Thực hiện Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND, ngày 25/3, Thường trực HĐND thành phố (TP) Hà Nội tổ chức phiên giải trình về kết quả thực hiện thông báo kết luận chất vấn tại các kỳ họp HĐND TP khóa XV về công tác quản lý trật tự xây dựng.
Dự phiên giải trình có các đồng chí: Hoàng Trung Hải, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội TP Hà Nội; Ngô Thị Thanh Hằng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy; Nguyễn Đức Chung, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP; Đào Đức Toàn, Phó Bí thư Thành ủy và đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành, quận, huyện, thị xã.
Quang cảnh phiên họp. (Ảnh:TA)
Nhiều vi phạm xây dựng trên đất nông nghiệp, lâm nghiệp, đất rừng chưa được xử lý dứt điểm
Phát biểu khai mạc phiên giải trình, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, thực hiện Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND, Chương trình công tác năm 2019 của Thường trực HĐND TP Hà Nội, trong phiên họp Thường trực HĐND TP lần này, Thường trực HĐND TP lựa chọn nội dung về kết quả thực hiện kết luận chất vấn tại các kỳ họp HĐND khóa XV về công tác quản lý trật tự xây dựng (TTXD) trên địa bàn TP, để yêu cầu UBND Thành phố và các cơ quan liên quan giải trình.
Theo Chủ tịch HĐND TP Hà Nội Ngô Thị Bích Ngọc, Thường trực HĐND TP lựa chọn nội dung giải trình này trước hết bởi trong những năm qua, công tác quản lý TTXD đầu tư được TP xác định là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng. Thành ủy, HĐND, UBND TP đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt. Đây cũng là nội dung được HĐND quan tâm giám sát, chất vấn và tái chất vấn tại các kỳ họp thứ 3, 4, 5 HĐND TP khóa XV. Sau chất vấn của HĐND, UBND TP đã tập trung chỉ đạo, ban hành kế hoạch khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý TTXD. Qua đó, đến nay nhiều công trình xây dựng đã được kiểm tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện các vi phạm; các vi phạm TTXD phức tạp, nổi cộm, gây bức xức dư luận, cử tri nhân dân đã dần được hạn chế; các vi phạm tồn đọng đã được rà soát, phân loại, xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm xử lý, giải quyết; ý thức chấp hành pháp luật trong hoạt động xây dựng của người dân và tổ chức dần được nâng cao.
Qua theo dõi báo cáo cho thấy, tỷ lệ công trình có phép tăng qua từng năm: Năm 2016 đạt 95,61%, năm 2017 đạt 95,61% và năm 2018 đạt 97,9%. Trong khi, tỷ lệ công trình vi phạm TTXD giảm qua từng năm: Năm 2016 có 2.469 trường hợp, chiếm 13,5%; năm 2017 có 1.916 trường hợp, chiếm 10,99% và năm 2018 có 1.065 trường hợp, chiếm 5,22%.
Tuy nhiên, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Bích Ngọc cũng nhận định, bên cạnh những kết quả đã đạt được, TP vẫn phải đối mặt với nhiều vấn đề hạn chế nảy sinh phải tập trung giải quyết trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng Thủ đô, đó là: Công tác quy hoạch, quản lý theo quy hoạch, xây dựng, quản lý phát triển đô thị ở một số lĩnh vực chưa đáp ứng yêu cầu đô thị hóa cao; công tác quản lý đất đai, quản lý TTXD có mặt còn hạn chế, yếu kém. Những vi phạm về quản lý quy hoạch như mật độ xây dựng, chiều cao công trình, kiến trúc theo dự án được duyệt vẫn còn xảy ra gây bức xúc trong dư luận và nhân dân; tiến độ xử lý còn chậm. Nhiều vi phạm xây dựng trên đất nông nghiệp, lâm nghiệp, đất rừng tồn tại cũ chưa được xử lý dứt điểm tại các quận, huyện, thị xã, một số vi phạm mới tuy đã được phát hiện nhưng chưa được xử lý giải quyết kịp thời triệt để. Trên địa bàn TP vẫn còn một số công trình nhà “siêu mỏng, siêu méo” tồn đọng cũ chưa được giải quyết; đồng thời tiếp tục phát sinh thêm các thửa đất, công trình “siêu mỏng, siêu méo” trên một số tuyến đường, tuyến phố mới mở gây mất mỹ quan chung của TP.
