Một phiên họp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. (Ảnh: UN)
Ít nhất 8 trong tổng số 15 nước thành viên của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, gồm hai thành viên thường trực là Anh, Pháp cùng một số thành viên không thường trực khác là Bolivia, Ai Cập, Italy, Senegal, Thụy Điển và Uruguay đã yêu cầu cơ quan quyền lực Liên hợp quốc triệu tập một phiên họp đặc biệt để thảo luận về quyết định mới nhất của Tổng thống Mỹ.
Đại diện Nhật Bản – nước hiện giữ vị trí Chủ tịch luân phiên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc cho biết, phiên họp khẩn được triệu tập theo đề nghị của 8 nước kể trên.
Dự kiến, trong phiên họp ngày mai, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres sẽ có bài phát biểu trước Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Trong một tuyên bố trước đó, ông Guterres đã khẳng định rằng, vấn đề quy chế cuối cùng của Jerusalem cần được giải quyết thông qua đàm phán trực tiếp giữa các bên liên quan, dựa trên cơ sở các bản nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Đại hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, cũng như cân nhắc tới các mối quan ngại chính đáng của cả người Israel và Palestine.
“Trong thời khắc đầy lo lắng này, tôi muốn nêu rõ một lập trường rằng: Không có phương án thay thế cho giải pháp 2 nhà nước. Không hề tồn tại phương án B” – người đứng đầu Liên hợp quốc nêu rõ, đồng thời cảnh báo rằng, các biện pháp đơn phương sẽ làm lu mờ triển vọng thiết lập hòa bình giữa người Israel và Palestine.
Trước đó, ngày 6/12, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đảo ngược một chính sách mà cộng đồng quốc tế và Mỹ đã theo đuổi trong nhiều thập kỷ qua về Jeruslalem khi chính thức công nhận thành phố linh thiêng này là thủ đô của Israel. Bên cạnh đó, ông D.Trump cũng chỉ thị cho Bộ Ngoại giao Mỹ ngay lập tức, khởi động việc xây dựng Đại sứ quán Mỹ tại Jerusalem. Cho dù được Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ca ngợi là một quyết định “can đảm và đúng đắn” thì việc Tổng thống D.Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel đã vấp phải phản ứng từ nhiều nước trên thế giới. Thậm chí nhiều nước đồng minh và các đối tác của Mỹ đã lên tiếng phản đối việc nước này công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel.
Trong một tuyên bố cùng ngày, Thủ tướng Anh Theresa May bày tỏ thái độ không đồng tình trước tuyên bố của Mỹ nhằm rời Đại sứ quán từ Tel Aviv tới Jerusalem và công nhận thành phố này là thủ đô của Israel trước khi một thỏa thuận cuối cùng về quy chế của Jerusalem được thông qua. Theo quan điểm của bà May thì quyết định trên của Mỹ sẽ không giúp ích gì cho triển vọng mang lại hòa bình khu vực. Dựa trên các bản nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc thì London coi khu vực phía Đông Jerusalem là một phần của các vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng. Anh sẽ tiếp tục duy trì Đại sứ quán tại Tel Aviv và cũng không có ý định rời đi nơi khác.
Tổng thống Nhà nước Palestine Mahmoud Abbas đã lên án động thái “đáng trách và không thể chấp nhận được” của Mỹ, đồng thời tuyên bố đây là dấu hiệu khẳng định Mỹ đã rút khỏi vai trò bảo trợ tiến trình hòa bình Trung Đông.
Thổ Nhĩ Kỳ đã chỉ trích quyết định của Mỹ là “vô trách nhiệm và phi pháp”. Trong khi đó, Iran cảnh báo hành động trên của Tổng thống D.Trump sẽ kích động người Hồi giáo và châm ngòi cho một phong trào nổi dậy mới.
Một số nước láng giềng của Israel là Jordan và Ai Cập cũng cảnh báo hành động của Mỹ đã vi phạm luật pháp cũng như các thỏa thuận quốc tế và sẽ để lại những hậu quả tiêu cực./.