Trong không khí cả nước đang đón chào Xuân mới Đinh Dậu 2017, chia sẻ về những kết quả công tác của Quốc hội trong năm qua, phương hướng, nhiệm vụ của Quốc hội khóa XIV trong thời gian tới, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã dành thời gian trả lời phỏng vấn Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN).
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân. Ảnh: TTXVN
Phóng viên: Thưa Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, năm 2016 ghi nhiều dấu ấn quan trọng của đất nước và của Quốc hội. Chủ tịch có thể đánh giá những kết quả nổi bật nhất trong hoạt động Quốc hội năm vừa qua?
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân: Năm 2016, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự đồng lòng nhất trí của toàn dân, toàn quân, đất nước ta đã tổ chức thành công nhiều sự kiện trọng đại. Ngay trong những ngày đầu năm, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng được tổ chức thành công tốt đẹp, nhìn lại 30 năm đổi mới và định hướng phát triển đất nước trong thời kỳ mới; kỷ niệm 70 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam. Tiếp đó, cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016-2021 được tổ chức công khai, dân chủ, đúng luật, an toàn, tiết kiệm. Ngày bầu cử 22 tháng 5 năm 2016 thực sự là Ngày hội của toàn dân. Cử tri cả nước đã đi bỏ phiếu, lựa chọn bầu ra 494 đại biểu Quốc hội. Đây là những người tiêu biểu cho khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đại diện cho ý chí, nguyện vọng của cử tri, thay mặt cử tri và nhân dân cả nước quyết định những công việc quan trọng của đất nước. Đây là thắng lợi to lớn của nhân dân Việt Nam trong tiến trình sinh hoạt dân chủ, thể hiện ý thức chính trị, trách nhiệm của công dân, góp phần củng cố sự gắn bó, niềm tin của nhân dân đối với sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước.
Với sự tín nhiệm, tin tưởng của đồng bào, cử tri cả nước, 494 đại biểu Quốc hội được bầu là nguồn sức mạnh và động lực to lớn để Quốc hội khóa XIV phấn đấu hoàn thành tốt các trọng trách được nhân dân giao phó. Ngay sau thành công của cuộc bầu cử, tại Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XIV đã ra mắt quốc dân đồng bào và bắt tay ngay vào kiện toàn tổ chức, nhân sự các cơ quan của Quốc hội, các cơ quan của Chính phủ, bầu nhân sự cấp cao của bộ máy Nhà nước, tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân, tạo tiền đề vững chắc đưa đất nước ổn định và phát triển.
Tiếp đó, tại Kỳ họp thứ hai, Quốc hội khóa XIV đã hoàn thành chương trình làm việc với nhiều nội dung quan trọng, với tinh thần đổi mới, đoàn kết, sáng tạo, hành động vì lợi ích của nhân dân, vì sự phát triển của đất nước. Bằng tâm huyết và trí tuệ, các đại biểu Quốc hội đã thẳng thắn đóng góp nhiều ý kiến phản ánh tâm tư, nguyện vọng của cử tri và nhân dân cả nước trong công tác xây dựng pháp luật, quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước và tiến hành giám sát tối cao hoạt động của Nhà nước.
Tại Kỳ họp thứ hai, lần đầu tiên Quốc hội quyết định hệ thống các kế hoạch trung hạn mang tính tổng thể về tài chính và đầu tư, có sự gắn kết chặt chẽ cả trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn. Thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, Quốc hội đã đưa ra những kiến nghị, giải pháp thiết thực, yêu cầu Chính phủ, các ngành, các cấp phải nỗ lực hơn nữa trong khắc phục những tồn tại, hạn chế nhằm phát triển kinh tế bền vững, ổn định, duy trì tăng trưởng hợp lý, bảo đảm an sinh xã hội, cải thiện đời sống nhân dân; giữ vững ổn định chính trị, củng cố quốc phòng - an ninh, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trong năm 2017 và những năm tới.
Nhân dịp Xuân mới, tôi xin gửi lời trân trọng cảm ơn sự tín nhiệm và niềm tin yêu của đồng bào, cử tri cả nước đã luôn đồng hành, ủng hộ, đóng góp những ý kiến quý báu, giúp Quốc hội, các vị đại biểu Quốc hội hoàn thành chức trách của mình. Tôi cũng xin ghi nhận, hoan nghênh sự tham gia tích cực, trí tuệ, tâm huyết của các vị đại biểu Quốc hội, góp phần mang lại những thành công tốt đẹp ngay trong chặng đường đầu tiên của Quốc hội khóa XIV.
