 |
Bộ sách Lịch sử tỉnh Hải Dương (từ khởi thủy đến năm 2015)
|
Tham gia biên soạn bộ sách có các nhà nghiên cứu thuộc các cơ quan như: Viện Sử học, Viện Khảo cổ học, Viện Nghiên cứu Kinh thành (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam); Viện Việt Nam học và Khoa học phát triển, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội); Viện Lịch sử Đảng (Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh); Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Hải Dương; Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hải Dương.
Với tinh thần làm việc khoa học, đồng thuận và ý thức trách nhiệm cao, các tác giả đã dày công sưu tầm, khai thác, khảo cứu tài liệu ở địa phương và các kho lưu trữ, thư viện ở Trung ương nhằm bổ sung nguồn tài liệu mới, có giá trị khoa học. Ngoài ra, nhóm tác giả kế thừa có chọn lọc những thành quả của các công trình nghiên cứu về Hải Dương đã được công bố ở trong nước và nước ngoài.
Nội dung cuốn sách nhấn mạnh, trong tiến trình lịch sử dựng nước và giữ nước trải hàng nghìn năm của dân tộc ta, mảnh đất, con người Xứ Đông - Hải Dương đã có nhiều cống hiến to lớn và giữ vị trí quan trọng. Đây là vùng đất có lịch sử lâu đời, giàu truyền thống văn hóa và cách mạng, là một trong những cái nôi của nền văn minh sông Hồng, của vùng đồng bằng Bắc Bộ. Trải qua hành trình dựng nước và giữ nước, cộng đồng cư dân nơi đây đã chung lưng đấu cật để chinh phục tự nhiên, tổ chức xã hội, lao động sản xuất và đấu tranh bảo vệ quê hương, đất nước, góp phần xứng đáng viết nên những trang sử hào hùng của dân tộc.
Là một bộ phận không thể tách rời của Tổ quốc, Hải Dương vừa mang những đặc điểm chung, vừa tạo được cho mình một bản sắc “Xứ Đông” độc đáo, góp phần làm phong phú, sinh động thêm cho truyền thống dân tộc Việt Nam. Tuy nhiên, cho đến nay, Hải Dương vẫn chưa có một bộ thông sử nào xứng tầm với vị thế của tỉnh đối với lịch sử dân tộc. Chính vì thế, ngày 06/8/2015, UBND tỉnh Hải Dương đã ban hành Quyết định số 2028/QĐ-UBND phê duyệt Đề án Biên soạn Lịch sử tỉnh Hải Dương (từ khởi thủy đến năm 2015). Theo đó, từ năm 2015, dưới sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Hải Dương, việc nghiên cứu, biên soạn bộ lịch sử được triển khai thực hiện và sắp đến tay độc giả.
Theo đồng chí Phạm Xuân Thăng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Hải Dương, để bộ sách đến tay bạn đọc là một cố gắng rất lớn của Ban Chỉ đạo, đó là các đồng chí lãnh đạo tỉnh, các thành viên và Hội đồng biên soạn. Quá trình 7 năm chuẩn bị công phu và triển khai nghiên cứu, biên soạn bộ sách đã gặp không ít khó khăn, do đây là một công trình nghiên cứu khoa học lớn về lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn của tỉnh. Đặc biệt, việc khai thác tài liệu, nhất là giai đoạn từ khởi thủy đến năm 905 rất khó khăn, do các tư liệu thành văn rất hạn chế, chủ yếu dựa trên kết quả khai quật khảo cổ (hiện vật câm)...
Lịch sử tỉnh Hải Dương được phát hành, sẽ góp phần cung cấp cho các thế hệ người dân Hải Dương những hiểu biết về lịch sử hình thành và phát triển, truyền thống tốt đẹp của quê hương. Từ đó, khơi dậy niềm tự hào, giáo dục truyền thống và ý thức trách nhiệm của mỗi người trong công cuộc xây dựng và phát triển tỉnh Hải Dương ngày càng giàu mạnh. Bộ sách cũng là nguồn tài liệu tra cứu hữu ích cho công tác nghiên cứu, giảng dạy và học tập lịch sử địa phương.
