Trong năm 2016, TP.Hồ Chí Minh đã triển khai mạnh mẽ chương trình cải cách hành chính và nhận được sự ủng hộ, hài lòng của người dân cũng như doanh nghiệp. Theo Phó Giám đốc Thường trực Sở Nội vụ Thành phố Lê Hoài Trung cho biết, về khảo sát ý kiến người dân, doanh nghiệp bằng hệ thống điện tử, từ ngày 25/4/2016 đến 20/11/2016, đã có 2.857 lượt người tham gia đánh giá trên hệ thống và hơn 30.000 lượt khảo sát do Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố thực hiện khảo sát thông qua điện thoại và trực tiếp, tỷ lệ hài lòng đạt khoảng 94,11% (bao gồm hài lòng 50,87% và bình thường 43,24%), tỷ lệ không hài lòng chiếm khoảng 5,89%. Bên cạnh đó, UBND Thành phố cũng đã dự thảo Kế hoạch, lấy ý kiến của Bộ Nội vụ và Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để thực hiện điều tra xã hội học xác định Chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn thành phố (chỉ số SIPAS).
Về cải cách thủ tục hành chính, đến cuối tháng 11/2016, Chủ tịch UBND Thành phố đã ban hành 26 Quyết định công bố 1.003 thủ tục (cấp tỉnh 694 thủ tục, cấp huyện 125 thủ tục, cấp xã 78 thủ tục và cơ quan khác 106 thủ tục). Các thủ tục hành chính được công bố chuẩn hóa đã được niêm yết công khai tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của đơn vị giải quyết thủ tục hành chính; công khai trên trang thông tin điện tử của đơn vị; nhập và công khai trên cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính.
Cùng với đó, cơ chế một cửa, một cửa liên thông tiếp tục được các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh thực hiện, tạo sự chuyển biến tích cực, hiệu quả trong công tác giải quyết thủ tục hành chính cho cá nhân, tổ chức theo hướng công khai, minh bạch, thuận lợi. Đến nay, các Sở - ngành, UBND 24 quận - huyện, UBND 322 xã - phường, thị trấn đã thành lập Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả để áp dụng mô hình một cửa, một cửa liên thông, kết hợp ứng dụng công nghệ thông tin, ISO 9001:2008/ISO điện tử trong quản lý, điều hành.
Trong quá trình triển khai các chương trình cải cách hành chính, Thành phố cũng đã tổ chức thành lập đoàn kiểm tra tình hình thực hiện công tác cải cách hành chính và kiểm tra công tác chuyên ngành như kiểm soát thủ tục hành chính, ứng dụng quản lý chất lượng TCVN ISO 9001:2008. Đặc biệt, tập trung kiểm tra định kỳ công tác tiếp nhận, giải quyết, trả kết quả hồ sơ hành chính trong lĩnh vực xây dựng, đất đai; kiểm tra đột xuất thái độ của công chức, viên chức trong công tác tiếp nhận hồ sơ tại Ủy ban nhân dân phường - xã, thị trấn. UBND Thành phố cũng đã ban hành quyết định quy định về Thư xin lỗi trong trường hợp giải quyết thủ tục hành chính trễ hạn.
Người dân có thể áp dụng "tờ khai điện tử" để xin cấp, sửa đổi hộ chiếu và nhận hộ chiếu tại địa chỉ theo
yêu cầu qua hệ thống bưu điện Thành phố (ảnh:VL).
Công tác xây dựng và cung cấp dịch vụ công trực tuyến tiếp tục được Thành phố quan tâm chỉ đạo và mở rộng. Trong năm 2016, các sở, ngành ở TP.Hồ Chí Minh đã thực hiện dịch vụ công trực tuyến với 44 thủ tục. Cấp quận huyện đến phường xã cũng thực hiện các dịch vụ công trực tuyến với 10 thủ tục. Thành phố đang cung cấp dịch vụ trực tuyến với 1.700 dịch vụ ở mức độ 2, tức là cung cấp dịch vụ, cho phép người dân tải các mẫu văn bản và khai báo hoàn thiện hồ sơ để gửi trực tiếp hoặc qua bưu điện; 426 dịch vụ ở mức độ 3, nghĩa là dịch vụ công trực tuyến mức độ 2 và cho phép người dân gửi trực tuyến hồ sơ. Việc thanh toán lệ phí (nếu có) và nhận kết quả trực tiếp; với 46 dịch vụ ở mức độ 4, cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và cho phép người dân thanh toán lệ phí (nếu có) trực tuyến. Người dân nhận kết quả trực tuyến, trực tiếp hoặc qua bưu điện.
