Dự án đường 5 kéo dài: Xử lý sai phạm hàng trăm tỷ đồng

(ĐCSVN) - Thanh tra Chính phủ vừa ban hành thông báo kết luận thanh tra dự án đường 5 kéo dài đoạn cầu Chui - Đông Trù - Phương Trạch - Bắc Thăng Long, TP. Hà Nội. Theo kết luận, vốn đầu tư bị đội gấp đôi trong khi thời gian hoàn thành quá chậm khiến dự án này được xem là một trong những điển hình về dự án hiệu quả đầu tư thấp, gây lãng phí ngân sách nhà nước.

Sau gần 2 năm tiến hành thanh tra (bắt đầu từ tháng 2/2014), Thanh tra Chính phủ đã hoàn tất Kết luận thanh tra dự án đường 5 kéo dài, trong đó chỉ ra hàng loạt sai phạm tại dự án này.

Theo kế hoạch, dự án này được triển khai trong 36 tháng và hoàn thành vào năm 2008. Tuy nhiên, phải đến tận năm 2014 (chậm 6 năm) tuyến đường này mới được thông xe. Tổng mức đầu tư toàn tuyến cho đến thời điểm hoàn thành lên tới 6.661 tỷ đồng.

Một đoạn Dự án đường 5 kéo dài (Ảnh: antt.vn). 

Theo Kết luận Thanh tra, việc tổ chức quản lý, điều hành Dự án có nhiều hạn chế, nhiều vi phạm xảy ra trong suốt cả quá trình đầu tư; một số nội dung chưa tuân thủ quy trình, trình tự thủ tục đầu tư. Vai trò trách nhiệm của cá nhân một số lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội đã được phân công trong chỉ đạo điều hành không xử lý kịp thời, vi phạm nguyên tắc, nhất là việc chỉ đạo trong công tác giải phóng mặt bằng, công tác quản lý tiến độ để dự án chậm, kéo dài nhiều năm. Đặc biệt là công tác quản lý giá thành đầu tư yếu làm tăng chi phí đầu tư, lãng phí ngân sách.

Trong khi đó, nhiều hạng mục công trình điều chỉnh dự toán không tuân thủ quy định để giá trị dự toán vượt quá cao, trong đó điển hình là gói thầu số 13.

Về chất lượng dự án do Tổng công ty tư vấn Thiết kế giao thông vận tải TEDI thực hiện còn nhiều hạn chế, thiếu trách nhiệm; việc khảo sát mặt bằng, địa chất địa hình thiếu cụ thể, thiếu đồng bộ, thiết kế cơ sở thiếu khoa học, thực tiễn. Mặt khác, nhiều hạng mục công trình liên quan đến dự án đã không được đề cập trong báo cáo nghiên cứu khả thi, dẫn đến việc phải điều chỉnh, bổ sung nhiều lần.

“Những nguyên nhân trên là cơ bản, làm tăng tổng mức đầu tư từ 3.532 tỷ đồng lên 6.661 tỷ đồng”, kết luận nêu rõ.

Liên quan đến công tác đấu thầu, theo kế hoạch đấu thầu được UBND TP Hà Nội phê duyệt, 13 gói thầu xây lắp đều được triển khai trong năm 2005, nhưng kết quả thực hiện kéo dài từ năm 2005 đến năm 2009 và một số gói thầu điều chỉnh, bổ sung tới năm 2013 mới thực hiện, dẫn dến thời điểm thực hiện công tác đấu thầu có nhiều nội dung thay đổi phải điều chỉnh kế hoạch đấu thầu, như tăng giá trị gói thầu so với kế hoạch đối với gói thầu 17,16,24 là thực hiện không đúng quy định tại Luật Đấu thầu và Nghị định 58/2008/MĐ-CP của Chính phủ…

Bên cạnh đó, kế hoạch đấu thầu bổ sung, phát sinh nhiều gói thầu liên quan đến giải phóng mặt bằng, giá trị các gói thầu tăng elen nhưng không cân đối được chi phí đầu tư. Qua kiểm tra tại thời điểm năm 2012 với 7 quyết định điều chỉnh bổ sung kế hoạch đấu thầu của UBND thành phố Hà Nội giá trị các gói thầu điều chỉnh, bổ sung đã vượt tổng mức đầu tư 517,8 88 tỷ đồng, nhưng các gói thầu này vẫn triển khai.

Đáng chú ý, đối với gói thầu 13 Xây dựng nhịp chính cầu Đông Trù, quá trình thực hiện kéo dài đến thời điểm thanh tra chưa hoàn thành, giá trị dự toán điều chỉnh tăng hơn 336 tỷ đồng so với dự toán duyệt, chậm tiến độ không đáp ứng được mục tiêu theo chỉ đạo cảu Thủ tướng Chính phủ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long.

Về công tác giải phóng mặt bằng, kết luận chỉ rõ việc bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, tái định cư thực hiện không đúng, trong đó việc chi trả tiền hỗ trợ cho tổ chức, đơn vị, cá nhân sai quy định là hơn 77 tỷ đồng.

Kiến nghị xử lý sai phạm tài chính hơn 657 tỷ đồng

Liên quan đến sai phạm tài chính tại dự án, Thanh tra Chính phủ kiến nghị xử lý lên tới hơn 657,9 tỷ đồng, xấp xỉ 10% tổng mức đầu tư, trong đó số tiền 273,667 tỷ đồng đã phát hiện; số còn lại 384,274 tỷ đồng yêu cầu Chủ đầu tư xác định số tiền sai phạm cụ thể để xử lý.

Trên cơ sở Kết luận thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND thành phố Hà Nội nghiêm túc kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm, chỉ đạo kiểm điểm các tập thể, cá nhân  các thời kỳ có liên quan và có hình thức xử lý theo quy định; nhất là trách nhiệm trong chỉ đạo quản lý theo phân công, phân cấp trong cả quá trình triển khai dự án.

Đồng ý với kiến nghị của Thanh tra Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu các cơ quan, đơn vị liên quan có biện pháp khắc phục khuyết điểm, sai phạm và báo cáo Thủ tướng trước ngày 30/6./.