Nhân rộng cà phê hữu cơ, cà phê đặc sản Hướng Phùng, Hướng Hóa (Quảng Trị)

Thứ bảy, 18/03/2023 09:02
0:00/ 0:00
Giọng nữ
  • Giọng nữ
(ĐCSVN) – Giấc mơ phủ xanh cà phê hữu cơ với các bóng cây tán rộng, có sinh kế che bóng cho vườn cà phê được nhen nhóm với tất cả đam mê, sự tri ân và khát khao về khôi phục, củng cố và nhân rộng giá trị cà phê Khe Sanh, Quảng Trị đã từng bước được hiện thực một cách chắc chắn, đầy tự tin.

Hành trình xây dựng cà phê đặc sản Quảng Trị

Giấc mơ đó được bắt đầu từ đồi Pun tại Hướng Phùng, Hướng Hóa, Quảng Trị, từ cặp vợ chồng có tình yêu mãnh liệt với cà phê, tình yêu đó gần như là sự si mê, không rời không bỏ với tất cả mọi thứ liên quan tới cà phê, đặc biệt là cà phê hữu cơ.

leftcenterrightdel
Tạo vườn ươm, ươm giống, trồng và tin ở những đồi cà phê có tán cây xanh che bóng (Ảnh: HNV) 

1 triệu cây xanh chủ đạo che bóng vườn cà phê…

“Mùa xuân là Tết trồng cây/Làm cho đất nước càng ngày càng xuân” – Lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn luôn vẹn nguyên giá trị và lúc này đây, khi cả đất trời vào xuân, đón một mùa xuân mới Quý Mão 2023, việc trồng cây gây rừng lại càng được nhớ và nhắc đến nhiều thật nhiều. Trong đó, có câu chuyện về nhân rộng các vườn cây cà phê hữu cơ, cà phê đặc sản cùng “1 triệu cây xanh chủ đạo che bóng vườn cà phê” của Pun Coffee đến từ Hướng Phùng, Hướng Hóa, Quảng Trị.

Theo đó, từ tháng 6/2022, Pun Coffee triển khai dự án 1 triệu cây xanh và chủ đạo tập trung che bóng vườn cà phê. Lý do việc chọn lựa cây sưa làm cây chủ đạo của dự án 1 triệu cây xanh của Pun Coffee xuất phát từ bản chất của cây sưa và giá trị tiềm năng kinh tế mang lại. Cây sưa đỏ được xếp vào dòng cây lâm nghiệp nhóm I (gỗ quý hiếm), vòng đời sinh trưởng đến khai thác dao động từ 16 đến 20 năm tùy theo tình hình kỹ thuật chăm sóc cây. Cây sưa đỏ có tán lá rộng, lá có dạng kép, thân cây khi phát triển, cây có chiều cao trung bình từ 15-18met, thuộc nhóm cây họ đậu bộ rễ có khả năng cố định nitơ trong không khí thông qua việc cộng sinh với vi khuẩn nốt rễ Rhizobium – một loại vi khuẩn sống trong đất, để tạo ra đạm sinh học cho đất và cây trồng, và chúng không hề ảnh hưởng gì đến cây trồng xung quanh mà ngược lại hỗ trợ phát triển chéo lẫn nhau. Bên cạnh việc cung cấp đạm sinh học thì các loại cây họ đậu còn mang đến nhiều lợi ích khác trong lĩnh vực nông nghiệp như: Các loại cây họ đậu được xem là cây che phủ đất, giảm xói mòn và rửa trôi phân bón cũng như các chất hữu cơ trong tầng đất canh tác. Đây cũng là loại cây phân xanh bổ sung lượng sinh khối lớn, giàu dinh dưỡng cho đất trồng. Nhờ sinh khối che phủ và khả năng cố định đạm mà các cây trồng họ đậu đã từng bước cải thiện cấu trúc và độ phì nhiêu của đất. Giúp cây trồng chính sinh trưởng khỏe mạnh, năng suất hơn, chống chịu tốt hơn với các biến động về thời tiết. Ngoài ra, việc xen canh cây họ đậu trong vườn còn tăng nguồn thu và lợi nhuận kinh tế cho người nông dân từ sản phẩm phụ, giảm dần nhu cầu đầu tư về phân bón.

leftcenterrightdel
 Anh Phan Hồng Phong trong một công đoạn của rất nhiều khâu để làm ra thương hiệu cà phê Pun (Ảnh: HNV)

