cho biết sẽ tiếp tục hợp tác với nhân dân Cuba sau khi lãnh tụ Fidel qua đời. "Mỹ tái khẳng định sự ủng hộ của Washington trong việc tiếp tục tương tác sâu rộng với nhân dân Cuba hiện nay và trong những năm tới" – tuyên bố nêu rõ.
Người dân tập trung trước Đại sứ quán Cuba tại Bogota, Colombia để tưởng nhớ lãnh tụ Fidel Castro (Ảnh: AFP) Cũng trong ngày 26/11, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố khẳng định lịch sử và nhân dân sẽ nhỡ mãi lãnh tụ Fidel Castro, đồng thời đánh giá lãnh tụ cách mạng Cuba là “nhân vật lớn của thời đại chúng ta”. Trong bức điện chia buồn gửi tới Chủ tịch Cuba Raul Castro, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng nêu rõ Fidel Castro là lãnh tụ vĩ đại của nhân dân Cuba, đã có những đóng góp mang tính lịch sử bất tử và cống hiến cả cuộc đời mình cho sự nghiệp vĩ đại của nhân dân Cuba trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ chủ quyền quốc gia và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Thêm vào đó, Fidel Castro cũng có những đóng góp lịch sử cho sự phát triển chủ nghĩa xã hội chủ nghĩa trên toàn thế giới. Khẳng định “người đồng chí lớn Fidel Castro sẽ còn mãi trong tâm trí”, Chủ tịch Trung Quốc cho biết lãnh tụ cách mạng Cuba qua đời, “nhân dân Trung Quốc đã mất đi một người đồng chí thân thiết và một người bạn chân thành. Hình ảnh vinh quang của ông và những thành tựu vĩ đại sẽ ghi mãi trong lịch sử".
Chính phủ Philippines cùng ngày cũng gửi lời chia buồn đến Chính phủ và nhân dân Cuba, đồng thời ca ngợi những đóng góp vô giá của nhà lãnh đạo cách mạng kiên cường của các dân tộc Mỹ Latinh.
Trong khi đó, truyền thông Triều Tiên đưa tin Bình Nhưỡng đã bắt đầu tổ chức quốc tang 3 ngày để tưởng nhớ lãnh tụ cách mạng Cuba Fidel Castro. Theo báo "Rodong Sinmun", quyết định trên được Ban chấp hành trung ương Đảng Lao động Triều Tiên, Đoàn Chủ tịch Hội nghị Nhân dân Tối cao (Quốc hội) và Nội các Triều Tiên đưa ra hôm 27/11, theo đó Bình Nhưỡng sẽ "treo cờ rủ tại trụ sở của các tổ chức lớn cũng như ở một số địa điểm cụ thể". Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên (KCNA) thì đưa tin nhà lãnh đạo Kim Jong Un đã gửi lời chia buồn sâu sắc trước sự ra đi của Fidel Castro, gọi ông là "người bạn thân, người đồng chí" của nhân dân Triều Tiên trong việc củng cố các mối quan hệ hữu nghị song phương.
Hãng thông tấn chính thức APS đưa tin cho biết Tổng thống Algeria Abdelaziz Bouteflika tuyên bố quốc tang 8 ngày trên toàn bộ đất nước từ ngày 27/11/2016 để tưởng nhớ lãnh tụ cách mạng Cuba Fidel Castro. Ngoài ra, Tổng thống Bouteflika cũng đã gửi điện chia buồn tới Chủ tịch Cuba Raul Castro, trong đó khẳng định lãnh tụ Fidel Castro qua đời là “một mất mát lớn” đối với người dân Algeria.
