Cùng với những diễn biến phức tạp của tình hình dịch bệnh COVID-19, thời gian gần đây, nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước đã phát hiện, xử lý nhiều vụ việc liên quan đến hành vi đưa người nước ngoài nhập cảnh trái phép và cư trú bất hợp pháp tại Việt Nam. Điển hình là vụ hai đối tượng Trần Thị Phương Thảo, Đinh Thị Huệ câu kết với một đối tượng người Trung Quốc có hành vi “Tổ chức cho người khác nhập cảnh Việt Nam trái phép” liên quan đến 17 người nước ngoài; hay vụ phát hiện 46 người Trung Quốc nhập cảnh trái phép, thuê nhiều căn hộ thuộc chung cư Glorence, số 28 Trần Hữu Dực - quận Nam Từ Liêm, thành phố Hà Nội. Mới đây nhất, ngày 3/5, Công an tỉnh Vĩnh Phúc đã kiểm tra, phát hiện tổng số 52 người nước ngoài nhập cảnh, cư trú trái phép tại địa bàn tỉnh. Các sự việc này vừa cho thấy nguy cơ lớn của việc lây lan dịch bệnh từ các đối tượng nhập cảnh trái phép; đồng thời cũng phản ánh phần nào “lỗ hổng” trong công tác quản lý cư trú tại không ít địa phương.
Điểm chung của các vụ việc nói trên là việc nhập cảnh trái phép, cư trú bất hợp pháp của người nước ngoài đều có sự tiếp tay, hỗ trợ của những cá nhân người Việt Nam. Vì lợi nhuận, những cá nhân này đã sẵn sàng bỏ qua sự an toàn của cộng đồng, bỏ qua nguy cơ dịch bệnh lây lan để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật. Và chỉ khi sự việc bị cơ quan chức năng phát hiện, đối tượng bị bắt, người nhập cảnh trái phép bị đưa đi cách ly thì chính quyền sở tại mới biết đến vụ việc. Dư luận đặt câu hỏi, có hay không việc buông lỏng công tác quản lý cư trú tại một số địa phương? Vì sao chính quyền địa phương, lực lượng chức năng sở tại không sớm phát hiện vụ việc? Ai sẽ chịu trách nhiệm nếu những người nhập cảnh, cử trú trái phép dương tính với COVID-19 và khiến cho dịch bệnh lây lan?
 |
| Lực lượng công an cần tăng cường kiểm tra, rà soát, quản lý cư trú tại địa bàn. (Ảnh: TP). |
Chị Nguyễn Thị Thanh, một người dân sinh sống tại phường Khai Quang, thành phố Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) chia sẻ: “Tôi cùng mọi người trong tổ dân phố rất lo lắng trước việc hàng chục người nước ngoài nhập cảnh trái phép và cư trú bất hợp pháp trên địa bàn thành phố Vĩnh Yên. Nếu công tác quản lý cư trú được thực hiện nghiêm túc thì việc này khó có thể xảy ra. Thật khó hiểu bởi hàng chục người nước ngoài đến sinh sống nhưng lại không được phát hiện kịp thời trong khi dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp như hiện nay”.
Anh Cao Văn Tuân ở quận Ba Đình (Hà Nội) nhìn nhận: “Mọi người đều có trách nhiệm phát hiện cá nhân cư trú bất hợp pháp tại khu dân cư nơi mình sinh sống; nhưng trách nhiệm quản lý cư trú trước hết là của chính quyền cơ sở, của cơ quan công an... Dịch bệnh càng phức tạp, thì công tác này càng có ý nghĩa quan trọng”.
Theo các chuyên gia y tế, dịch bệnh COVID-19 bùng phát ở nhiều nước, nhất là tại một số các nước Đông Nam Á đã làm gia tăng mức độ cảnh báo nguy cơ lây lan dịch bệnh ở nước ta. Trong bối cảnh đó, việc người nước ngoài nhập cảnh trái phép, cư trú bất hợp pháp càng trở lên nguy hiểm bởi những người này rất có thể đã mang theo mầm bệnh và dẫn đến lây lan trong cộng đồng.
Do đó, để giảm thiểu nguy cơ lan rộng của dịch bệnh COVID-19, thiết nghĩ cùng với việc "chuyển trạng thái phòng chống dịch từ phòng ngự sang chủ động tấn công” như chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính, vấn đề quan trọng hiện nay đó là các địa phương trong cả nước cần nhanh chóng kiểm tra, siết chặt công tác quản lý cư trú tại các khu dân cư. Theo đó, chính quyền cơ sở, công an các địa phương, nhất là những địa phương có ca nhiễm trong cộng đồng cần tăng cường rà soát về cư trú, tập trung quản lý người nước ngoài để chủ động khi truy vết, sàng lọc, khoanh vùng, dập dịch. Với vai trò là lực lượng quản lý trực tiếp việc cư trú, công an cấp cơ sở, cảnh sát khu vực cần thực hiện tốt phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người”, bám nắm địa bàn dân cư đến từng cá nhân; kiểm tra, rà soát các nhà nghỉ, khách sạn, địa điểm có đông người nước ngoài cư trú trên địa bàn, để kịp thời phát hiện, đấu tranh hiệu quả với những đối tượng nhập cảnh, cư trú trái phép .
 |
| Công an huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh kiểm tra cư trú tại các khu nhà trọ. (Ảnh: NH). |
Song song với đó, cấp ủy, chính quyền các cấp cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho quần chúng nhân dân, vận động nhân dân không được tiếp tay, giúp đỡ, tổ chức người nhập cảnh trái phép. Hướng dẫn cho Tổ trưởng dân phố, tổ trưởng khu dân cư, Ban quản trị tòa nhà… những kiến thức cơ bản về công tác quản lý xuất nhập cảnh người nước ngoài để giúp lực lượng công an phòng ngừa, phát hiện đối tượng nhập cảnh trái phép. Đồng thời, đẩy mạnh việc phát động toàn dân phát hiện, tố giác người vi phạm quy định về phòng, chống dịch, những đối tượng nhập cảnh trái phép để cơ quan chức năng kịp thời xử lý có hiệu quả. Đặc biệt, cần có biện pháp xử lý nghiêm các đối tượng tiếp tay, tổ chức cho người nước ngoài nhập cảnh trái phép vào Việt Nam.
Dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp, vì vậy việc siết chặt công tác quản lý cư trú tại các khu dân cư là hết sức cần thiết. Bên cạnh vai trò của chính quyền cơ sở, cơ quan chức năng địa phương, người dân cần nêu cao tinh thần “Mỗi người dân là một chiến sĩ tham gia chống dịch”, kịp thời phát hiện người nhập cảnh trái phép, cư trú bất hợp pháp và tố giác với cơ quan chức năng. Qua đó, vừa tự bảo vệ bản thân, gia đình; vừa đồng hành cùng các ngành chức năng đẩy lùi dịch COVID-19, góp phần bảo vệ an ninh trật tự địa phương và đất nước./.