Cùng với tâm lý lo lắng về dịch bệnh của người tiêu dùng, thời gian qua nhu cầu về mặt hàng kít test nhanh COVID-19 đã gia tăng đột biến. Kéo theo đó, người dân cũng gặp khó khăn do thị trường có quá nhiều loại kít test nhanh với những mức giá khác nhau và liên tục tăng giá bán. Đơn cử như tại Hà Nội, tại nhiều cửa hàng trên những tuyến phố gần các bệnh viện như Giải Phóng, Thái Thịnh, Phủ Doãn, Hai Bà Trưng, Phùng Hưng… các bộ kít test nhanh COVID-19 đang được bán lẻ với mức giá dao động từ 80.000 - 120.000 đồng/bộ. Đa số người bán hàng đều cho biết, từ trước Tết Nguyên Đán đến nay, giá kít test đã tăng khá nhiều. Đặc biệt những ngày qua, giá nhập kít test tăng từng ngày, nên giá bán lẻ cũng phải điều chỉnh tăng theo. Chị Lê Thu Hà ở quận Hà Đông (Hà Nội) cho biết: “Cuối tuần vừa rồi, phải đi đến 3 cửa hàng thuốc tôi mới mua được mấy bộ kít test nhanh cho gia đình. Giá bán kít test nhanh cao hơn trước vì nhu cầu test thử của mọi người gia tăng sau khi số lượng ca dương tính ngày một nhiều”.
 |
| Các loại kít test nhanh COVID-19 được rao bán tràn lan trên mạng xã hội. (Ảnh minh họa: TL). |
Không chỉ bán trực tiếp tại các hiệu thuốc, việc mua bán kít test nhanh COVID-19 còn diễn ra sôi nổi trên các trang mạng xã hội. Những bộ kít test nhanh COVID-19 được rao bán với nhiều mức giá khác nhau tùy thuộc vào loại kít và số lượng cụ thể. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, người tiêu dùng phải hết sức cảnh giác khi mua loại kít thử này, vì hiện nay trên thị trường đã và đang xuất hiện nhiều kít test nhanh giả, nhập lậu, kém chất lượng. Mới đây nhất, ngày 17/02 vừa qua, tại khu vực sân bay quốc tế Nội Bài, Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) chủ trì, phối hợp với Cục Hải quan Hà Nội tiến hành kiểm tra lô hàng vi phạm. Kết quả khám xét phát hiện hơn 85.000 test nhanh Covid các loại có xuất xứ Hàn Quốc, trị giá ước tính trên 8 tỷ đồng.
Quay trở lại với câu chuyện “loạn” giá kít test nhanh COVID-19, thực tế, thời gian qua tình trạng “loạn” giá dịch vụ xét nghiệm, giá kít test xảy ra nhiều nơi. Điển hình là vụ Công ty Việt Á thu lợi bất chính từ việc nâng khống giá kít đang được điều tra, làm rõ... Đặc biệt, lợi dụng những diễn biến phức tạp của tình hình dịch bệnh, nhu cầu tự test COVID-19 của người dân tăng cao đột ngột dường như là cơ hội trục lợi của một số người kinh doanh vật tư y tế. Liên quan đến vấn đề này, trước đó, trao đổi với báo chí, Thứ trưởng Bộ Y tế, Trần Văn Thuấn cho biết, Bộ Y tế đã có các văn bản chỉ đạo các đơn vị, địa phương mua sắm sinh phẩm xét nghiệm theo đúng quy định hiện hành và xử lý vi phạm nghiêm các hành vi lợi dụng đấu thầu, mua sắm để tham nhũng, hưởng lợi. Đối với quản lý giá các loại sinh phẩm xét nghiệm, Bộ Y tế yêu cầu các đơn vị công khai giá trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Y tế.
 |
| Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn. (Ảnh: PA). |
Dư luận cho rằng dịch COVID-19 vẫn có những diễn biến hết sức phức tạp, nhu cầu sử dụng các bộ kít test nhanh COVID-19 của người dân theo dự báo sẽ còn tăng cao và kéo dài. Vì vậy, ngành y tế, chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng cần tăng cường vào công tác kiểm tra, giám sát việc kinh doanh mặt hàng kít test nhanh COVID-19, nhằm góp phần chấm dứt tình trạng “loạn” giá kít test nhanh và bảo vệ sức khỏe người dân, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.