Bên cạnh đó, với mục đích thông qua giải trình, chúng ta sẽ làm rõ những tồn tại trong tổ chức triển khai thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý TTXD trong thời gian vừa qua, từ đó xác định rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan và trách nhiệm của từng cấp, từng ngành để đưa ra những giải pháp, biện pháp cần thiết nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý TTXD trên địa bàn TP trong thời gian tới.
Tại phiên giải trình, các đại biểu đã đặt nhiều câu hỏi chất vấn về các nhóm vấn đề và đề nghị UBND các quận, huyện, thị xã, xã, phường, thị trấn giải trình, như: kết quả xử lý các công trình xây dựng vi phạm tại các khu đô thị mới, dự án phát triển nhà ở trên địa bàn TP; kết quả xử lý các công trình xây dựng vi phạm trên đất công, đất nông nghiệp; kết quả xử lý công trình xây dựng vi phạm trên đất lâm nghiệp, đất rừng sau kết luận của chủ toạ phiên chất vấn kỳ họp thứ 3,4,5 HĐND TP đến nay...
Quyết tâm xử lý dứt điểm các vi phạm
Phát biểu tại phiên giải trình, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung cho biết, để chuẩn bị cho phiên giải trình, Ban Cán sự đảng UBND TP đã họp và có báo cáo giải trình 7 nhóm vấn đề gửi các đại biểu HĐND TP. Có 17 lượt đại biểu HĐND TP đặt câu hỏi, chất vấn thêm. Ngoài nội dung báo cáo, giải trình của lãnh đạo các sở, ngành, quận, huyện, phường, xã..., Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Đức Chung làm rõ thêm một số vấn đề trong phiên giải trình. Cụ thể, về sai phạm trong TTXD trên địa bàn, Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết, vi phạm TTXD tập trung ở các nhóm: Vi phạm TTXD ở các công trình, dự án do các chủ đầu tư, công ty thực hiện; vi phạm TTXD của các cá nhân, hộ gia đình; vi phạm trên đất nông nghiệp (gồm cả phần đất công do UBND các phường, xã giao cho chủ đầu tư quản lý và phần đất do các hộ dân thực hiện); vấn đề liên quan đến nhà siêu mỏng, siêu méo; vi phạm trật tự quản lý về đất rừng phòng hộ, trong đó có vi phạm diễn ra trong thời gian dài, nhiều công trình vi phạm gây bức xúc và Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo cụ thể.
Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung phát biểu tại phiên họp. (Ảnh: TA)
Theo Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung, với nội dung vi phạm như vậy, để lập lại trật tự trong lĩnh vực xây dựng, ngay từ năm 2016, Ban Thường vụ Thành ủy đã ban hành Chỉ thị số 08-CT/TU về “Tăng cường sự lãnh đạo chỉ đạo thực hiện công tác bảo đảm trật tự và văn minh đô thị trên địa bàn TP”. Thực hiện Chỉ thị này và các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, UBND TP đã ban hành những quy định cụ thể, đề ra những biện pháp, lộ trình cụ thể như: thí điểm sắp xếp lại lực lượng thanh tra xây dựng theo Luật Thanh tra; tổ chức các cuộc thanh tra công vụ để kiểm tra các nội dung kiến nghị được cử tri, báo chí nêu; tiếp nhận ý kiến, khiếu nại của người dân, trên cơ sở đó tiến hành thực hiện nhiều kết luận thanh tra; tổ chức kiểm tra và rà soát, thống kê tất cả vi phạm còn tồn tại trên địa bàn… “Sau hơn 3 năm, đã khắc phục được hơn 500 công trình, hiện còn 1.200 công trình vi phạm từ trước đang được tiếp tục xử lý” – Chủ tịch Nguyễn Đức Chung nói…
Tiếp thu ý kiến của các đại biểu, Chủ tịch Nguyễn Đức Chung khẳng định quyết tâm xử lý dứt điểm trong thời gian tới. Đồng thời kiến nghị HĐND TP tiếp tục giám sát chặt chẽ việc thực hiện của UBND các quận, huyện, xã, phường đối với các nội dung đã nêu. Cần luật hóa chế tài xử lý đối với các chủ thầu và cá nhân vi phạm TTXD. Đối với các quy định của Thành ủy và Trung ương đã nêu rõ trách nhiệm của người đứng đầu, UBND TP sẽ đôn đốc nhưng cần có sự vào cuộc quyết liệt của bí thư các quận, huyện, xã, phường. Đồng thời, đề nghị HĐND TP chỉ đạo HĐND các quận, huyện, phường, xã vào cuộc quyết liệt hơn trong công tác giám sát xử lý vi phạm TTXD… Chủ tịch Nguyễn Đức Chung mong muốn cử tri, nhân dân tiếp tục giám sát công tác này, hỗ trợ thành phố giải quyết kịp thời, nghiêm minh các vi phạm. UBND TP sẽ cố gắng đến ngày 1/7/2019 đưa vào hoạt động cổng thông tin tiếp nhận phản ánh của người dân về mọi mặt, trong đó có lĩnh vực trật tự xây dựng, trật tự đô thị...
