(ĐCSVN) - Tuy còn có chỗ khác nhau nhưng hầu hết những ý kiến thảo luận về Luật thuế môi trường đều thống nhất ở một điểm, đó là tình trạng suy thoái về môi trường ở nước ta sau hơn 30 năm phát triển đã đến mức báo động đỏ, cần những chế tài nghiêm khắc về mặt pháp luật đi đôi với việc tuyên truyền, giáo dục, vận động trên phạm vi toàn xã hội.
Những ý kiến này đều xoay quanh những vấn đề bức xúc như bảo vệ tài nguyên đất, nước, khoáng sản, cấm xả nước bẩn ra môi trường, bảo vệ khí hậu… và đều cho rằng cần đánh thuế cao, xử phạt nặng nếu vi phạm trong những trường hợp này.
Đánh thuế cao, xử phạt nặng là một biện pháp hữu hiệu khi nền kinh tế đã có bước phát triển nhất định. Đánh thuế cao, xử phạt nặng trong lĩnh vực tài nguyên, môi trường là một giải pháp phát triển bền vững, rất cần được thực hiện tuy nó chưa phải là tất cả. Nhưng qua mấy ngày thảo luận, chưa thấy có nhiều ý kiến đề nghị cần có chế tài bảo vệ môi trường sống ở thành phố, nhất là những thành phố đông dân như Hà Nội, chẳng hạn như xả rác ra hè đường, thải nước bẩn vào cống rãnh; chở rác, đất cát gây bụi; xe cộ và các hành vi gây tiếng ồn; quảng cáo bôi bẩn tường, cột điện; làm chết cây xanh v v… Chính vì thiếu chế tài cụ thể để điều tiết cuộc sống bằng luật nên nhiều trường hợp chúng ta mới dừng lại ở tuyên truyền, vận động hoặc vận dụng tùy tiện các luật, gây rất phiền phức, tiêu cực. Chẳng hạn đến nay, chỉ áp dụng Luật giao thông đường bộ là chính nên các hành vi đua xe, bấm còi inh ỏi gây tiếng ồn, đổ dầu cặn xuống cống… hầu như chưa bị xử lý. Có lẽ cũng vì chưa đánh thuế cao, xử phạt nặng dưới góc độ môi trường nên tình trạng bán, quảng cáo, hút và xả rác thuốc lá vẫn tràn lan như hiện nay.
Một chủ trương, chính sách của Nhà nước có thành công hay không tùy thuộc rất nhiều vào sự ủng hộ của người dân. Để được sự ủng hộ của người dân, trước hết là phải tuyên truyền, vận động để dân hiểu, dân nghe nhưng một phần rất quan trọng nữa là phải có sự điều chỉnh của pháp luật, bảo đảm sự đồng thuận, công bằng. Thật khó chấp nhận tình trạng như hiện nay về môi trường, quản lý đô thị nhất là ở một số thành phố lớn. Thay đổi một nếp sống, một thói quen không phải dễ nhưng nếu ai nói điều đó là không thể làm được thì hãy nhìn vào một chuyến máy bay. Những hành khách trên một chuyến bay cũng như ta, cũng là ta nghĩa là vừa đấy thôi còn có thói quen hút thuốc, uống rượu, xả rác bừa bãi, cười nói ầm ĩ nơi công cộng và chút nữa, ra khỏi cầu thang máy bay, những thói đó lại tái hiện. Nhưng trên máy bay, do tuyên truyền vận động tốt và có một qui chế nghiêm, những thói xấu kia gần như biến mất. Bỗng nhiên, không cần tập dượt làm quen gì, con người trở nên văn minh, lịch lãm hẳn. Nếu như từ một phạm vi nhỏ như một chuyến máy bay nhân rộng ra một thành phố. Từ một thành phố nhân rộng ra cả nước?
Cho nên làm luật cần nghĩ đến đại cục, nhưng cũng đừng quên điều nhỏ vì chính những điều nhỏ nhiều khi cũng làm nên diện mạo cuộc sống ./.