Trước hết, cần quản lý chặt chẽ việc nhập khẩu và buôn bán các loại kít test nhanh COVID-19. Được biết, mới đây, Bộ Y tế đã đề nghị Bộ Tài chính chỉ đạo Tổng cục Hải quan tăng cường phối hợp, liên thông cung cấp thông tin về giá nhập khẩu trang thiết bị y tế, trong đó có giá nhập khẩu test xét nghiệm nhanh và xét nghiệm kháng nguyên chẩn đoán SARS-CoV-2; sớm nghiên cứu, xem xét trình Chính phủ đưa mặt hàng trang thiết bị, vật tư y tế (bao gồm kit test xét nghiệm) vào diện bình ổn giá trong thời kỳ phòng, chống dịch COVID-19; Ban hành quy định về mức giá trần xét nghiệm COVID-19 đối với cơ sở y tế tư nhân.
Cùng với đó, các địa phương cần tăng cường công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trong lĩnh vực y tế; thực hiện nghiêm các quy định, bảo đảm các cơ sở kinh doanh dược khi tổ chức mua bán kít test nhanh COVID-19 phải công bố đủ điều kiện mua bán theo quy định tại Nghị định 36/2016/NĐ-Cp của Chính phủ. Đồng thời, cần tăng cường kiểm tra việc thực hiện của các cơ sở kinh doanh dược; xử lý nghiêm theo quy định nếu phát hiện sai phạm. Qua đó, bảo đảm quyền lợi của người tiêu dùng, cũng như sức khỏe của cộng đồng trong bối cảnh dịch có những diễn biến phức tạp.
 |
| Bộ Y tế đang nghiên cứu, xem xét trình Chính phủ đưa test xét nghiệm COVID-19 vào mặt hàng bình ổn giá. (Ảnh: NH). |
Đối với người tiêu dùng, nhu cầu theo dõi, kiểm tra sức khỏe bản thân là chính đáng và cần thiết, song cũng cần tránh tâm lý lo lắng thái quá. Hiện nay, có nhiều loại kít test nhanh COVID-19 được rao bán trên thị trường, người dân nên thận trọng khi chọn mua, chỉ nên mua các loại kít test nhanh nằm trong danh mục Bộ Y tế đã cấp phép lưu hành. Bởi, sinh phẩm được cấp phép đã qua kiểm chứng mới đảm bảo tiêu chuẩn, độ đặc hiệu, độ nhạy. Nếu mua trực tuyến, chỉ nên mua sản phẩm kit test COVID-19 ở các đơn vị là các cửa hàng thuốc có uy tín, đã được cấp phép kinh doanh và các mặt hàng nằm trong danh mục Bộ Y tế đã cấp phép lưu hành; có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc rõ ràng; tìm hiểu kỹ thông tin về sản phẩm, người bán. Không mua những mặt hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, bán trôi nổi trên mạng; không nên mua ở những trang mạng xã hội không có thông tin người bán và không có địa chỉ rõ ràng.
Khách quan nhìn nhận, với sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, trong hơn 2 năm qua tính từ khi dịch COVID-19 xuất hiện, giá kít test nhanh đã từng bước được quản lý, điều chỉnh để giảm bớt chi phí cho người dân. Lần gần đây nhất, Bộ Y tế đã điều chỉnh giá dịch vụ xét nghiệm, với giá test nhanh không quá 78.000 đồng/mẫu, xét nghiệm PCR không quá 501.800 đồng/mẫu đơn. Mức giá này thấp hơn nhiều so với giá dịch vụ xét nghiệm được Bộ Y tế đưa ra lần đầu, cách đây hơn một năm với giá xét nghiệm được quy định PCR là 734.000 đồng/mẫu đơn; test nhanh 238.000 đồng/mẫu.
Tiếp tục tăng cường các biện pháp quản lý, điều chỉnh của cơ quan chức năng và phát huy vai trò của người tiêu dùng trong lựa chọn sản phẩm kít test nhanh, tin tưởng tình trạng “loạn” giá kít test nhanh COVID-19 sẽ sớm được khắc phục; qua đó, vừa giúp lành mạnh hóa thị trường vật tư y tế, vừa bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng, những người vốn đã chịu nhiều ảnh hưởng từ sự bùng phát của dịch COVID-19 trong hơn hai năm vừa qua./.