Thành công rất ấn tượng của sự kiện Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội lần thứ V 2018 (HANIFF 2018) – từ ngày 27 đến 31/10/2018 - là minh chứng xác đáng cho điều đó.
Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Ngọc Thiện trao Giải phim dài xuất sắc nhất
cho bộ phim “Buồng tối” (the dark room) của điện ảnh Iran cho đạo diễn
kiêm tác giả kịch bản Rouhollah Hejazi. Ảnh: daidoanket.vn
Với quy mô và tầm ảnh hưởng ngày càng rộng mở, HANIFF 2018 đã góp phần tôn vinh những tài năng nghệ thuật điện ảnh đích thực, hướng đến giá trị nhân văn và tinh thần hợp tác thân ái. Đây thực sự là cơ hội tích cực để gìn giữ phát huy, phát triển ngành phim Việt Nam trong bối cảnh thương mại hóa điện ảnh ngày càng trở thành xu thế lấn át giá trị tinh thần ở một số nước đang phát triển.
HANIFF đã qua 05 lần được tổ chức. Mỗi kỳ tổ chức mang một dấu ấn riêng nhưng ấn tượng chung là HANIFF càng ngày tỏ ra chuyên nghiệp. Đây là nơi giới thiệu và tôn vinh những tác phẩm điện ảnh đỉnh cao trên thế giới. Ở lần Liên hoan này, Ban Tổ chức chỉ chọn phim dự thi chưa qua dự thi chính thức tại châu Á thay vì ở khu vực Đông Nam Á như kỳ nước. Từ đó, HANIFF sẽ có điều kiện phát hiện các tài năng điện ảnh mới và trình chiếu nhiều phim mới hơn. Điều này thể hiện mong muốn của Ban Tổ chức: xây dựng, phát triển HANIFF để có tác phẩm điện ảnh chất lượng tốt hơn trong tương lai.
HANIFF 2018 là chương trình Toàn cảnh điện ảnh thế giới thu hút được nhiều nền điện ảnh tiên tiến trên thế giới đến tham dự như: Ba Lan, Iran, Nhật Bản, Ấn Độ, Hàn Quốc, Argentina, Pháp, Nga, Đức và các nước Đông Nam Á… Đã có 147 bộ phim của 45 quốc gia và vùng lãnh thổ tham dự, một số lượng phim vượt trội so với các kỳ HANIFF trước. Chùm phim phong phú và đặc sắc từ nhiều nền điện ảnh xuất sắc trên thế giới, khán giả đều trông ngóng để được xem các bộ phim: A Ciambra (Ý) tuyển tập phim kiệt tác của Ba Lan: The Pianist, Ashes and diamonds, Prom – ised land; những tác phẩm lớn của điện ảnh Iran: Taste of Cherry, White balloon… HANIFF 2018 đưa đến cho công chúng cơ hội được thưởng thức những tác phẩm điện ảnh đỉnh cao trong suốt 5 ngày tại 4 hệ thống rạp chiếu của Hà Nội. Phim Kẻ trộm siêu thị của Nhật Bản (phim khai mạc), giải Cành cọ vàng tại Liên hoan Phim (LHP) Cannes 2018, giải Phim quốc tế hay nhất tại LHP Munich 2018; phim Người đàn bà tuyệt vời của Chile (phim bế mạc), giải Phim Nói tiếng nước ngoài xuất sắc tại Oscar 2018, giải Đặc biệt của Ban Giám khảo cùng giải Gấu bạc cho kịch bản xuất sắc tại LHP quốc tế Berlin 2017. Những bộ phim tuyệt vời này đã để lại cho khán giả yêu điện ảnh nhiều ấn tượng sâu sắc. Tuy nhiên, vẫn còn đó đôi chút tiếc nuối khi HANIFF 2018 có nhiều phim hay nhưng chưa có nhiều khán giả, do quảng bá, tuyên quyền, giới thiệu còn yếu nên các buổi chiếu không phát huy được hết công suất.
Điện ảnh Việt Nam cũng tham dự HANIFF 2018 với số lượng nhiều hơn những kỳ trước khoảng gần 40 phim bao gồm phim truyện, phim tài liệu, phim hoạt hình được sản xuất từ năm 2016 đến nay. Đây là cơ hội để Điện ảnh Việt Nam lộ sáng, để tìm ra những mặt mạnh, mặt yếu của mình để tự vươn lên. Khi đặt điện ảnh Việt giữa những bộ phim quốc tế mới thấy tiếc vì chúng ta chỉ toàn phim giải trí hời hợt, hoàn toàn thiếu vắng những bộ phim phản ánh hiện thực đất nước. Và đây cũng là dịp để công chúng yêu điện ảnh Việt cảm nhận rõ hơn bộ mặt của điện ảnh nước nhà và cũng để cho điện ảnh Việt Nam có cái nhìn căn cơ hơn khi đến với thị trường điện ảnh quốc tế...
