Theo luật sư Nguyễn Văn Kỹ, đoàn luật sư tỉnh Bắc Ninh, Điều 4 Chương I Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 (Luật số: 78/2015/QH13, ngày 19 tháng 6 năm 2015) nêu rõ nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ vẻ vang của công dân phục vụ trong Quân đội Nhân dân. Thực hiện nghĩa vụ quân sự bao gồm phục vụ tại ngũ và phục vụ trong ngạch dự bị của Quân đội Nhân dân.
Công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự, không phân biệt dân tộc, thành phần xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo, trình độ học vấn, nghề nghiệp, nơi cư trú phải thực hiện nghĩa vụ quân sự theo quy định của Luật này.
 |
| Nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ vẻ vang của công dân phục vụ trong Quân đội Nhân dân. Ảnh: Hoàng Oanh |
Theo quy định tại Điều 41 Mục 2 Chương IV Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 về việc Tạm hoãn gọi nhập ngũ và miễn gọi nhập ngũ thì Tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với những công dân sau đây:
a) Chưa đủ sức khỏe phục vụ tại ngũ theo kết luận của Hội đồng khám sức khỏe;
b) Là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động; trong gia đình bị thiệt hại nặng về người và tài sản do tai nạn, thiên tai, dịch bệnh nguy hiểm gây ra được Ủy ban Nhân dân cấp xã xác nhận;
c) Một con của bệnh binh, người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80%;
d) Có anh, chị hoặc em ruột là hạ sĩ quan, binh sĩ đang phục vụ tại ngũ; hạ sĩ quan, chiến sĩ thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an Nhân dân;
đ) Người thuộc diện di dân, giãn dân trong 03 năm đầu đến các xã đặc biệt khó khăn theo dự án phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước do Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh trở lên quyết định;
e) Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật;
g) Đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông; đang được đào tạo trình độ đại học hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục đại học, trình độ cao đẳng hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo.
Miễn gọi nhập ngũ đối với những công dân sau đây:
a) Con của liệt sĩ, con của thương binh hạng một;
b) Một anh hoặc một em trai của liệt sĩ;
c) Một con của thương binh hạng hai; một con của bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; một con của người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;
d) Người làm công tác cơ yếu không phải là quân nhân, Công an Nhân dân;
đ) Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật từ 24 tháng trở lên.
Công dân thuộc diện tạm hoãn gọi nhập ngũ quy định tại khoản 1 Điều này, nếu không còn lý do tạm hoãn thì được gọi nhập ngũ.
Công dân thuộc diện được tạm hoãn gọi nhập ngũ hoặc được miễn gọi nhập ngũ quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều này, nếu tình nguyện thì được xem xét tuyển chọn và gọi nhập ngũ.
Danh sách công dân thuộc diện được tạm hoãn gọi nhập ngũ, được miễn gọi nhập ngũ phải được niêm yết công khai tại trụ sở Ủy ban Nhân dân cấp xã, cơ quan, tổ chức trong thời hạn 20 ngày.
Như vậy, trường hợp công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự mà đã lập gia đình riêng, có con nhỏ thì không thuộc các điều kiện được miễn đăng ký, miễn gọi thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Trường hợp gia đình riêng nói trên còn có người lao động khác (vợ, bố, mẹ công dân) cùng nuôi dưỡng con nhỏ thì công dân đó không được tạm hoãn thực hiện nghĩa vụ quân sự, còn nếu gia đình riêng này chỉ có công dân là lao động duy nhất trực tiếp nuôi dưỡng con nhỏ thì được tạm hoãn thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Trường hợp người vợ trong gia đình riêng nói trên đang thất nghiệp ở nhà chăm con nhỏ chỉ còn công dân đang có một công việc cụ thể, có thu nhập hợp pháp thì không được tạm hoãn thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Theo luật sư Kỹ, hiện chưa có văn bản pháp luật nào quy định việc là con trai duy nhất trong nhà thì được thực hiện nghĩa vụ quân sự. Chỉ có quy định về lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động./.