Sẵn sàng ứng phó thiên tai mùa mưa bão

Ngư dân Nghệ An khẩn trương chằng chống tàu thuyền ứng phó với bão số 2 vừa qua (Nguồn ảnh: baonghean.vn)

Còn nhiều bật cập trong phòng chống thiên tai tại khu vực

Theo nhận định của Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia gần đây nhất (15/7), từ nay đến cuối năm, có khả năng xuất hiện khoảng 9-11 cơn bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên Biển Đông với cường độ mạnh hơn trung bình nhiều năm. Trong đó, từ 5-6 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta, tập trung nhiều vào khu vực miền Trung. Bão xảy ra muộn, hoàn lưu sau bão thường gây mưa lũ lớn sẽ ảnh hưởng đến an toàn đập và xả lũ ngập lụt hạ du, an toàn hệ thống đê điều.

Đối với khu vực Bắc Trung bộ, dự báo nửa cuối tháng 7 đến tháng 8/2020, các sông từ Thanh Hóa đến Quảng Bình có khả năng xuất hiện 2-3 đợt lũ vừa và nhỏ, đỉnh lũ ở mức báo động 1 - báo động (BĐ) 2, trên một số sông suối nhỏ có khả năng lên trên BĐ 2. Đỉnh lũ năm 2020 tại hạ lưu các sông chính từ Thanh Hóa - Hà Tĩnh ở mức BĐ 1 - BĐ 2, các sông từ Quảng Bình - Thừa Thiên Huế ở mức BĐ 2 - BĐ 3, một số sông trên BĐ 3. Có khả năng xuất hiện lũ lớn, lũ quét và sạt lở đất ven các sông suối nhỏ khu vực miền núi.

Theo Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai, khu vực Bắc Trung bộ có nhiều nguy cơ xảy ra bão, áp thấp nhiệt đới, mưa lũ lớn, ngập lụt với khu vực đồng bằng, ven biển và lũ quét, sạt lở đất ở khu vực miền núi. Điều này đặt ra nhiều thách thức cho khu vực khi còn nhiều bất cập trong công tác phòng chống thiên tai.

Có thể kể đến công tác dự báo, cảnh báo còn hạn chế, nhất là dự báo mưa trong phạm vi hẹp, lũ trên hệ thống các sông. Chưa xây dựng được các công trình cảnh báo sớm, cảnh báo tự động, theo dõi, giám sát thiên tai chuyên dùng như: hệ thống quan trắc mưa, gió ven biển, thông tin mưa lũ thượng nguồn ngoài biên giới,...

Hệ thống cơ sở hạ tầng phòng, chống thiên tai của khu vực đang còn tồn tại nhiều vấn đề. Trong đó, nhiều công trình thủy điện, thủy lợi xuống cấp, hư hỏng, chưa được sửa chữa. Công tác quản lý, vận hành còn nhiều bất cập, nguy cơ làm gia tăng rủi ro khi có mưa lũ lớn. Một số đoạn quốc lộ, cao tốc, đường sắt không đảm bảo khả năng thoát lũ làm gia tăng tình trạng ngập lụt ở nhiều khu vực.

Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai cũng lưu ý đến vấn đề hệ thống đê điều chưa được hoàn thiện trong khu vực. Đê biển mới được thiết kế chống bão cấp 9-10, trong thực thế thường xuyên chịu ảnh hưởng của bão mạnh hơn. Tình trạng sạt lở bờ sông, bờ biển vẫn còn diễn biến phức tạp, ảnh hưởng lớn đến đời sống, sản xuất của người dân .

Thứ nữa là công tác theo dõi, giám sát, đảm bảo an toàn tàu thuyền, kể cả tàu cá và tàu vận tải vẫn còn nhiều tồn tại, bất cập. Các khu neo đậu không đủ vị trí cho các tàu thuyền trú tránh bão. Công tác đảm bảo an toàn cho người và sản xuất tại các lồng bè, khu nuôi trồng thủy sản vẫn còn hạn chế. Việc tiếp nhận thông tin về thiên tai đối với khách du lịch, đặc biệt là người nước ngoài cũng như một bộ phận người dân, cộng đồng khu vực vùng sâu, vùng xa, trên các đảo chưa được kịp thời.

Sẵn sàng các giải pháp để ứng phó

Để chủ động phòng, chống thiên tai có khả năng xảy ra tại khu vực, đặc biệt là mưa lớn, bão, lũ quét, sạt lở đất,… đặc biệt là đang vào mùa mưa, bão, Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai đề nghị đối với Ban Chỉ huy các cấp của các địa phương trong khu vực cần chỉ đạo, sẵn sàng các giải pháp ứng phó thiên tai. Rà soát, cập nhật các phương án sơ tán, di dời, đảm bảo an toàn dân cư tại các khu vực có nguy cơ cao.

Đi cùng với giải pháp trên, cần rà soát kịch bản, phương án ứng phó đảm bảo an toàn đê điều, hồ chứa. Sẵn sàng lực lượng, phương tiện, vật tư, trang thiết bị để kịp thời ứng cứu khi có sự cố, không để bị động trong các tình huống bất ngờ.

Công tác thông tin liên lạc cần được lưu ý. Đảm bảo cung cấp và tiếp nhận thông tin được kịp thời, chính xác, nhất là thông tin tới nhân dân vùng sâu, vùng xa, khu vực người dân sinh sống, sản xuất không được phủ sóng di động.

Lực lượng xung kích phòng chống thiên tai cấp xã rất quan trọng trong việc ứng phó với thiên tai ngay từ giờ đầu. Cần chỉ đạo kiểm tra an toàn đối với các công trình công cộng, nơi ở của người dân tại các điểm nguy cơ cao chịu ảnh hưởng của bão, lũ, ngập lụt ở khu vực đồng bằng, ven biển, các ao hồ, đập tại khu vực miền núi. Tháo dỡ vật cản, khơi thông dòng chảy, tránh tình trạng ngập úng hoặc lũ ống, lũ quét.

Quan tâm triển khai lực lượng kiểm soát, hướng dẫn giao thông, tổ chức cắm biển cảnh báo, tuần tra canh gác tại các khu vực nguy hiểm, dễ bị ngập lụt, chia cắt, nhất là qua các ngầm, tràn, khu vực ngập sâu, nước chảy xiết. Bố trí lực lượng, vật tư, phương tiện để khắc phục sự cố về điện lưới, thông tin liên lạc, đảm bảo giao thông thông suốt trên các trục giao thông chính trên địa bàn.

Đặc biệt, trong việc quản lý hồ chứa thủy điện, chỉ đạo các chủ hồ cùng cơ quan chức năng, chính quyền trên địa bàn rà soát, kiểm tra phương án, vật tư trang thiết bị đảm bảo an toàn công trình. Vận hành xả lũ đúng quy trình được phê duyệt, có sự giám sát của chính quyền địa phương.

Đồng thời, với hồ chứa thủy lợi, chỉ đạo việc kiểm tra các vị trí trọng điểm, xung yếu đối với các hồ chứa hư hỏng hoặc đang thi công. Thường xuyên theo dõi giám sát, bố trí lực lượng, vật tư, phương tiện để xử kịp thời các tình huống xảy ra. Tuyệt đối không cho phép tích nước đối với các hồ đang thi công hoặc không đảm bảo an toàn.