Bộ Lịch sử tỉnh Hải Dương gồm 4 tập có khối lượng thông tin, kiến thức đồ sộ, thể hiện mong muốn tái hiện quá trình lịch sử dựng nước và giữ nước, sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước cũng như xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của con người Xứ Đông trên vùng đất Hải Dương; bước đầu tổng kết và rút ra những bài học lịch sử, giáo dục truyền thống yêu quê hương, đất nước, đoàn kết đấu tranh, anh hùng bất khuất trong chiến đấu, chịu khó, cần cù, thông minh, sáng tạo trong lao động của người dân Hải Dương nói riêng và người dân Việt Nam nói chung.
Tập I (từ khởi thủy đến trước năm 905) đã dựng lại chặng đường dài từ buổi đầu dựng nước đến đầu thế kỷ X. Đây là giai đoạn với nhiều dấu ấn quan trọng ghi nhận sự xuất hiện buổi đầu của con người, hình thành nền văn minh dựng nước của dân tộc trên vùng đất Hải Dương. Đây cũng là thời kỳ người dân Hải Dương thể hiện đầy đủ nhất ý chí quật cường trong các cuộc đấu tranh chống ách đô hộ của chính quyền phương Bắc để giành độc lập dân tộc.
Tập II (từ năm 905 - 1883) mở đầu bằng sự kiện Hào trưởng đất Hồng Châu là Khúc Thừa Dụ lãnh đạo nhân dân đứng lên giành quyền tự chủ từ chính quyền đô hộ nhà Đường (năm 905). Đây là dấu mốc tạo cơ sở cho việc đặt nền móng của thời kỳ độc lập lâu dài. Sự kiện Khúc Thừa Dụ giành quyền tự chủ càng có ý nghĩa to lớn, không chỉ là niềm tự hào của Hải Dương - xứ Đông mà còn là niềm tự hào chung của cả nước. Lịch sử Hải Dương tập II tạm kết vào năm 1883, gắn với sự kiện thực dân Pháp đánh chiếm thành Hải Dương lần thứ hai vào ngày 19/8/1883. Từ đây, Hải Dương cũng như toàn bộ Bắc Kỳ chịu sự bảo hộ của thực dân Pháp sau Hiệp ước Pa tơ nốt (6/6/1884).
Tập III (từ năm 1883 - 1945) mở đầu bằng sự kiện thành Hải Dương bị rơi vào tay thực dân Pháp lần thứ hai giữa tháng 8/1883. Thời điểm này, thực dân Pháp bắt đầu thiết lập bộ máy thống trị và thực dân hóa ở Hải Dương. Từ đây, nhân dân Hải Dương bước vào công cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc. Tháng 8/1945, nhân dân Hải Dương tiến hành Tổng khởi nghĩa giành chính quyền.
Tập IV (từ năm 1945 - 2015) được mở đầu bằng sự kiện Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Bản Tuyên ngôn độc lập tại Quảng trường Ba Đình ngày 2/9/1945, tuyên bố về sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa. Trong suốt 70 năm, người dân Hải Dương tích cực cùng nhân dân cả nước tiến hành cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp tái xâm lược, tham gia xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, là hậu phương lớn của chiến trường miền Nam, tham gia 2 cuộc chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ... Năm 1997, tỉnh Hải Dương chính thức được tái lập, mở ra thời kỳ mới cho Đảng bộ và nhân dân trong tỉnh. Đến nay, tỉnh Hải Dương không những phát triển toàn diện mà còn có nhiều điểm sáng đột phá, là tỉnh tự cân đối thu ngân sách và góp phần cùng cả nước thực hiện đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, vì sự nghiệp dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
* Sáng nay (28/2), tại Trung tâm Văn hoá Xứ Đông (tỉnh Hải Dương) diễn ra chương trình tổng duyệt lễ giới thiệu và ra mắt sách Lịch sử Hải Dương từ khởi thuỷ đến năm 2015. Đến nay, mọi công tác chuẩn bị cho buổi Lễ đã hoàn tất. Trước khi tham dự buổi lễ, tất cả khách mời sẽ được test COVID-19./.