Phóng viên: Thưa Chủ tịch Quốc hội, năm 2017, tình hình đất nước bên cạnh những thời cơ, thuận lợi sẽ có những khó khăn, thách thức đan xen. Xin Chủ tịch chia sẻ những trọng tâm công tác của Quốc hội trong thời gian tới?
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân: Kế thừa thành tựu và kinh nghiệm các nhiệm kỳ Quốc hội khóa trước, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, ngay trong năm đầu tiên của nhiệm kỳ khóa XIV, Quốc hội tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác lập pháp, giám sát và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước; không ngừng cải tiến, đổi mới phương thức hoạt động, tạo dấu ấn mạnh mẽ với cử tri bởi tính tranh luận, đối thoại cởi mở, dân chủ.
Trong hoạt động lập pháp, việc ban hành các luật, pháp lệnh là rất quan trọng, nhưng điều quan trọng hơn là luật, pháp lệnh phải phù hợp với thực tiễn, bảo đảm tính đồng bộ và khả thi. Khắc phục tình trạng một số luật, pháp lệnh còn chưa thực sự bám sát nhu cầu cuộc sống, dẫn đến việc phải sửa đổi, bổ sung nhiều lần, làm ảnh hưởng đến sự ổn định của hệ thống pháp luật, Quốc hội sẽ tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác lập pháp, xem đây là yêu cầu có tính khách quan nhằm đáp ứng những nhiệm vụ đặt ra trong tình hình mới.
Năm 2016 vừa qua là năm đầu tiên bắt đầu thực hiện Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015. Ngay tại Kỳ họp thứ nhất, các đại biểu Quốc hội đã dành thời gian thảo luận về tình hình xây dựng pháp luật, tập trung phân tích một số mặt hạn chế, yếu kém và nguyên nhân, đồng thời bước đầu nêu ra một số giải pháp bảo đảm thực hiện các quy định mới của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015.
Năm 2017, nhiệm vụ trọng tâm của cả hệ thống chính trị là tiếp tục triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII và Hiến pháp năm 2013. Với nhiệm vụ, kế hoạch đề ra, dự kiến trong năm 2017 Quốc hội sẽ thông qua 24 dự án luật, cho ý kiến 14 dự án luật; tiến hành giám sát tối cao chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về an toàn thực phẩm giai đoạn 2011-2016” và “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016”. Cùng với đó, Quốc hội cũng sẽ xem xét, quyết định nhiều chính sách quan trọng. Khối lượng công việc là rất lớn.
Để góp phần nâng cao chất lượng xây dựng pháp luật thời gian tới, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, các cơ quan, tổ chức liên quan tổ chức thực hiện tốt các quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 và triển khai thực hiện tốt Nghị quyết điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội năm 2016 và năm 2017, trong đó có kế hoạch cụ thể xác định rõ các nội dung, hoạt động, lộ trình ban hành các văn bản pháp luật trong lĩnh vực được giao phụ trách. Cơ quan chủ trì soạn thảo có kế hoạch bảo đảm thực hiện đúng quy trình, tiến độ và chất lượng chuẩn bị dự án, dự thảo; thực hiện đúng các quy định của pháp luật về hồ sơ thời hạn gửi dự án, dự thảo đến các cơ quan hữu quan; đồng thời phối hợp thường xuyên, chặt chẽ với Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội trong suốt quá trình xây dựng dự án...
Như vậy, các cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ phải chủ động và phối hợp có trách nhiệm hơn nữa trong quá trình soạn thảo, đặc biệt là việc nghiên cứu tiếp thu, chỉnh lý dự thảo sau khi đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội xem xét cho ý kiến. Quốc hội sẽ kiên quyết khắc phục tình trạng sau khi trình thì việc của cơ quan soạn thảo coi như là xong, còn việc phối hợp chỉnh lý là trách nhiệm của cơ quan thẩm tra...
Năm 2017, cùng với việc quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước thì hoạt động giám sát của Quốc hội tiếp tục có nhiều cải tiến, đổi mới. Quốc hội sẽ tiến hành giám sát có trọng tâm, trọng điểm, theo chuyên đề nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong hoạt động của bộ máy Nhà nước từ Trung ương đến cơ sở, góp phần bảo đảm pháp luật được chấp hành nghiêm minh.