Cần xác định rõ trách nhiệm từng địa phương, sở, ngành
Phát biểu kết luận phiên giải trình, Chủ tịch HĐND TP Hà Nội Nguyễn Thị Bích Ngọc khẳng định, với việc lựa chọn đúng chủ đề được TP và nhân dân, cử tri hết sức quan tâm, phiên giải trình đã thành công. Tại phiên giải trình, ngoài Chủ tịch UBND các quận, huyện, thị xã, HĐND TP đã mời 25 Chủ tịch UBND xã, phường và 30 Đội trưởng Đội Quản lý TTXD đô thị tham dự. Điều này thể hiện hoạt động của HĐND TP bắt đầu từ cơ sở và mong muốn sự chuyển động ngay từ cơ sở.
"Qua 17 câu hỏi và 22 lượt trả lời; so sánh với các phiên giải trình trước, phần trả lời của các đại biểu đều đi thẳng vào vấn đề, nhận trách nhiệm, đưa ra lộ trình và nêu rõ nguyên nhân" - Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Bích Ngọc đánh giá.
Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Bích Ngọc bày tỏ sự nhất trí với những vấn đề, đề xuất trong phát biểu của Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung, đồng thời cũng nghiêm túc đánh giá trách nhiệm của các địa phương. “Có rất nhiều vấn đề Thành ủy quan tâm nhưng Chủ tịch UBND các quận, huyện, thị xã, xã, phường, thị trấn chưa làm hết trách nhiệm, buông lỏng quản lý, xử lý chưa nghiêm những vi phạm. Hiện nay vẫn còn tồn tại 80 công trình vi phạm cũ ở 7 quận, huyện chưa được xử lý”, đồng chí Nguyễn Thị Bích Ngọc nói.
Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Bích Ngọc phát biểu tại phiên họp. (Ảnh:TA)Về nguyên nhân dẫn đến những vi phạm còn kéo dài, theo Chủ tịch HĐND TP Hà Nội, một phần là do lực lượng Thanh tra Xây dựng chưa làm hết trách nhiệm. Cùng với đó là việc phối hợp với các quận, huyện, thị xã trong việc kiểm tra, đôn đốc còn lỏng lẻo, chưa rõ ràng; ý thức chấp hành của một bộ phận người dân chưa cao… Từ những nguyên nhân này, Chủ tịch HĐND thành phố Nguyễn Thị Bích Ngọc đề nghị thực hiện một số công việc trong thời gian tới: Chủ tịch, bí thư ở các địa phương cần tiếp tục thực hiện hiệu quả Chỉ thị 08-CT/TU của Ban Thường vụ Thành ủy; các cấp ủy, chính quyền địa phương tăng cường trách nhiệm của đội quản lý trật tự xây dựng; kiên quyết xử lý triệt để sai phạm cũ, không để phát sinh vi phạm mới. Dẫn số liệu trong 2 tháng đầu năm 2019 đã phát sinh 65 sai phạm mới, trong đó chỉ có 2 sai phạm được xử lý; xuất hiện thêm 21 trường hợp nhà siêu mỏng, siêu méo…, Chủ tịch HĐND TP Hà Nội yêu cầu các địa phương cần kiên quyết lập lại trật tự, kỷ cương.
Bên cạnh đó, Chủ tịch HĐND TP Hà Nội cũng đề nghị tăng chế tài xử lý vi phạm hành chính. Đồng thời, đề nghị các địa phương đổi mới công tác tuyên truyền để người dân thực hiện đúng pháp luật; UBND TP chỉ đạo các đơn vị rà soát công tác quản lý, bảo đảm từng địa phương, các cấp, các ngành phải rõ nhiệm vụ, rõ trách nhiệm được giao./.