Liêm chính!

Tỉnh đầu tiên trả lại 2 xe ôtô Lexus do doanh nghiệp tặng là Cà Mau. Sở dĩ doanh nghiệp này tặng xe là do đang đầu tư nhà máy xử lý rác ở Cà Mau, do thấy đường sá Cà Mau xấu trong khi lãnh đạo tỉnh phải liên tục đi kiểm tra, chỉ đạo ứng phó biến đổi khí hậu, phòng chống cháy rừng mà không có xe tốt (?)

Sự “hào phóng”của doanh nghiệp khiến dư luận không thể không nghi ngờ, thậm chí là “sốc” khi doanh nghiệp tặng xe ôtô Lexus trị giá 3,1 tỉ đồng/ xe thừa nhận, hoạt động của nhà máy là đang gặp khó khăn, phải bù lỗ để duy trì !

Cà Mau vẫn là tỉnh nghèo, vẫn còn nhiều thân phận rất khổ, nhiều trường học, cơ sở y tế xuống cấp và thiếu thiết bị hiện đại, thì hình ảnh “công bộc” đi xe hàng tỷ đồng dù là thực hiện công vụ, ít nhiều cũng phản cảm. Nếu số tiền 6,2 tỷ đồng được chuyển đến người nghèo, xây dựng công trình công cộng phục vụ nhân dân, chắc sẽ thiết thực và nhân văn hơn.

So với Cà Mau, Đà Nẵng là thành phố giàu có, được ví như “đô thị đáng sống”, nhưng trong 10 năm vừa qua, Đà Nẵng vẫn vô tư nhận 8 xe ô tô doanh nghiệp tặng. 8 xe này được UBND thành phố và Thành uỷ sử dụng “vì mục đích chung”.

Nhưng sau khi báo chí lên tiếng, Thường trực Thành ủy Đà Nẵng đã chỉ đạo Văn phòng Thành ủy làm thủ tục chuyển trả chiếc Toyota Avalon Limited biển kiểm soát 43A-29999 mà doanh nghiệp tặng. Theo hóa đơn mua bán, chiếc xe Toyota Avalon Limited có giá 1,3 tỷ đồng (bao gồm cả thuế)?

Sau Cà Mau, Đà Nẵng, tỉnh Nghệ An cũng vừa thừa nhận, đầu năm 2015 doanh nghiệp có tặng Văn phòng UBND tỉnh và Văn phòng Tỉnh ủy 2 xe ôtô  Toyota để sử dụng. 2 xe ôtô của 2 doanh nghiệp tặng đều xếp vào dòng xe sang, trị giá trên 2,7tỷ đồng/ xe.

Cũng từ việc báo chí lên tiếng, ngày 11/3/2017, Công ty cổ phần ô tô Trường Hải (Thaco) đã lên tiếng thừa nhận đã tặng 7 xe cho do Thaco sản xuất và phân phối cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Nam; Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Quảng Nam; tỉnh đoàn Quảng Nam; huyện Núi Thành… Ngoài ra, Thaco cũng thừa nhận đã tặng xe cho nhiền đơn vị ở các địa phương khác nhau.

Việc tặng xe có lẽ các doanh nghiệp “nghĩ” là bình thường, không có động cơ vụ lợi...? Nhưng dư luận chắc không nghĩ thế, bởi bản chất của doanh nghiệp là phải kiếm tìm lợi nhuận, thậm chí là tối đa hóa lợi nhuận. Để thực hiện sứ mệnh đó, họ phải biết cách đầu tư, hiểu được quy trình “ xin- cho” dự án, việc làm, thậm chí  họ phải “đi tắt đón đầu”. Ở đời, trừ những người ruột thịt, thân thích, còn lại khi tặng ai món quá hàng tỷ đồng, chắc chắn phải “cân đong đo đếm” dài dài... Đến thời điểm này, việc doanh nghiệp tặng xe đắt tiền cho cơ quan công quyền đã trở thành vấn đề “nóng” và dư luận đang mong sớm được công khai, tỏ tường. 

Quyết định số 64/2007 ngày 10/5/2007 của Thủ tướng Chính phủ về việc tặng quà, nhận quà tặng (không chỉ có xe ôtô) và nộp lại quà tặng của cơ quan, tổ chức, đơn vị có sử dụng ngân sách nhà nước đã thực thi 10 năm, nhưng bây giờ đang là vấn đề “nhạy cảm”. Lý do có lẽ rất đơn giản, là ngay khi nhận quà tặng giá trị lớn, dường như chưa công khai, minh bạch người tặng, giá trị quà tặng, mục đích tặng để người dân, báo chí biết và giám sát. Đến khi người dân phản ánh, báo chí cất công tìm kiếm sự thật để công khai, thì cơ quan được tặng xe mới bàn cách "hợp thức hóa" việc trả lại xe, để làm yên dư luận.

Trong đời sống xã hội, việc nhận quà tặng không phải là điều tránh né bằng mọi giá, nếu nó có giá trị nhỏ, với ý nghĩa tượng trưng, hoàn toàn là tình cảm thật, không mang tính mặc cả, vụ lợi. Nhưng, đối với cơ quan công quyền, yêu cầu đặt ra với cán bộ, công chức là phải biết nói KHÔNG với quà tặng của đối tượng mà mình đang quản lý, hoặc đang "gây ảnh hưởng". Biết nói không với quà tặng, nhất là quà tặng giá trị lớn không chỉ là sự liêm chính, mà còn là giải pháp ngăn ngừa biểu hiện tiêu cực, tham nhũng, lợi ích nhóm./.