Tổng thống Djibouti Ismail Omar Guelleh ngày 26/11đã gửi điện chia buồn tới Chủ tịch Cuba Raul Castro sau khi lãnh tụ Fidel Castro qua đời. Bày tỏ lời chia buồn sâu sắc cùng chính phủ và nhân dân Cuba, Tổng thống Omar Guelleh cũng đồng thời nhấn mạnh: “Nhân dân và chính phủ nước Cộng hòa Djibouti sẽ cùng thể hiện sự đoàn kết với đất nước Cuba trong thời điểm khó khăn này". Theo nhà lãnh đạo Djibouti, lãnh tụ cách mạng “Fidel Castro sẽ vẫn còn mãi trong tâm trí của mọi người dân trên toàn toàn thế giới” với nỗ lực vượt qua nhiều nghịch cảnh để thổi bùng chiến thắng cho “những khát vọng hạnh phúc của đồng bào mình".
Trong thông cáo đưa ra ngày 26/11, Tổng thống Pháp François Hollande yêu cầu lệnh cấm vận trừng phạt Cuba cần được dỡ bỏ hoàn toàn. Ngoài ra, phát biểu tại Hội nghị cấp cao Pháp ngữ diễn ra tại Madagascar, ông Hollande cũng khẳng định vào thời điểm nhà lãnh đại Fidel Castro qua đời, “tôi muốn nhấn mạnh để lệnh cấm vận trừng phạt Cuba được dỡ bỏ vĩnh viễn" và Cuba nên được xem là đối tác toàn diện trong cộng đồng quốc tế”.
Ngoại trưởng Anh Boris Johnson ra tuyên bố cho biết: Vương quốc Anh bày tỏ lời chia buồn tới Chính phủ và nhân dân Cuba, và đối với gia đình của cựu Chủ tịch Fidel Castro. Nhấn mạnh Fidel là một nhân vật lịch sử, tuyên bố của Ngoại trưởng Anh khẳng định London sẽ tiếp tục làm việc với chính phủ Cuba về một loạt các ưu tiên trong chính sách đối ngoại.
Trong một bức điện chia buồn gửi đến Chủ tịch Cuba Raul Castro ngày 26/11, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ca ngợi lãnh tụ Fidel Castro là "biểu tượng của một thời đại trong lịch sử thế giới hiện đại", là "một người bạn chân thành và đáng tin cậy của nước Nga". Nhà lãnh đạo Nga nhấn mạnh lãnh tụ Fidel đã luôn đấu tranh để xây dựng "một đất nước Cuba tự do và độc lập" và trở thành "một thành viên có tầm ảnh hưởng trong cộng đồng quốc tế, khơi gợi cảm hứng đối với nhiều quốc gia và dân tộc". Ông ca ngợi vị tổng tư lệnh của Cuba là "một nhân vật mạnh mẽ và uyên bác, luôn hướng đến tương lai với sự tin tưởng", đồng thời khẳng định "những ký ức về lãnh tụ Fidel mãi sống trong tim của người dân Nga".
Cùng ngày, Thủ tướng Bỉ Charles Michel tuyên bố lưu ý lãnh tụ Cuba Fidel Castro qua đời, “đó chắc chắn là một trang quan trọng trong lịch sử chính trị thế giới”. Bộ trưởng Ngoại giao Bỉ Didier Reynders cũng gửi lời chia buồn tới Chủ tịch Cuba Raul Castro.
Bộ trưởng Ngoại giao Thụy Sỹ Didier Burkhalter bày tỏ lời chia buồn tới Chính phủ và nhân dân Cuba sau khi lãnh tụ Fidel Castro qua đời. "Thụy Sĩ và Cuba đã duy trì một mối quan hệ đặc biệt trong nhiều thập kỷ" – ông Burkhalter nhấn mạnh.
Tổng thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon đã bày tỏ lời chia buồn tới nhân dân Cuba sau khi cựu Chủ tịch Fidel Castro qua đời. Nhấn mạnh Fidel đã để lại một dấu ấn lớn tại đất nước mình và trên chính trường quốc tế, ông Ban Ki-moon khẳng định thế giới sẽ nhớ về “Chủ tịch Fidel Castro vì đã lãnh đạo cuộc cách mạng Cuba và vì những tiến bộ đã đạt được tại Cuba trong các lĩnh vực giáo dục, xóa mù chữ và y tế”./.