Đã có nhiều hoạt động tại HANIF 2018: Trại sáng tác HANIFF và Chợ dự án làm phim; triển lãm “Bối cảnh quay phim đặc sắc tại Việt Nam”; các tọa đàm “Tiêu điểm điện ảnh Ba Lan” và “Kinh nghiệm thành công quốc tế của điện ảnh Iran”... Đây thực sự đã mang đến cho những nhà làm phim trẻ, công chúng yêu mến điện ảnh cơ hội được giao lưu, chia sẻ với các đạo diễn, nhà làm phim gạo cội của điện ảnh quốc tế, với những gương mặt đã giành giải thưởng Oscar và Cảnh cọ vàng danh giá. HANIFF 2018 còn ghi nhận những cuộc gặp gỡ nhiệt huyết giữa các thế hệ người làm điện ảnh Việt Nam, giữa điện ảnh Việt với quốc tế, giữa khán giả yêu phim ảnh với các nghệ sĩ, diễn viên, nhà làm phim. HANIFF 2018 đặc biệt có sự phối hợp của đông đảo các sở, ban, ngành liên quan của Thành phố Hà Nội với Cục Điện ảnh để chuẩn bị cho LHP. Bên cạnh các chương trình tại LHP năm nay, lần đầu tiên trong khuôn khổ Liên hoan Phim quốc tế phim được chiếu ngoài trời và có các hoạt động giao lưu biểu diễn thời trang được tổ chức tại Hà Nội liên tiếp trong các ngày từ 28 đến 30/10/2018 (tại Tượng đài Vườn hoa Lý Thái Tổ).
Sau những ngày đầy ắp những sự kiện điện ảnh hết sức sôi nổi từ 27 đến 31/10/2018, vào 20h tối 31/10/2018, Lễ Bế mạc và trao giải HANIFF 2018 đã diễn ra rất ấn tượng. Bộ phim Buồng tối (The dark room) của điện ảnh Iran đã chinh phục ban giám khảo HANIFF giành giải cao nhất: Phim dài xuất sắc nhất. Đây là sự khẳng định thế mạnh của điện ảnh Iran, họ đã thắng lợi ở hầu hết các Liên hoan Phim quốc tế mà họ tham dự, đã đạt được hơn 4.000 giải thưởng quốc tế. Rouhollah He- jazi - đạo diễn kiêm tác giả kịch bản của Buồng tối (The dark room) đã khắc họa vô cùng tinh tế, sâu sắc những biến đổi tinh vi nhất trong tâm lý của nhân vật trong phim... Nhiều giải thưởng quan trọng của HANIFF 2018 đã được trao cho các phim xuất sắc của điện ảnh Ba Lan, Serbia, Philippines, Kazakhstan, Hàn Quốc…Giải thưởng Nữ diễn viên chính xuất sắc dành cho Phương Anh Đào, diễn viên của phim Nhắm mắt thấy mùa hè; Giải bình chọn phim Việt Nam được khán giả yêu thích trong Chương trình phim Việt Nam đương đại dành cho phim Chàng vợ của em, đạo diễn Charlie Nguyễn; Giải thưởng của Ban Giám khảo dành cho phim ngắn Hai đứa trẻ của đạo diễn Tạ Quỳnh Tư, giải Đạo diễn trẻ phim ngắn xuất sắc nhất dành cho Nguyễn Lê Hoàng Việt, đạo diễn phim Bạn cùng phòng. Đây là những giải thưởng mà Điện ảnh Việt Nam đã vinh dự đã giành được trong HANIFF lần này.
“Hội nhập và phát triển bền vững” là một mệnh đề gắn liền nhau. Nếu không có hội nhập, không thể phát triển được và ngược lại. Nhưng hội nhập thế nào để phát triển bền vững, đây mới là vấn đề đáng chú ý, cần quan tâm. Mỗi một quốc gia có một nền văn hóa riêng. Mà nét văn hóa riêng ấy của Việt Nam được hun đúc, giữ gìn và phát triển trong suốt quá trình lịch sử dù trải qua nhiều năm bị xâm chiếm đô hộ. Thiết nghĩ, những tác phẩm điện ảnh giao lưu quốc tế phải đáp ứng yêu cầu quan trọng đó của văn hóa – khắc họa, bảo tồn, phát huy, phát triển bản sắc văn hóa dân tộc, cuốn hút khán giả các nước khác cũng chính bằng nét văn hóa mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc mình. Nếu không có gì riêng, không có gì đặc biệt sẽ không thể chinh phục người khác. Muốn phát triển bền vững, chúng ta phải quay về với cái gốc. Mà cái gốc ấy không gì khác ngoài bản sắc Việt. Và HANIFF 2018 đã thành công tốt đẹp, được đán giá làm được nhiều điều cho điện ảnh Việt Nam cũng từ khát vọng bay xa cùng bản sắc Việt.