Một kỳ họp của Ủy ban Kiểm tra Trung ương - Ảnh: CPV.
Thực hiện Điều lệ Đảng, chúng ta có nhiều phương pháp kiểm soát kỷ luật trong Đảng như: Giữ vững sinh hoạt Đảng, thường xuyên sinh hoạt chính trị, học tập chính trị, nâng cao nhận thức, thực hiện phê bình và tự phê bình, nêu cao vai trò gương mẫu của cấp ủy… Để kỷ luật trong Đảng luôn luôn được đề cao, Điều lệ Đảng quy định rõ các hình thức kỷ luật như: Nhẹ thì nhắc nhở phê bình, nặng hơn thì cảnh cáo, tước bỏ các chức vụ, và cuối cùng là khai trừ khỏi Đảng. Đảng viên nào vi phạm pháp luật thì sẽ chịu sự phán xử của pháp luật một cách nghiêm minh như mọi công dân. Không có vùng cấm trong thi hành kỷ luật, cũng như thi hành pháp luật. Như vậy, có thể khẳng định, đã là đảng viên thì phải tự giác thực hiện Điều lệ Đảng một cách nghiêm túc. Người có cương vị càng cao trong Đảng càng phải gương mẫu trong việc thực hiện Điều lệ Đảng, thực hiện nghiêm kỷ luật trong Đảng.
Theo báo cáo xây dựng Đảng được trình bày tại Đại hội XII của Đảng và theo nhiều nghị quyết của Đảng, nhất là Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 4 khoá XII vừa qua thì thật sự kỷ luật trong Đảng đang có những biểu hiện sa sút, thậm chí có lúc, có nơi không thực hiện đúng các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt Đảng. Phải chăng tình trạng sa sút kỷ luật trong Đảng là một trong những nguyên nhân rất cơ bản gây ra tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị và đạo đức, lối sống, dẫn tới sa sút ý chí chiến đấu, gây mất đoàn kết nội bộ... Bởi vậy, trong 10 giải pháp về xây dựng Đảng mà Nghị quyết Trung ương 4 đề ra đã chứa đựng định hướng và tư tưởng cho việc đề cao hơn nữa việc thực hiện kỷ luật Đảng.
Thiết nghĩ, đề thực hiện tốt các giải pháp mà Nghị quyết Trung ương 4 nêu, có thể rút ra một số vấn đề mang tính cụ thể, thiết thực nhằm đề cao hơn nữa việc thực hiện kỷ luật trong Đảng như sau:
Một là, cần nhận thức đúng hơn nữa về vị trí, vai trò của việc thực hiện kỷ luật Đảng, nhất là thực hiện Điều lệ Đảng. Thực hiện nghiêm túc Điều lệ Đảng là biện pháp rất cơ bản để các tổ chức đảng vững vàng về chính trị, tư tưởng, thống nhất cao về ý chí hành động, đoàn kết một lòng, trong sạch về lối sống, chặt chẽ về tổ chức, gắn bó mật thiết với nhân dân. Phải thường xuyên kiểm điểm việc thực hiện Điều lệ Đảng gắn liền với việc kiểm điểm thực hiện nhiệm vụ chính trị.
Hai là, đề cao hơn nữa, thực hiện thực chất và hiệu quả hơn nữa nguyên tắc tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt Đảng. Khắc phục các biểu hiện nể nang, giữ ý, né tránh cũng như các biểu hiện lợi dụng phê bình và tự phê bình để hạ bệ nhau, gây bè phái mất đoàn kết trong Đảng. Tự phê bình và phê bình phải được thực hiện thường xuyên, kiên trì…
Ba là, muốn kỷ luật trong Đảng được đề cao phải chú trọng tới vai trò gương mẫu của cấp uỷ. Cấp uỷ càng cao. vai trò gương mẫu càng phải được chú trọng.
Bốn là, tăng cường hơn nữa việc giám sát, kiểm tra thực hiện kỷ luật trong Đảng, lấy trọng tâm là việc thực hiện Điều lệ Đảng. Việc kiểm tra không nên coi chỉ là việc của Uỷ ban Kiểm tra các cấp, mà phải được coi là công việc của toàn Đảng, của mỗi đảng viên, của mỗi cấp uỷ…
Năm là, phải thực hiện nghiêm các hình thức kỷ luật mà Điều lệ Đảng đã quy định, bởi có như vậy thì uy tín của Đảng mới được đề cao.