Chị Ninh (bên phải) thu hoạch dưa chuột
Trong những năm qua, do biến đổi khí hậu, một số chân ruộng cao canh tác lúa của xã Xuân Giang bị thiếu nước tưới dẫn đến năng suất thấp, hiệu quả canh tác không cao. Xuất phát từ thực tiễn đó, một số hộ nông dân của xã Xuân Giang đã mạnh dạn chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang trồng các loại cây trồng cạn như dưa chuột, bí đao, lạc và đã mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với trồng lúa. Trong đó điển hình là gia đình chị Nông Thị Ninh đã mạnh dạn chuyển đổi trên 1000 m2 đất lúa kém hiệu quả sang trồng dưa chuột.
Để giúp người dân nâng cao hiệu quả chuyển đổi cơ cấu cây trồng, huyện Quang Bình đã đề ra các chính sách hỗ trợ, tăng cường công tác tập huấn chuyển giao tiến bộ kỹ thuật. Bên cạnh đó, huyện cũng tăng cường liên kết với các doanh nghiệp, các HTX liên kết tiêu thụ sản phẩm, giúp người dân yên tâm mở rộng sản xuất, nhằm không ngừng nâng cao thu nhập.
Dưa chuột vụ đông xuân 2024- 2025 được gia đình chị Ninh gieo hạt khoảng trung tuần tháng 12 âm lịch. Sau khi gieo trồng từ 40 – 45 ngày dưa bắt đầu ra hoa, sau 13 – 15 ngày cho thu hoạch và dưa chuột cho thu hoạch nhiều lứa. Nhờ được tập huấn kỹ thuật chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, tưới nước hợp lý và làm giàn nên các diện tịch dưa chuột của gia đình chị Ninh cho quả đẹp và năng suất cao.
Theo chị Ninh, muốn trồng dưa chuột bắt buộc phải làm giàn mới cho năng suất cao và mẫu mã quả đẹp. Làm giàn cho dưa chuột chi phí thấp, cây làm giàn có thể dùng các loại cây que thông thường, giàn chỉ cần đầu tư vụ đầu và dùng từ 3 - 5 vụ.
Điều đáng mừng là dưa chuột được doanh nghiệp thu mua tận nơi, giá cả ổn định, người dân không phải lo đầu ra. Trong năm tới, gia đình chị dự định sẽ liên kết với một số gia đình trong thôn để cùng mở rộng diện tích trồng dưa chuột, nhằm nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm trước khi xuất bán.
Trong vụ đông xuân 2024 - 2025 vừa qua, gia đình chị đã xuất bán được trên 3.700 kg dưa chuột loại 1 và khoảng 1.600 kg dưa chuột loại 2, với giá bán bình quân từ 6 000 – 7.000đồng/kg được trên 35 triệu đồng, cao hơn nhiều so với cấy lúa.
Theo đánh giá của cơ quan chức năng huyện Quang Bình, Xuân Giang là xã có nhiều điều kiện thuận lợi cho phát triển các loại cây trồng vụ đông xuân. Riêng đối với cây dưa chuột mặc dù đã đã đưa vào trồng vài năm trước nhưng vẫn mang tính nhỏ lẻ, chủ yếu canh tác theo kỹ thuật truyền thống.
Để nâng cao hiệu quả trồng dưa chuột, bên cạnh đẩy mạnh công tác tập huấn chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cho người dân, UBND xã Xuân Giang đã giúp người dân được tham quan các mô hình trồng dưa chuột điển hình tại một số tỉnh miền núi phía Bắc, từ đó giúp người dân được tiếp cận các tiến bộ khoa học kỹ thuật nhằm không ngừng nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
Ông Nguyễn Hoài Thanh, Chủ tịch UBND xã Xuân Giang cho biết: Thực tế là cây dưa chuột đã mang lại hiệu quả kinh tế cao, những năm qua, năng suất dưa chuột bình quân của xã đạt từ 1,7 – 1,9 tấn/sào. Một trong những người trồng dưa chuột mang lại hiệu quả kinh tế cao là gia đình chị Nông Thị Ninh ở thôn Xuân Bắc. Trong vụ Đông xuân những năm tới, chúng tôi có kế hoạch mở rộng liên kết trồng dưa chuột giữa các hộ gia đình nhằm thay thế các diện tích trồng lúa kém hiệu quả và giúp người dân nâng cao hiệu quả trong sản xuất.