7 bị cáo ra hầu tòa trong vụ án gồm: Đinh La Thăng (sinh năm 1960, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên PVN), Nguyễn Xuân Sơn (sinh năm 1962, nguyên Phó Tổng Giám đốc PVN), Ninh Văn Quỳnh (sinh năm 1958, nguyên Kế toán trưởng kiêm Trưởng ban Tài chính kế toán và Kiểm toán PVN) và 4 bị cáo nguyên là thành viên Hội đồng thành viên PVN gồm: Vũ Khánh Trường (sinh năm 1954), Nguyễn Xuân Thắng (sinh năm 1955), Nguyễn Thanh Liêm (sinh năm 1955), Phan Đình Đức (sinh năm 1960) cùng bị Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao truy tố về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Điều 165, khoản 3 - Bộ luật Hình sự năm 1999.
Riêng bị cáo Ninh Văn Quỳnh bị truy tố thêm tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại Điều 280, khoản 4, điểm a - Bộ luật Hình sự năm 1999.
Bị cáo Đinh La Thăng cùng đồng phạm tại phiên tòa. Ảnh: TH.
Hội đồng xét xử có 5 người, gồm: 2 thẩm phán và 3 hội thẩm nhân dân, do thẩm phán Nguyễn Thị Xuân Thu làm chủ tọa. Hai kiểm sát viên: Trần Thị Thanh Huyền và Nguyễn Thị Hồng Vân (Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội) giữ quyền công tố tại phiên tòa. Ngoài ra, Tòa án và Viện Kiểm sát còn bố trí thêm 1 thẩm phán, 2 hội thẩm nhân dân, 1 kiểm sát viên dự khuyết tại phiên tòa.
Trong buổi xét xử sáng nay, đã có 18 luật sư có mặt tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị cáo và nguyên đơn dân sự (PVN), người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan (OceanBank). Trong đó, riêng bị cáo Đinh La Thăng (sinh năm 1960, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên PVN) có 5 luật sư đăng ký bào chữa, nhưng vắng mặt 2 luật sư.
Tòa cũng đã triệu tập tổng số 5 cá nhân và 2 tổ chức đến phiên tòa với tư cách là người làm chứng; 7 cá nhân và 1 tổ chức Ngân hàng TMCP Đại Dương (OceanBank) là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan; 1 giám định viên; 1 nguyên đơn dân sự (PVN).
Đáng chú ý, Hội đồng xét xử (HĐXX) đã triệu tập Hà Văn Thắm (sinh năm 1972, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị OceanBank) đến phiên tòa với tư cách là người làm chứng. Hà Văn Thắm hiện đang bị tạm giam, là bị cáo tại vụ án Hà Văn Thắm và đồng phạm trong sai phạm xảy ra tại OceanBank.
Ngoài Hà Văn Thắm, HĐXX còn triệu tập Nguyễn Ngọc Sự (sinh năm 1957, nguyên Phó Tổng Giám đốc PVN, hiện đang bị tạm giam và là bị can trong vụ án khác) và Phùng Đình Thực (sinh năm 1954, nguyên Tổng Giám đốc PVN, đang là bị cáo trong vụ án khác) tới phiên tòa với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án.
HĐXX đã tiến hành kiểm tra sự có mặt của những người tham gia phiên tòa theo giấy triệu tập, giấy báo của Tòa án và kiểm tra căn cước của đương sự và những người tham gia tố tụng khác. Đồng thời, phổ biến quyền, nghĩa vụ của các đương sự và của những người tham gia tố tụng khác.
Tại phiên tòa, Luật sư Phạm Công Hùng đề nghị HĐXX xem xét số tiền mà bị cáo Nguyễn Xuân Sơn đã bị tuyên phải bồi thường vào cho PVN ở bản án tháng 1/2018 là hơn 246 tỷ đồng. Theo luật sư Hùng, trong số tiền này đã có cả 20 tỷ đồng đưa cho Ninh Văn Quỳnh.
Luật sư Phan Trung Hoài bào chữa cho bị cáo Đinh La Thăng đề nghị triệu tập đến toà đại diện Văn phòng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam để làm rõ về vấn đề góp vốn của PVN vào OceanBank.
Trước sự vắng mặt của một số người làm chứng, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, đồng thời theo đề nghị triệu tập thêm một số cơ quan của các luật sư, đại diện Viện kiểm sát giữ quyền công tố tại phiên toà cho rằng đây là vụ án xét xử dài ngày, đề nghị tiếp tục triệu tập những người vắng mặt đến phiên toà, trong trường hợp những người này vắng mặt không có lý do thì khi cần thiết áp dụng các quy định của pháp luật để triệu tập.
