Phiên họp thứ 7 của UBTVQH. (Ảnh: quochoi.vn)
Trình bày Tờ trình về phương án phân bổ chi tiết kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020, Bộ trưởng Bộ kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIV đã thông qua tổng số vốn đầu tư nguồn ngân sách nhà nước (NSNN) kế hoạch trung hạn 2016-2020 là 2 triệu tỷ đồng, bao gồm: vốn ngân sách trung ương (NSTƯ) là 1.120 nghìn tỷ đồng; vốn cân đối ngân sách địa phương là 880 nghìn tỷ đồng.
Tại phiên họp này, Chính phủ đã trình UBTVQH phương án phân bổ chi tiết kế hoạch đầu tư trung hạn vốn cân đối ngân sách địa phương và vốn ngân sách Trung ương.
Sau khi nghe Tờ trình của Chính phủ, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách (TCNS) Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh, kế hoạch đầu tư công trung hạn là bước đổi mới quan trọng trong việc cân đối nguồn lực cho đầu tư phát triển nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo ổn định cân đối vĩ mô, an toàn nợ công và khắc phục trình trạng phân bổ vốn đầu tư dàn trải, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công. Theo ông, mặc dù có thời gian chuẩn bị khá dài, song do đây là lần đầu thực hiện, phát sinh một số khó khăn do nguyên nhân khách quan, chủ quan nên việc xây dựng, đề xuất danh mục phân bổ vốn của các bộ, ngành trung ương, địa phương và tổng hợp, hoàn thiện danh mục của Chính phủ trình UBTVQH còn hạn chế, lúng túng, chưa kịp thời.
Ủy ban TCNS nhận thấy, danh mục Chính phủ trình cơ bản đã được tổng hợp trên cơ sở đề xuất của các bộ, ngành, địa phương, thể hiện khá chi tiết danh mục dự án cũng như phương án phân bổ vốn cho từng công trình, dự án. Tuy nhiên, qua đối chiếu, rà soát, Ủy ban TCNS nhận thấy còn nổi lên một số vấn đề. Đó là, theo Tờ trình và Báo cáo giải trình bổ sung, vẫn còn một số bộ, ngành, địa phương chưa gửi báo cáo , phân bổ vốn chưa đúng quy định, dẫn đến tình trạng danh mục được tổng hợp chưa thực sự đầy đủ, không cùng mặt bằng số liệu, chưa bảo đảm căn cứ đầy đủ để Chính phủ đưa ra nhận định, đánh giá về tỷ lệ vốn bố trí đúng quy định, chưa đúng quy định thể hiện trong nội dung Tờ trình và trong Báo cáo giải trình bổ sung.
Theo ông Nguyễn Đức Hải, một số nguồn vốn chưa được phân bổ hết, phần lớn vốn đầu tư trung hạn từ nguồn NSNN đã được tổng hợp, phân bổ cho từng dự án. Tuy nhiên, sau khi trừ tỷ lệ dự phòng, còn khoảng 45.000 tỷ đồng vốn NSTW chưa có phương án phân bổ trong khi nhu cầu vốn nhiều dự án của các bộ, ngành chưa được bố trí. Trong điều kiện nguồn vốn đầu tư còn hạn hẹp, đề nghị Chính phủ rà soát, có phương án sớm phân bổ các nguồn vốn, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư. Đồng thời, rà soát toàn bộ các dự án ODA, bảo đảm việc bố trí vốn đúng đối tượng, đúng danh mục dự án đã được ký kết hiệp định.
Bên cạnh đó, một số bộ, ngành chưa có phương án phân bổ chi tiết đối với số vốn chưa đưa vào cân đối NSNN. Theo Báo cáo giải trình bổ sung, trong số các bộ, ngành có nguồn thu để lại cho đầu tư nhưng chưa đưa vào cân đối NSNN giai đoạn 2016-2020, đến nay, có 10 bộ, ngành có phương án phân bổ chi tiết.
Đề nghị Chính phủ chỉ đạo tổng hợp, báo cáo rõ nguồn thu để lại cho đầu tư, phương án phân bổ chi tiết đồng thời, làm rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan, có biện pháp quyết liệt hơn để góp phần đẩy nhanh tiến độ phân giao vốn, nâng cao hiệu quả, tính minh bạch trong phân bổ, sử dụng vốn đầu tư.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, UBTVQH sẽ cho ý kiến về nguyên tắc còn danh mục cụ thể Chính phủ sẽ căn cứ vào đó để quyết định nhưng Quốc hội sẽ giám sát, nếu làm sai sẽ “thổi còi”. Chủ tịch Quốc hội cũng nhấn mạnh tinh thần chung là bám sát Nghị quyết 26/2016/QH14 của Quốc hội, đồng thời đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, giải quyết các vấn đề mà cơ quan thẩm tra đã đặt ra.
Trong khi đó, Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh bày tỏ chưa yên tâm với tình trạng thất thoát, lãng phí trong đầu tư công như hiện nay, đồng thời đề nghị tăng cường kỷ luật, kỷ cương về đầu tư công cũng như kỷ luật tài chính, trong đó cần quy trách nhiệm rõ ràng, quyết định đầu tư phải trên cơ sở bố trí được vốn và người quyết định đầu tư phải chịu trách nhiệm về quyết định của mình.
Báo cáo thêm tại phiên họp, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, trong hai năm qua đã làm việc với tất cả các bộ ngành, địa phương để hình thành danh mục. Chỉ rất ít dự án thay đổi so với danh mục ban đầu và Chính phủ giao cơ quan liên ngành làm việc lại với địa phương trên tinh thần lắng nghe ý kiến địa phương, giải quyết thấu tình đạt lý.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cũng khẳng định trên cơ sở các ý kiến phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng sẽ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp thu nghiêm túc để rà soát và giải trình thêm trước khi trình Thủ tướng và UBTVQH./.