Ngày 27/3, Ủy ban Tư pháp phối hợp cùng Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội tổ chức cuộc tọa đàm về việc chấp hành các quy định của pháp luật về đấu tranh phòng, chống tội phạm xâm hại tình dục trẻ em.
Tọa đàm về việc chấp hành các quy định của pháp luật về đấu tranh phòng, chống tội phạm xâm hại tình dục trẻ em. (Ảnh: TH).
Bạo lực, xâm hại trẻ em diễn biến phức tạp, gây bức xúc xã hội Báo cáo kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật phòng chống bạo lực, xâm hại trẻ em giai đoạn 2008- 2010, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội đánh giá tình trạng bạo lực, xâm hại trẻ em ở nước ta trong những năm gần đây có diễn biến phức tạp, gây bức xúc, nhức nhối trong dư luận xã hội vì bạo lực, xâm hại trẻ em không chỉ diễn ra trong cộng đồng hay tại nơi làm việc mà còn diễn ra ngay tại gia đình, nhà trường và các cơ sở chăm sóc trẻ em tập trung.
Theo Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Hồng Lan, so với con số thống kê của Bộ này thì thực tế còn cao hơn. Đặc biệt, gần đây qua phản ánh của báo chí cho thấy, tính chất của các vụ xâm hại tình dục trẻ em có xu hướng ngày càng phức tạp, báo động về sự suy đồi đạo đức của một bộ phận người lớn.
“Trẻ em bị xâm hại tình dục xảy ra ở nhiều độ tuổi, đặc biệt có cả những em bé tuổi mầm non" - bà Lan cho hay.
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Thị Nghĩa cũng cảnh báo tình trạng trẻ em bị xâm hại ngày càng diễn biến phức tạp, thể hiện sự suy đồi đạo đức, coi thường tính mạng, sức khỏe và nhân phẩm của phụ nữ và trẻ em. Trong số các vụ xâm hại tình dục trẻ em thì số em dưới 6 tuổi bị xâm hại chiếm tới 13,2%.
Đáng chú ý, theo bà Nghĩa, ngay ở trong trường học cũng xảy ra một số vụ việc nghiêm trọng như thầy giáo, bảo vệ nhà nước hoặc người lạ mặt đột nhập vào trường dâm ô học sinh. Trong khi đó, nạn nhân của các vụ việc trong trường học chủ yếu là học sinh nữ cấp tiểu học, không có khả năng tự bảo vệ và yếu về kỹ năng phòng tránh xâm hại.
Kiến nghị quy định biện pháp điều tra đặc biệt đối với các tội phạm xâm hại tình dục trẻ em
Thực trạng hết sức nghiêm trọng nhưng theo Thứ trưởng Đào Hồng Lan, hiện nay luật pháp về bảo vệ trẻ em còn có nhiều khoảng trống. Pháp luật hình sự còn bỏ sót một số hành vi xâm hại tình dục nghiêm trọng như tàng trữ ấn phẩm khiêu dâm trẻ em, chưa quy định cụ thể các hành vi thuộc tội danh dâm ô đối với trẻ em.
Pháp luật tố tụng hình sự chưa quy định thủ tục điều tra, truy tố, xét xử các vụ án bạo lực, xâm hại trẻ em chưa chú trọng đầy đủ đặc tính dễ bị tổn thương của trẻ em. Chưa quy định chi tiết về bảo mật thông tin, bí mật riêng tư cho trẻ em trong tố tụng, bảo vệ người tố giác.
“Bộ LĐ, TB&XH đề nghị Bộ Công an rà soát hồ sơ các vụ việc xâm hại tình dục trẻ em bị tồn đọng, kéo dài”, bà Lan nói.
Bộ trưởng Bộ LĐ, TB&XH Đào Ngọc Dung cho biết, Bộ đang xây dựng Dự thảo Chỉ thị tăng cường bảo vệ trẻ em trình Chính phủ.
Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao (VKSNDTC) Nguyễn Hải Phong thừa nhận trong giải quyết các vụ việc dâm ô đối với trẻ em còn khó khăn nhất định. Nhiều trường hợp tiếp nhận thông tin sai không kiểm tra, đối chiếu với các chứng cứ khác nên định hướng điều tra sai, cán bộ còn thụ động chưa kịp thời hoặc không đề ra yêu cầu xác minh.
Theo Phó Viện trưởng VKSNDTC, để xử lý tội phạm xâm hại tình dục đối với trẻ em, bắt buộc phải có kết luận giám định pháp y và những chứng cứ có liên quan khẳng định ai là người thực hiện hành vi phạm tội và sẽ bị khởi tố điều tra, truy tố, xét xử về tội gì quy định trong Bộ luật Hình sự. Tuy nhiên, trên thực tế có nhiều vụ trẻ em bị xâm hại tình dục, nhưng gia đình tố cáo muộn, không biết thu giữ vật chứng cần thiết để giao nộp cho cơ quan chức năng nên việc thu thập chứng cứ gặp nhiều khó khăn dẫn đến không xử lý đối tượng phạm tội trong những trường hợp này.
Đồng thời do ám ảnh, xấu hổ nên nhiều trường hợp không tố cáo và cung cấp thông tin cho cơ quan pháp luật. Trên cơ sở đó, VKSNDTC kiến nghị sửa đổi, bổ sung Bộ luật Hình sự theo hướng quy định biện pháp điều tra đặc biệt đối với các tội phạm xâm hại tình dục trẻ em.
"Trước mắt, VKSNDTC đề nghị Bộ luật Hình sự cần quy định rõ khái niệm “dâm ô” để khắc phục vướng mắc đang tồn tại giữa các Cơ quan tiến hành tố tụng trong xác định đối với dâm ô đối với trẻ em", ông Phong nói.
Báo cáo của đoàn giám sát của Quốc hội kiến nghị thành lập Ủy ban Quốc gia về trẻ em do một Phó Thủ tướng phụ trách, cơ quan thường trực thuộc Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội.
Đoàn giám sát cũng đề nghị ban hành văn bản chỉ đạo chính quyền địa phương, tiến hành rà soát, thẩm định điều kiện cấp phép hoạt động, quản lý các “nhóm, lớp trẻ tư thục”, khắc phục tình trạng hoạt động tự phát và chưa bảo đảm an toàn cho trẻ như hiện nay... /.
Theo thống kê mới nhất của Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội, trong 5 năm (2012-2016), cả nước phát hiện trên 8.200 vụ xâm hại trẻ em, với gần 10.000 nạn nhân, trong đó số vụ bị xâm hại tình dục chiếm tới 5.300 vụ. Theo báo cáo của Bộ Y tế, hàng năm, các cơ quan giám định khoảng 2.000 vụ có dấu hiệu bị xâm hại tình dục trẻ em. Trong năm 2016 và quý 1/2017, Bệnh viện Phụ sản Trung ương đã khám và chăm sóc cho 33 trẻ bị xâm hại tình dục, trong đó trẻ ít tuổi nhất là 4 tuổi, ngoài ra còn có 29 trẻ dưới 16 tuổi sinh con. Một số vụ việc xâm hại tình dục nghiêm trọng, gây bức xúc trong dư luận xã hội như: vụ cháu bé 13 tuổi ở tỉnh Cà Mau tự tử sau khi bị người hàng xóm xâm hại tình dục nhiều lần; vụ việc nghi phạm ở Vũng Tàu xâm hại tình dục với nhiều trẻ em; vụ cháu bé sinh năm 2012 bị đối tượng 78 tuổi xâm hại tình dục ở Ba Vì, Hà Nội; vụ việc cháu bé 8 tuổi ở quận Hoàng Mai bị xâm hại tình dục… |