Nhằm giải quyết bài toán cơ cấu cây trồng hiệu quả, phù hợp với những địa bàn sản xuất khó khăn, Tiền Giang mạnh dạn đưa dưa hấu xuống trồng luân vụ trên nền đất lúa theo mô hình lúa + dưa hấu, với cơ cấu 2 lúa + 1 dưa hấu hoặc 2 dưa hấu + 1 vụ lúa.
Địa bàn phát triển mô hình này mạnh nhất là các huyện Gò Công Tây, Gò Công Đông thuộc nội đồng Dự án ngọt hóa Gò Công phía đông tỉnh; vùng ven Đồng Tháp Mười thuộc các huyện Tân Phước, Châu Thành, Cai Lậy và vùng lũ đầu nguồn huyện Cái Bè. Đây là những vùng có điều kiện sản xuất rất khó khăn, ngập lũ hàng năm, nhiễm phèn Đồng Tháp Mười hoặc thường xuyên chịu khô hạn, ảnh hưởng nhiễm mặn ven biển vào mùa khô.
Trước đây, dưa hấu trồng nhiều tại các huyện ven biển Gò Công, cho chất lượng thơm ngon, tạo ra cơ cấu sản xuất phù hợp, góp phần tăng nhanh lợi nhuận cho nông hộ. Dưa hấu Đèn Đỏ, Tân Thành (Gò Công Đông) từng là một thương hiệu nổi tiếng ở Nam bộ. Trong những năm qua, từ duyên hải Gò Công, cây dưa hấu đã được đưa về các vùng đất mới đầy tiềm năng như vùng ngập lũ, vùng Đồng Tháp Mười; mở ra hướng mới về đa dạng cơ cấu cây trồng, phá thế độc canh cây lúa, đồng thời giúp nông dân tăng nhanh lợi nhuận trên một đơn vị diện tích canh tác.
Theo Sở Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tiền Giang, hiện toàn tỉnh đã có trên 2.500 ha trồng dưa hấu. Từ đầu năm đến nay, bà con nông dân đã thu hoạch được trên 1.800 ha, năng suất bình quân 20 - 21 tấn/ha và sản lượng trên 38.000 tấn quả. Với giá bán bình quân từ 4.500 đồng đến 5.000 đồng/kg, tùy theo thời điểm, mỗi ha dưa hấu sau một vụ sản xuất cho nông dân mức thu hàng trăm triệu đồng. Sau khi trừ chi phí, người trồng thu lãi 50 - 60 triệu đồng, cao gấp 2 lần trồng lúa. Dưa hấu đã trở thành cây trồng thế mạnh của các xã vùng ngập lũ: Hậu Mỹ Bắc A, Hậu Mỹ Bắc B (Cái Bè); Thạnh Lộc, Phú Cường, Mỹ Thành Bắc (Cai Lậy).
Lúa + dưa hấu đang là mô hình cụ thể hóa chủ trương “chung sống với lũ”, giúp không ít hộ nông dân ổn định đời sống và nâng cao thu nhập./.