Trên thực tế, hiệu quả rõ nét nhất của chương trình cải cách hành chính là lĩnh vực cấp giấy phép kinh doanh, giấy phép xây dựng, thuế, hải quan… Trong đó, ngành thuế thành phố đã có nhiều cải cách tạo thuận lợi cho người nộp thuế, để tránh phiền hà, nhũng nhiễu như việc đẩy mạnh việc kê khai và nộp thuế qua mạng, thông quan điện tử. Hiện nay, TP.Hồ Chí Minh dẫn đầu cả nước về kê khai và nộp thuế qua mạng với tỷ lệ trên 99%. Thành phố cũng thí điểm kiểm tra chuyên ngành tại cảng. Sắp tới, Cục Thuế Thành phố sẽ triển khai hoàn thuế điện tử, thời gian sẽ được rút ngắn và đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế.
Đối với việc cấp phép một số loại giấy tờ, hiện nay, người dân ở các quận, huyện tại TP.Hồ Chí Minh có nhu cầu được cấp giấy cấp phép kinh doanh, giấy phép xây dựng, cấp giấy chủ quyền, trích lục khai sinh… chỉ cần vào mạng đăng ký và mất khoảng 10 phút để làm theo các hướng dẫn cụ thể rõ ràng, chi tiết những thủ tục cần thiết. Sau khi xong thủ tục, chỉ trong vòng 10 ngày, người dân đã có thể nhận được giấy phép hoặc các giấy tờ, thủ tục mà mình cần. Đây có thể được xem là bước cải tiến mới trong cải cách thủ tục hành chính ở các cơ quan công quyền tại Thành phố trong năm qua.
Tuy nhiên, theo đánh giá của lãnh đạo thành phố, công tác cải cách hành chính vẫn chưa thật sự đồng bộ, còn nhiều hạn chế, tồn tại. Sự thiếu chuyên nghiệp và môi trường làm việc của các đơn vị chưa đảm bảo khiến cho người dân, doanh nghiệp còn chưa thật sự hài lòng.
Xác định, cải cách hành chính đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế cũng như đem lại sự hài lòng, tiện lợi cho người dân, Thành phố tiếp tục đẩy mạnh công tác này trong năm 2017. Thành phố phấn đấu đưa vào hoạt động 40-50% dịch vụ công trực tuyến, xây dựng 50% dịch vụ công trực tuyến liên thông điện tử, toàn thành phố ứng dụng việc gửi thư mời điện tử, chấm dứt hoàn toàn việc gửi thư mời họp bằng giấy.
Theo Phó Giám đốc Sở Nội vụ Thành phố Lê Hoài Trung, Thành phố sẽ tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền của thành phố; công khai, minh bạch các thủ tục hành chính; tổ chức kiểm tra việc thực hiện quy định về Thư xin lỗi trong trường hợp giải quyết thủ tục hành chính trễ hạn; thực hiện có hiệu quả Quy chế thực hiện cơ chế một cửa liên thông nhóm thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực hộ tịch, bảo hiểm y tế và đăng ký, quản lý cư trú trên địa bàn thành phố; tăng cường kỷ luật, kỷ cương, phát huy trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương trong công tác cải cách hành chính và phòng chống tham nhũng; ban hành quy định và thực hiện nghiêm trách nhiệm và cơ chế giải trình của các cơ quan nhà nước.
Thành phố sẽ thực hiện chế độ thi công chức theo nguyên tắc cạnh tranh; triển khai nhiều lớp bồi dưỡng nghiệp vụ và kỹ năng, đổi mới nội dung và chương trình đào tạo, bồi dưỡng kiến thức chuyên môn nghiệp vụ theo yêu cầu vị trí công tác, sát với thực tế, hướng vào các vấn đề thiết thực đặt ra từ quá trình thực thi công vụ; triển khai thực hiện thí điểm cơ chế thi tuyển chức danh lãnh đạo cấp Sở - ngành Thành phố, cấp phòng và tương đương; tăng cường thanh tra công vụ, nhất là trách nhiệm thực thi công vụ của người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong công tác cải cách hành chính…
TP.Hồ Chí Minh đang đẩy mạnh việc xây dựng đô thị thông minh, áp dụng giải pháp công nghệ để giải quyết những vấn đề quản lý, quy hoạch, vấn đề cung cấp dịch vụ tiện ích, nâng cao đời sống người dân, xây dựng TP Hồ Chí Minh là nơi đáng sống. Quá trình này đòi hỏi công tác cải cách hành chính cần phải được triển khai quyết liệt hơn nữa và cải cách hành chính thật sự là một nhân tố quan trọng trong quá trình phát triển Thành phố.