Từ những lợi ích thiết thực mà chúng mang lại, các loại cây trồng họ đậu đang được xen canh nhiều hơn trong các vườn trồng cây ăn quả, vườn cây công nghiệp, vườn trồng canh tác theo hướng tự nhiên, sinh thái vườn rừng. Ngoài việc đưa cây sưa đỏ che bóng nâng tầm chất lượng giá trị cây cà phê thì thực tế cây sưa đỏ mang lại những giá trị kinh tế cao. Do đó, đối với các vườn liên kết với Công ty Pun Coffee ngoài việc hỗ trợ xây dựng chiến lược thu mua giá cao đối với nguyên liệu quả tươi, Pun còn hỗ trợ chuyên gia tư vấn kỹ thuật, xây dựng mô hình vườn cà phê đa dạng sinh học nhằm giúp người dân chủ động các nguồn thu nhập từ vườn cà phê. Bên cạnh đó. các vườn này nằm chiến lược thay đổi giống cà phê có lộ trình nhằm đáp ứng nhu cầu giống cây cho năng suất, chống chịu sâu bệnh và chất lượng cao. Việc đưa cây sưa đỏ trong vườn cây che bóng mục tiêu của Pun Coffee xây dựng vùng cà phê nguyên liệu có gắn tín chỉ carbon, đáp ứng vườn cà phê tiêu chuẩn EU.

“Chúng tôi gắn liền sinh kế bền vững và bình đẳng giới đối với đồng bào thiểu số Vân Kiều làm cà phê. Pun Coffee xây dựng và phát triển vùng nguyên liệu theo tiêu chí nông lâm kết hợp tạo sự đa dạng sinh học từ vườn cà phê giúp người nông dân chủ động các nguồn thu nhập từ vườn. Là một doanh nghiệp nhỏ bé nằm trên dãy Trường Sơn, Pun Coffee tri ân vùng đất này bằng những dự án những hỗ trợ giúp đỡ trẻ em và phụ nữ thiểu số Vân Kiều có cuộc sống tốt đẹp và hạnh phúc. Ngoài ra, còn tham gia hỗ trợ khẩn cấp thiên tai bão lũ tại địa phương nhằm bước đầu giúp đỡ người dân gặp khó khăn ổn định trong lúc khó khăn”, chị Lương Ngọc Trâm, sáng lập viên Pun Coffee chia sẻ.

leftcenterrightdel
Những hạt cà phê chắt chiu từ tâm huyết, công sức của biết bao người (Ảnh: HNV) 

Cũng theo chị Trâm, Pun Coffee xác định mang đến cho khách hàng sản phẩm cà phê đặc sản tuyệt vời được trồng trọt từ những triền núi chảy dài theo dãy Trường Sơn – Quảng Trị; được chăm sóc, thu hái và chế biến theo tiểu chuẩn Hiệp hội cà phê đặc sản thế giới SCA do chính những người đồng bào thiểu số Vân Kiều thực hiện; được rang xay thành phẩm đóng gói tại nhà xưởng đạt tiêu chuẩn ISO 22000-2018, HACCP và kỹ thuật rang được chứng nhận bởi SCA.

“Thương hiệu Pun coffee ra đời năm 2018 dưới hình thức Hộ kinh doanh cá thể, đến năm 2019, chúng tôi thành lập Công ty TNHH Pun coffee đó là chuỗi quá trình sau hơn 10 năm chuyên gia công cà phê nhân xanh cho các thương lái, nhãn hàng, doanh nghiệp khác nhau. Pun coffee tập trung vào mảng cà phê nhân chất lượng cao (thuộc nhóm cà phê đặc sản) và cà phê rang xay đầu cuối. Để thực hiện mục tiêu này chúng tôi đã tham dự các khóa học khác nhau từ: Đào tạo sơ chế cà phê nhân xanh – đào tạo về rang xay và khóa học barista chuyên nghiệp…”- Phan Hồng Phong, “bậc thầy” pha chế cà phê Pun, đồng sáng lập Pun tâm sự, chia sẻ.

Với dự án 1 triệu cây xanh mà Pun đang ấp ủ và bắt tay triển khai, Trâm và Phong gọi đó là "Hành trình mang rừng về vườn", Pun hướng tới không chỉ là đơn vị sản xuất kinh doanh cà phê mà còn hơn thế nữa...Pun đang nuôi dưỡng giấc mơ phủ xanh lại những ngọn đồi độc canh thành những cánh rừng xanh ngát.