Tôi cũng muốn nhấn mạnh rằng, để thể hiện vai trò và trách nhiệm trước những sự kiện và vấn đề quan trọng của đất nước, những vấn đề bức xúc, nổi cộm được dư luận quan tâm, Quốc hội khóa XIV sẽ tiếp tục nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động giám sát.
Phóng viên: Có thể nói, nhân dân là cội nguồn, việc tăng cường mối quan hệ gắn bó giữa cử tri, nhân dân với Quốc hội được xem là vấn đề cốt lõi, làm nên sức mạnh và động lực để Quốc hội hoạt động ngày càng hiệu quả. Xin Chủ tịch Quốc hội cho biết các biện pháp tăng cường hơn nữa mối quan hệ gắn bó giữa cử tri, nhân dân với Quốc hội ?
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân: Quốc hội là do dân bầu, người đại biểu Quốc hội là người đại biểu của nhân dân cần phải lắng nghe tâm tư, nguyện vọng và nói lên tiếng nói của người dân. Theo đó, ba chức năng cơ bản của Quốc hội là lập pháp, giám sát tối cao và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước phải phù hợp với nguyện vọng với lợi ích của nhân dân.
Như vậy, để tăng cường mối quan hệ với cử tri, với nhân dân, các cơ quan của Quốc hội, các đoàn đại biểu Quốc hội và mỗi đại biểu Quốc hội phải dành nhiều thời gian đi cơ sở, đi địa phương, trước hết là với cử tri nơi bầu ra mình. Cùng với đó, đại biểu Quốc hội còn đại diện cho cử tri cả nước nên ngoài việc tăng cường, nâng cao chất lượng mỗi khi tiếp xúc với cử tri nơi bầu ra mình, mỗi đại biểu Quốc hội cần phải nắm bắt, tìm hiểu về tình hình đời sống của nhân dân cũng như tâm tư, nguyện vọng của cử tri trong bất kỳ lĩnh vực nào và bất cứ ở đâu, nhất là những vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng còn gặp nhiều khó khăn, hay gặp thiên tai, bão lũ, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài… chứ không phải chỉ là tiếp xúc cử tri trước và sau mỗi kỳ họp Quốc hội.
Thông qua theo dõi các kỳ họp cho thấy, cử tri có thể trực tiếp đánh giá chất lượng hoạt động của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội, đặc biệt là đánh giá kết quả hoạt động của các đại biểu Quốc hội do mình trực tiếp bầu ra. Do đó, nhằm nâng cao chất lượng mỗi kỳ họp, Quốc hội sẽ tiếp tục tổ chức các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, kiến thức pháp luật… cho đại biểu Quốc hội, đồng thời tạo điều kiện để các đại biểu Quốc hội tự bổ túc kiến thức chuyên ngành, kiến thức pháp luật. Để phát huy vai trò chủ động của mình, theo tôi, hơn ai hết, bản thân mỗi đại biểu Quốc hội, ngay từ những ngày đầu nhiệm kỳ hoạt động của mình phải luôn tự ý thức được việc cần thiết bổ sung kiến thức, tự nâng cao trình độ cũng như đạo đức, lối sống, để ngày càng nâng cao tính chuyên nghiệp của người đại biểu nhân dân. Đây được xem như là nhiệm vụ thường xuyên và liên tục.
Phóng viên: Đất nước đang tích cực hội nhập quốc tế, Chủ tịch có thể chia sẻ về công tác đối ngoại Quốc hội trong thời gian tới?
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân: Quốc hội vừa triển khai Nghị quyết Trung ương số 06 “Về thực hiện có hiệu quả tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, giữ vững ổn định chính trị - xã hội trong bối cảnh nước ta tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới”. Trong chương trình hành động của Quốc hội, Ủy ban Đối ngoại Quốc hội được giao chủ trì phối hợp với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội và các đơn vị có liên quan chuẩn bị nội dung để trình Quốc hội phê chuẩn kịp thời vào thời điểm phù hợp đối với các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới. Ủy ban Pháp luật chủ trì phối hợp với Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội và các cơ quan hữu quan nghiên cứu, đề xuất chương trình sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan phù hợp với điều kiện trong nước và cam kết quốc tế của Việt Nam.
