Công trình toán học của Việt Nam được đăng trên tạp chí hàng đầu thế giới

GS.TSKH Ngô Việt Trung thuộc Viện Toán học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. (Ảnh: TL)

Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) vừa công bố 5 đề cử Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2022 được các Hội đồng khoa học nghiên cứu cơ bản trong Khoa học tự nhiên và kỹ thuật của Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ quốc gia (NAFOSTED) lựa chọn từ 48 hồ sơ đăng ký tham gia.

Công trình “Depth functions of symbolic powers of homogeneous ideals”, Inventiones Mathematicae218 (2019), 779-827, của TS. Nguyễn Đăng Hợp và GS.TSKH Ngô Việt Trung  thuộc Viện Toán học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam là một trong 5 công trình được đề cử.

Chia sẻ về công trình này, GS.TSKH Ngô Việt Trung cho biết: Công trình đã giải quyết được một số giả thuyết khó trong chuyên ngành đại số giao hoán của toán học, được đăng tải trên Tạp chí Inventiones Mathematicae - một trong những tạp chí hàng đầu của toán học thế giới, xếp hạng thứ 3 trên tổng số 440 tạp chí thuộc danh mục toán học chung của Scimago. Đây cũng là lần đầu tiên một công trình thực hiện tại Việt Nam được đăng trong tạp chí này.

Công trình nghiên cứu một bất biến rất cơ bản của “iđêan” là độ sâu. “Nếu ta xét độ sâu tất cả các luỹ thừa hình thức của iđêan, ta sẽ có một hàm số học được gọi là hàm độ sâu hình thức”, GS.TSKH Ngô Việt Trung cho biết.

GS.TSKH  Ngô Việt Trung cũng cho hay, để đạt được các kết quả trên, công trình đã đưa ra nhiều ý tưởng và phương pháp nghiên cứu mới sử dụng công cụ từ các chuyên ngành khác như: Hình học đại số, Tô pô đại số, Quy hoạch nguyên. Các kết quả đạt được dẫn đến nhiều vấn đề nghiên cứu mới mà việc giải quyết chúng sẽ giúp hiểu rõ hơn khái niệm luỹ thừa hình thức.

Theo quy chế của Bộ KH&CN, Giải thưởng Tạ Quang Bửu chỉ được trao cho một cá nhân. Vì vậy, Viện Toán học đề cử GS.TSKH Ngô Việt Trung, tác giả liên hệ của công trình trên, cho giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2022.

Theo GS Ngô Việt Trung, những đóng góp của TS. Nguyễn Đăng Hợp rất quan trọng, đặc biệt trong việc giải quyết giả thuyết 3. Đây có lẽ là kết quả đã góp phần để bài báo được chấp nhận đăng trong tạp chí Inventones Mathematicae. 

Khi được hỏi về đề xuất để đưa nghiên cứu khoa học cơ bản phát triển, GS.TSKH  Ngô Việt Trung  cho rằng, khoa học cơ bản của Việt Nam đạt trình độ quốc tế trong một số ngành như toán, lý, khoa học vật liệu, hoá học.

Cho rằng không phải ai giỏi cũng phải nghiên cứu khoa học cơ bản, GS.TSKH  Ngô Việt Trung khuyến nghị Việt Nam phải có cơ chế chính sách đặc thù để những người say mê làm khoa học sống được không những cho mình và cho cả gia đình họ để họ an tâm làm việc và đóng góp cho đất nước.

Theo ông, bên cạnh chế độ đãi ngộ, một trong những vấn đề chính đối với các nhà khoa học trẻ chính là cơ chế hoạt động để họ để có thể nghiên cứu một cách hiệu quả nhất.