Đức vẫn đang bế tắc trong nỗ lực thành lập chính phủ liên minh 3 bên

Trong cuộc bầu cử Quốc hội liên bang Đức (Bundestag) diễn ra vào tháng 9/2017, Liên minh Dân chủ/Xã hội Cơ đốc giáo (CDU/CSU) theo đường lối bảo thủ của Thủ tướng Đức đã giành chiến thắng sau khi chiếm được 246 trong tổng số 709 ghế tại cơ quan lập pháp, mang lại cơ hội tại vị cho bà Merkel trên cương vị chèo lái nước Đức nhiệm kỳ thứ 4 liên tiếp. Tiếp theo sau là đảng Dân chủ Tự do (FDP) với 80 ghế; đảng Xanh giành được 67 ghế. Hiện 3 đảng này đang trong tiến trình thảo luận để thành lập chính phủ liên minh lãnh đạo đất nước – hay còn được biết đến với tên gọi “phương án Jamaica” vì màu tượng trưng của ba đảng này trùng với màu đen - vàng - xanh trên quốc kỳ Jamaica.

Trước đó, bà Merkel đã ấn định ngày 16/11 là thời hạn chót để kết thúc các vòng đối thoại thăm dò về hình thành một chính phủ liên minh thứ 4 do bà đứng đầu, kể từ sau cuộc bầu cử ngày 24/9/2017. Tuy nhiên mọi việc đã không diễn ra theo dự kiến. Đến sáng ngày 17/11, các đại diện của CDU/CSU, FDP và đảng Xanh đã phải nối lại các vòng đối thoại thăm dò song vẫn chưa tìm được nền tảng chung để khởi động tiến trình đàm phán về việc hình thành một liên minh chính thức. Đại diện của 3 đảng trên cho biết, các vòng đối thoại tiếp theo sẽ bị trì hoãn cho tới chiều 17/11. Thậm chí ông Volker Kauder – một lãnh đạo cấp cao của CDU đã nhận định về khả năng các vòng đàm phán sẽ kéo dài tới cuối tuần này.

Hiện trở lực chính để CDU/CSU, FDP và đảng Xanh đạt được tiến triển trong các vòng thảo luận là tầm nhìn khác biệt về một số vấn đề liên quan tới khí hậu, nhập cư và tài chính. Trong khi đó, một số thành viên tham gia đàm phán theo đường lối bảo thủ lại nhận định rằng, trong tình hình hiện nay thì các bên khó có thể tìm được tiếng nói chung về tất cả những vấn đề đang gặp phải. Và việc các đảng thất bại trong việc đưa ra một thỏa thuận chung có khả năng sẽ dẫn tới những cuộc bầu cử mới ở Đức. Đây là một kịch bản mà cả CDU/CSU, FDP và đảng Xanh đều không mong muốn, bởi có thể sẽ mở đường cho đảng Sự lựa chọn thay thế cho nước Đức (AfD) theo khuynh hướng cực hữu có thể tiếp tục giành được ưu thế sau khi cuộc bầu cử vào tháng 9/2017 đã mang lại cơ hội cho AfD lần đầu tiên có chân trong Quốc hội Liên bang và trở thành đảng lớn thứ 3 trong cơ quan lập pháp Đức.

Trong khi đó, việc bà Merkel phải đối mặt với những thất bại liên tiếp trong nỗ lực hình thành chính phủ liên minh cũng được nhìn nhận là một bước lùi của nữ Thủ tướng Đức – người được đánh giá là có những kỹ năng đàm phán bài bản. Và đối với bà Merkel – người đang kỳ vọng sẽ trở thành Thủ tướng Đức trong nhiệm kỳ thứ 4 liên tiếp thì khả năng thất bại trong việc hiện thực hóa “phương án Jamaica” sẽ đẩy bà vào một tình thế "đặc biệt nguy hiểm". Trong một tuyên bố đưa ra ngày 16/11, bà Merkel thừa nhận, các đảng phái chính trị tham gia đàm phán đang có những lập trường rất khác biệt về một số vấn đề chính sách. Tuy nhiên, nữ Thủ tướng Đức cũng tỏ rõ sự lạc quan khi cho rằng, các bên sẽ vượt qua điều này./.