Năm 2017 đã đến, trước những cơ hội và thách thức của tình hình thế giới, Quốc hội Việt Nam tiếp tục thúc đẩy quan hệ với Quốc hội/Nghị viện các nước; tiếp tục mở rộng quan hệ với các đối tác có tiềm năng, đóng góp vào việc bảo vệ chủ quyền biển đảo và lợi ích quốc gia; tạo môi trường hòa bình và điều kiện thuận lợi để phát triển đất nước. Cùng với đó, Quốc hội tiếp tục đảm bảo sự tham gia tích cực, chủ động và có trách nhiệm tại các diễn đàn nghị viện đa phương, nhất là Liên minh Nghị viện thế giới (IPU) và Hội đồng Nghị viện các nước ASEAN (AIPA); mở rộng kênh tham vấn nghị viện nhằm nâng cao sự hiểu biết và tin tưởng lẫn nhau, góp phần phối hợp giải quyết vấn đề chung.
Trở lại chương trình làm việc của năm 2016, trong đợt công tác tại một số nước, Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam đã nhận được sự đánh giá cao của những nhà lãnh đạo các nước về những thành tựu đổi mới mà Việt Nam đã đạt được trong chặng đường 30 năm qua; khẳng định mong muốn tăng cường hơn nữa quan hệ giữa các cơ quan lập pháp cũng như thúc đẩy hợp tác phát triển với Việt Nam.
Đóng góp vào các diễn đàn đa phương, trong Hội nghị Thượng đỉnh các nữ Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 11 tại Các Tiểu Vương quốc Arab Thống nhất, Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam đã có những đóng góp vào thành công chung, mặc dù đây là lần đầu tiên Việt Nam tham dự. Tuyên bố Abu Dhabi năm 2016 đã thể hiện đề xuất của Việt Nam về nội dung hòa bình và an ninh…
Trên đà đó, tiếp nối nhiệm vụ, trọng trách của mình, trong năm 2017, Quốc hội sẽ đẩy mạnh công tác đối ngoại nhằm thiết thực phục vụ hội nhập quốc tế theo tinh thần Hiến pháp năm 2013. Sẵn sàng cho các hoạt động đối ngoại, ngay tại Kỳ họp thứ hai, Quốc hội khóa XIV, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã công bố nghị quyết về việc thành lập Tổ chức Nghị sĩ hữu nghị Việt Nam Quốc hội khóa XIV. Kèm theo Nghị quyết là Danh sách 57 Nhóm nghị sỹ hữu nghị Việt Nam với các nước có quan hệ ngoại giao với Việt Nam. Quốc hội Việt Nam sẽ đẩy mạnh hoạt động của Nhóm Nghị sĩ hữu nghị cũng như tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội trong việc triển khai các hoạt động đối ngoại Quốc hội, góp phần cùng với đối ngoại Đảng, Nhà nước, đối ngoại nhân dân nâng cao uy tín và vị thế của nước ta trên trường quốc tế.
Phóng viên: Là nữ Chủ tịch đầu tiên trong lịch sử Quốc hội Việt Nam, nhân dịp năm mới, xuân về, Chủ tịch có thể gửi tới nhân dân và cử tri cả nước những mong muốn, thông điệp đầu xuân?
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân: Trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, thuận lợi đan xen khó khăn và thách thức, trong đà hội nhập rộng mở, với tinh thần đoàn kết, sáng tạo và hành động, Quốc hội khóa XIV sẽ tiếp tục cải tiến, đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động để hoàn thành tốt hơn nữa nhiệm vụ của mình. Mỗi đại biểu Quốc hội, mỗi cơ quan của Quốc hội sẽ tiếp tục phát huy mạnh mẽ truyền thống vẻ vang của Quốc hội Việt Nam hơn 70 năm qua; chủ động hơn trong việc tiếp xúc, lắng nghe ý kiến của cử tri, của nhân dân; bám sát thực tiễn, nghiên cứu, phát hiện vấn đề để kiến nghị, đề xuất và đóng góp tích cực vào hoạt động của Quốc hội để Quốc hội hoàn thành tốt các nhiệm vụ, trách nhiệm mà đồng bào và cử tri cả nước đã giao phó.
Tôi bày tỏ mong muốn nhân dân, cử tri cả nước cũng như đồng bào ta ở nước ngoài đoàn kết, cùng đồng tâm hiệp lực góp phần xây dựng và phát triển đất nước; tiếp tục chia sẻ, quan tâm, đóng góp nhiều ý kiến quý báu để Quốc hội ngày càng thực hiện tốt hơn chức năng, nhiệm vụ của mình.
Một mùa xuân mới đã về, tôi xin gửi lời chúc mừng năm mới tới mỗi gia đình, mỗi người Việt Nam ở trong nước cũng như cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài lời chúc sức khỏe, hạnh phúc và đạt nhiều thành công!
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân!