 |
| Ảnh minh hoạ (Ảnh: M.P) |
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa công bố kết quả cuộc điều tra xu hướng kinh doanh quý IV/2024, cho thấy những diễn biến mới trên thị trường tài chính.
Trong quý III/2024, nhu cầu sử dụng các dịch vụ ngân hàng như gửi tiền, thanh toán, thẻ và vay vốn đã có sự cải thiện so với quý trước. Tuy nhiên, mức tăng trưởng chưa đáp ứng được kỳ vọng của các tổ chức tín dụng. Đặc biệt, dịch vụ thanh toán và thẻ ghi nhận mức tăng mạnh, trong khi nhu cầu vay vốn và gửi tiền lại không tăng mạnh như dự đoán.
Nhìn về quý IV/2024 và cả năm 2024, các TCTD kỳ vọng nhu cầu sử dụng dịch vụ ngân hàng sẽ tiếp tục cải thiện, đặc biệt là nhu cầu vay vốn, trong khi nhu cầu gửi tiền và thanh toán sẽ tăng trưởng ở mức độ vừa phải. Điều này phản ánh xu hướng khách hàng doanh nghiệp và cá nhân vẫn đang tìm kiếm các giải pháp tài chính để duy trì hoạt động kinh doanh trong thời gian khó khăn.
Các TCTD cho biết họ đã tiếp tục duy trì hoặc giảm giá bình quân các sản phẩm và dịch vụ trong quý III/2024. Xu hướng giảm lãi suất biên tiếp tục được duy trì mạnh mẽ hơn so với việc giảm phí dịch vụ. Trong quý IV, khoảng 17% TCTD dự kiến sẽ điều chỉnh tăng nhẹ giá bình quân sản phẩm, đặc biệt là phí dịch vụ, nhưng vẫn giữ xu hướng giảm lãi suất biên.
Trong khi đó, dự báo cho cả năm 2024 cho thấy giá bình quân của các sản phẩm dịch vụ sẽ tiếp tục giảm so với năm 2023, bao gồm cả lãi suất biên và phí dịch vụ. Tuy nhiên, có thể kỳ vọng giá này sẽ tăng nhẹ trở lại vào năm 2025, tùy thuộc vào tình hình kinh tế và chính sách tiền tệ của NHNN.
Theo đánh giá từ các TCTD, thanh khoản của hệ thống ngân hàng trong quý III/2024 vẫn duy trì tốt và dự báo sẽ tiếp tục cải thiện trong quý IV và cả năm 2024. Các TCTD nhận định, mặt bằng lãi suất huy động có thể sẽ tăng nhẹ trong quý IV, trong khi lãi suất cho vay sẽ tiếp tục giữ ở mức thấp. Đối với cả năm 2024, mặt bằng lãi suất huy động dự kiến sẽ tăng khoảng 0,1 điểm phần trăm, còn lãi suất cho vay sẽ giảm nhẹ 0,09 điểm phần trăm so với cuối năm 2023.
Một điểm đáng chú ý là tỷ lệ các tổ chức tín dụng lo ngại về khả năng kinh doanh thua lỗ đang gia tăng. Theo kết quả điều tra, 15,9% TCTD lo ngại lợi nhuận sẽ tăng trưởng âm trong năm 2024, cao hơn so với 11% trong kỳ điều tra trước. Điều này phản ánh mức độ thận trọng của các tổ chức tài chính trong bối cảnh kinh tế toàn cầu và nội địa vẫn còn nhiều bất ổn. Ngoài ra, 4,4% TCTD dự báo lợi nhuận sẽ không thay đổi so với năm trước.
Huy động vốn toàn hệ thống ngân hàng được các TCTD kỳ vọng sẽ tăng bình quân 3,2% trong quý IV/2024 và 7,9% trong năm 2024. Đây là mức điều chỉnh giảm đáng kể so với kỳ vọng trước đó, khi các TCTD dự báo tăng trưởng huy động vốn đạt 10,1%. Dư nợ tín dụng cũng được dự báo sẽ tăng bình quân 4,8% trong quý IV và 13,2% trong năm 2024, giảm 0,9 điểm phần trăm so với dự báo trước đó.
Mặt bằng rủi ro của các nhóm khách hàng tiếp tục tăng nhẹ trong quý III, nhưng được kỳ vọng sẽ giảm trong quý IV/2024. Các tổ chức tín dụng dự báo, tổng thể rủi ro của các nhóm khách hàng trong năm 2024 sẽ tăng nhẹ so với năm 2023, nhưng tốc độ tăng đã chậm lại đáng kể. Tỷ lệ nợ xấu toàn hệ thống có xu hướng tăng nhẹ trong quý III/2024, trái ngược với kỳ vọng giảm nợ xấu trước đó. Tuy nhiên, các TCTD vẫn kỳ vọng tỷ lệ nợ xấu sẽ giảm trong quý IV/2024.
Mặc dù tình hình kinh doanh của các TCTD trong quý III/2024 đã có sự cải thiện, kết quả chưa đạt được như kỳ vọng từ các kỳ điều tra trước. Khoảng 71,9% đến 76,3% các TCTD kỳ vọng tình hình kinh doanh sẽ khả quan hơn trong quý IV và cả năm 2024, tuy nhiên, vẫn còn một tỷ lệ đáng kể các tổ chức lo ngại về khả năng thua lỗ.
Trong bối cảnh này, các tổ chức tín dụng cần có những biện pháp linh hoạt hơn để ứng phó với sự biến động của thị trường, đồng thời tiếp tục duy trì sự thận trọng trong các quyết định kinh doanh. Những rủi ro từ thị trường quốc tế và các yếu tố nội tại, như thiên tai hoặc biến động kinh tế, sẽ vẫn là những yếu tố ảnh hưởng lớn đến triển vọng lợi nhuận của ngành ngân hàng trong thời gian tới./.