Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif. (Ảnh: IRNA)
Phát biểu tại thành phố miền Trung Natanz của Iran, ngày 2/7, quan chức ngoại giao này tuyên bố: “Theo như những thông tin mà tôi nắm được, thì Iran đã vượt hạn mức 300 kg dự trữ urani làm giàu như chúng tôi đã từng thông báo”.
Ông cũng cảnh báo Iran sẽ làm giàu urani ở cấp độ trên 3,67% nếu các nước châu Âu không cứu vãn được thỏa thuận hạt nhân. Sau đó, viết trên trang mạng xã hội Twitter, Ngoại trưởng Zarif khẳng định lập trường rằng Iran không vi phạm thỏa thuận hạt nhân quốc tế.
Cũng trong tuyên bố cùng ngày ông Zarif cáo buộc các nước châu Âu tham gia JCPOA đã không thực hiện đủ các biện pháp cần thiết để bảo đảm lợi ích của Iran sau khi Mỹ rút khỏi bản thỏa thuận hạt nhân lịch sử vào tháng 5/2018.
“Các nước châu Âu đã không thực hiện đủ các biện pháp như Iran từng đề nghị, chúng tôi sẽ thực hiện giai đoạn 2 của việc cắt giảm các cam kết” – ông Zarif cảnh báo.
Ngày 8/5, tức 1 năm kể từ sau khi Mỹ rút khỏi JCPOA, Iran đã tuyên bố ngừng một số cam kết trong bản thỏa thuận này, đồng thời cảnh báo sẽ “hành động xa hơn nữa” trong trường hợp các lợi ích của Iran trong thỏa thuận hạt nhân không được bảo đảm.
Trong một tuyên bố đưa ra vào cuối tháng trước, Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia tối cao Iran Ali Shamkhani khẳng định nước Cộng hòa Hồi giáo này sẽ bắt đầu giai đoạn hai của việc ngừng các cam kết trong JCPOA từ ngày 7/7/2019 tới. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo Iran cũng từng tỏ rõ lập trường sẽ quay trở lại tuân thủ các nghĩa vụ trong JCPOA nếu như các nước châu Âu tôn trọng các cam kết đã đưa ra.
Ngay lập tức, nhiều nước trên thế giới đã có những phản ứng khác nhau trước tuyên bố mới nhất của Iran.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo Iran "đang đùa với lửa". Trước đó, Nhà Trắng cho rằng việc cho phép Iran làm giàu urani ở bất kỳ cấp độ nào theo thỏa thuận hạt nhân năm 2015 là một sai lầm, đồng thời nhấn mạnh việc gây áp lực tối đa với Tehran cần được duy trì.
Ngày 2/7, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng đã bày tỏ quan ngại trước diễn biến này, đồng thời kêu gọi Iran “ngay lập tức” giảm trữ lượng urani làm giàu. Nhà lãnh đạo này nêu rõ trong những ngày tới, Pháp sẽ tìm kiếm giải pháp hạ nhiệt mối quan hệ căng thẳng giữa Iran và Mỹ, cũng như bảo đảm Iran tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ và tiếp tục nhận được các lợi ích kinh tế từ thỏa thuận hạt nhân năm 2015.
Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt cho biết, ông “rất quan ngại” trước tuyên bố mới nhất của Iran, song khẳng định London vẫn tiếp tục duy trì các cam kết trong thỏa thuận hạt nhân và sẽ tận dụng mọi phương thức ngoại giao để hạ nhiệt căng thẳng trong khu vực.
Trong khi đó, hãng thông tấn Pháp AFP vừa dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng cho rằng, việc Mỹ áp dụng “chính sách gây sức ép tối đa” nhằm vào Iran có thể được xem là nguyên nhân gây căng thẳng, dẫn tới việc Iran “trả đũa” thông qua quyết định cắt giảm thêm các cam kết trong thỏa thuận hạt nhân đa phương ký kết năm 2015 mà Mỹ đã rút khỏi vào năm ngoái./.