Sau khi hội ý, HĐXX quyết định như sau: Trong hồ sơ đã có đủ ý kiến của cơ quan và người tham gia tố tụng, hơn nữa phiên toà diễn ra trong thời gian dài ngày. Trong trường hợp cần thiết. HĐXX sẽ tiếp tục triệu tập.
Theo cáo trạng, sau khi PVN không được thành lập Ngân hàng thương mại cổ phần Hồng Việt, bị can Đinh La Thăng khi đó với tư cách là Chủ tịch Hội đồng quản trị PVN đã chỉ đạo Nguyễn Xuân Sơn và Nguyễn Ngọc Sự (nguyên Phó Tổng Giám đốc PVN) làm việc với một số tổ chức tín dụng để thỏa thuận việc góp vốn, trong đó có Ngân hàng TMCP Đại Dương (OceanBank).
Tháng 9/2008, Nguyễn Xuân Sơn và Hà Văn Thắm (nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị OceanBank) trao đổi, bàn bạc và thống nhất về việc PVN góp vốn trở thành cổ đông chiến lược của OceanBank.
Ngày 18/9/2008, Đinh La Thăng đã có hành vi ký thỏa thuận hợp tác số 6934/TTHT với Hà Văn Thắm - Chủ tịch HĐQT Ngân hàng OceanBank để PVN tham gia góp vốn vào OceanBank, nhưng không lấy ý kiến các thành viên HĐQT, quyết định việc góp vốn khi biết rõ năng lực yếu kém của của OceanBank.
Sau khi đã ký thoả thuận với Hà Văn Thắm, đến ngày 22/9/2008, Đinh La Thăng có bút phê “xin ý kiến các thành viên HĐQT”.
Thực hiện thỏa thuận này, từ ngày 1/10/2008 đến ngày 16/5/2011, PVN đã 3 lần góp vốn với tổng số 800 tỷ đồng vào OceanBank lần lượt với số tiền 400 tỷ đồng, 300 tỷ đồng và 100 tỷ đồng, duy trì tỷ lệ nắm giữ 20% vốn tại OceanBank.
Trong quá trình góp vốn, ngày 1/1/2011, Luật các tổ chức tín dụng chính thức có hiệu lực đã quy định: “Một cổ đông là tổ chức không được sở hữu vượt quá 15% vốn điều lệ của một tổ chức tín dụng…”. Với vai trò Chủ tịch Hội đồng thành viên, bị cáo Đinh La Thăng không thực hiện việc thoái vốn của PVN tại OceanBank để đảm bảo tỷ lệ sở hữu vốn điều lệ không vượt quá 15%, mà tiếp tục ký quyết định giao cho bà Vũ Thị Thanh Hương là người đại diện 20% vốn góp của PVN tại OceanBank trái quy định của Luật Tổ chức tín dụng 2010. Trên cơ sở đó, tạo điều kiện cho Nguyễn Xuân Thắng, Nguyễn Thanh Liêm, Vũ Khánh Trường, Nguyễn Xuân Sơn, Ninh Văn Quỳnh tiếp tục thực hiện việc góp vốn trái pháp luật 100 tỷ đồng (đợt 3) vào OceanBank.
Tuy nhiên, toàn bộ số tiền 800 tỷ đồng này của PVN đến nay đã bị mất hoàn toàn khi OceanBank kinh doanh thua lỗ, mất vốn chủ sở hữu và Ngân hàng Nhà nước buộc phải mua lại OceanBank với giá 0 đồng.
Cáo trạng cũng nêu rõ, bị can Đinh La Thăng là người quyết định chủ trương, chỉ đạo việc thực hiện với tư cách là người đứng đầu PVN, có trách nhiệm bảo toàn vốn của PVN. Bị can phải chịu trách nhiệm chính về số tiền thiệt hại 800 tỉ đồng mà PVN góp vốn vào OceanBank.
Ở diễn biến khác, trên cơ sở kết quả điều tra đủ căn cứ xác định trong khoảng thời gian năm 2009-2013, Ninh Văn Quỳnh đã nhận từ Nguyễn Xuân Sơn số tiền 20 tỷ đồng, được lấy từ nguồn tiền do Hà Văn Thắm chỉ đạo chi lãi ngoài cho khách hàng gửi tiền vào OceanBank. Ninh Văn Quỳnh và gia đình đã khắc phục 20 tỷ đồng số tiền chiếm đoạt.
Dự kiến, phiên tòa sẽ diễn ra từ ngày 19 - 31/3/2018./.