Chống thuốc lá lậu bằng cách nào?

Thứ năm, 26/08/2010 17:02
 
Thu giữ số lượng lớn thuốc lá lậu tại kho  (Ảnh: internet)
(ĐCSVN)
- Mấy chục năm nay, hàng vạn người thuộc các lực lượng quản lý thị trường, công an, bộ đội biên phòng, dân quân du kích đã rất cố gắng để chống thuốc lá lậu nhưng kết quả đạt được không nhiều, nếu không nói là không hiệu quả. Những năm 80 của thế kỷ trước, mỗi năm có từ 300 đến 400 nghìn bao thuốc lá lậu. Năm 2007, con số này là 630.000 bao. Năm 2009, lên 800.000 bao và năm nay, chắc còn nhiều hơn.

Có đến gần 200 nhãn thuốc lá lậu thâm nhập vào nước ta bằng nhiều con đường, nhiều nhất là con đường qua biên giới tỉnh An Giang (30%) và Quảng Trị (20%). Thuốc được sản xuất từ In-đô-nê-xi-a, hai nhãn chính là Jet và Hero, qua Thái Lan, Lào, Cămpuchia rồi vào Việt Nam bằng đường tiểu ngạch, đường sông do các “cửu vạn” phần nhiều là nông dân nghèo vận chuyển. Mùa khô cũng như mùa nước nổi, đội quân này luôn đông hàng trăm người, bắt không xuể và bắt rồi cũng không có cách nào ngoài xử lý hành chính qua loa rồi cho về. Họ không phải thủ phạm chính. Kẻ đáng bắt giữ là những thủ phạm không lộ mặt điều khiển đường dây buôn lậu kiếm lời bất chính, đầu độc dân ta bằng thuốc lá giá rẻ, mỗi năm làm thất thoát của nhà nước 3.500 tỷ đến 4.500 tỷ đồng tiền thuế nhập khẩu mặt hàng này.

Vậy có cách gì ngăn chặn tình trạng buôn lậu thuốc lá ngày càng gia tăng, chiếm đến 20% tổng số thuốc lá tiêu thụ trong cả nước, góp phần vào thảm hoạ mỗi năm giết chết 40.000 người, gần gấp 4 lần số người chết vì tai nạn giao thông chưa kể nhà nước và xã hội còn phải chi biết bao tiền của cho việc chữa bệnh, phòng bệnh liên quan đến thuốc lá? Đã có rất nhiều giải pháp được nêu lên nhưng cho tới nay, vẫn chưa có giải pháp nào giải quyết được triệt để. Không kỳ vọng nhiều, nhưng bài báo này muốn gợi mở một hướng giải quyết từ góc độ kinh tế của nó.

Trước hết, người ta buôn lậu vì hành động này tuy trái pháp luật nhưng mang lại nhiều lợi nhuận. Lợi nhuận thu được qua buôn lậu vì có sự chênh lệch về giá giữa nơi mua và nơi bán và chủ yếu là do trốn được thuế. Nếu triệt tiêu được sự chênh lệch này, nghĩa là buôn lậu không có lãi nữa thì sẽ không còn buôn lậu. Chúng ta thường xuyên phải chống buôn lậu khá nhiều mặt hàng, nhưng cũng không ít mặt hàng từ chỗ rất căng thẳng đã đi đến chỗ không cần chống mà vẫn không có buôn lậu. Trước đây, chúng ta rất vất vả nhưng vẫn không chống được hoạt động buôn lậu bia Vạn Lực, thuốc lá, kẹo bánh, xe đạp… từ Trung Quốc tràn vào. Nhưng từ ngày hàng Việt Nam có chất lượng không thua kém, số lượng thoả mãn được nhu cầu ngưởi tiêu dùng, giá lại rẻ, hàng lậu sau khi tính hết chi phí lãi không còn bao nhiêu, các mặt hàng trên hoàn toàn vắng bóng. Từ thực tế này, cần rút ra những giải pháp cho việc chống thuốc lá lậu ở phía Nam hiện nay, đó là làm sao để điếu thuộc lậu khi đến tay người tiều dùng đắt hơn điếu thuốc sản xuất trong nước.

Muốn thế, phải sử dụng công cụ thuế. Đánh thuế rất nặng những loại thuốc ngoại sản xuất không chỉ ở biên giới mà đến tận khâu bán lẻ trong nội địa. Cần chấm rứt nghịch lý thuốc lậu bị cấm ở biên giới nhưng lại được quyền bày bán công khai, hợp pháp ở trong nội địa. Nếu còn tình trạng này thì không bao giờ ngăn chặn hết được thuốc lá lậu. Chỉ khi nào moị nhãn thuốc đều được bán nhưng nếu là thuốc lá ngoại sản xuất, phải có tem thuế của Việt Nam mới được lưu hành.

Tất nhiên người ta sẽ viện ra những lý do để không thực hiện điều đó. Nhưng trong quản lý thi trường, còn có việc khó hơn vẫn làm được. Thuốc lá không phải là mặt hàng thiết yếu trong đời sống; không khuyến khích tiêu dùng. Đánh thuế thuốc lá không quá khó, chỉ cần quyết tâm ./.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Ý kiến bình luận
Họ và tên
Email
Lời bình

/

Xác thực