Xác định một cách rõ ràng rằng, mô hình nông lâm kết hợp mang lại giá trị bền vững với việc loại bỏ hóa chất ra khỏi việc canh tác cà phê, hướng tới mục tiêu canh tác nông nghiệp cà phê bền vững; cải tạo dinh dưỡng cho đất thông qua việc thay đổi thói quen canh tác, giúp đất  giàu dinh dưỡng hơn, kết cấu bền vững, chống sạt lở; người nông dân giảm chi phí hơn khi chuyển đổi vườn cà phê độc canh sang mô hình cà phê vườn rừng đa dạng sinh học nông lâm kết hợp, chất lượng quả cà phê cải tiến rõ rệt khi sản lượng cà phê từ vườn cảnh quan cao hơn so với vườn độc canh thông thường, Pun quyết tâm phải làm bằng được và làm tốt “mang rừng về vườn”.

Tin ở những cánh vườn cà phê hữu cơ…

leftcenterrightdel
 Trẻ em thích thú trải nghiệm tại Pun Coffee (Ảnh: HNV)

Tôi vào thăm đồi Pun trên chuyến tàu hỏa Hà Nội – Quảng Trị và chuyển lượt xe ô tô để vào trung tâm thị trấn Hướng Phùng, gặp hai vợ chồng Trâm – Phong cùng chứng kiến câu chuyện về Pun, trực tiếp cầm tay vào hạt cà phê, tự lượm lặt theo chỉ dẫn của Phong rồi trực tiếp nếm thử các vị cà phê khác nhau dưới bàn tay “ma thuật” của Phong, tôi cùng người bạn đồng hành của mình đã liên tục đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác với các trải nghiệm vô cùng đặc sắc về cà phê nói chung và cà phê Pun nói riêng.

Trò chuyện với thanh niên Hồ Văn Chinh, dân tộc Vân Kiều, hiện đang là Trưởng thôn Xa Ry, xã Hướng Phùng, 1 trong 10 hộ gia đình tham gia vào Dự án của Pun với ước mong phủ rộng các mảnh vườn cà phê hữu cơ có cây tán rộng che bóng mát. Chinh kể: “Anh Phong yêu cà phê lắm, anh gặp các hộ gia đình tâm huyết với cà phê, anh nói chuyện, anh tâm sự, rồi anh hướng dẫn kỹ thuật từ chọn giống, ươm bầu, nhân giống, trồng cây bóng mát (anh cam kết sẽ dành tặng 300-500 cây dành cho 10 hộ) … đặc biệt là cách chăm sóc cây cà phê sạch. Anh Phong bảo rồi, trồng và chăm sóc cà phê sạch, cà phê hữu cơ sẽ mất công hơn, khó hơn nhưng giá trị chắc chắn sẽ được nâng lên, bán được giá hơn”, vì thế, gia đình Chinh cùng 9 gia đình khác nữa đều yên tâm tin tưởng và làm theo, quyết tâm làm đến cùng luôn”- Chinh cười hiền thật hiền khi tâm sự với tôi.

Gặp Chủ tịch UBND xã Hướng Phùng tại trụ sở làm việc, ông Phan Ngọc Long, ông cũng cho biết thêm, hiện, địa phương đang có 5 sản phẩm OCOP 3 sao, trong đó, địa phương đang đề xuất nâng cấp lên 4 sao với 1 sản phẩm cà phê của Pun.

Bí thư thứ nhất Đại sứ quán Việt Nam tại Ả-rập-Xê-út Trần Trọng Kim nhắn nhủ, những doanh nghiệp nhỏ như Pun với tình yêu, đam mê và tâm huyết sẽ đưa được nông sản Việt lên tầm cao mới chất lượng và sự hài lòng. Rồi cà phê Pun chào sân tại Úc được đối tác khen và khá bất ngờ dù không biết bao lần xác minh nhân xanh vào phục vụ cho rang xay chứ không phải hạt giống.

leftcenterrightdel
 Nâng niu hạt cà phê chất lượng (Ảnh: NVCC)

Niềm vui bất ngờ nhất là cuối 2022, đầu 2023 vừa rồi là Pun Coffee được giải cà phê rang quốc tế lần thứ 8 tại Paris (Pháp) do tổ chức AVPA bình xét. Pun đã được AVPA (The Agency for the Valorization of Agricultural Products) - một tổ chức phi chính phủ, phi lợi nhuận, được thành lập vào năm 2005 bởi các nhà sản xuất và những người đam mê hương vị, có trụ sở đặt tại Paris, Pháp định kỳ hằng năm tổ chức các cuộc thi dành cho những nhà chế biến là các hộ dân, các nhóm sản xuất, các công ty nhỏ để vinh danh các sản phẩm chất lượng tốt, hương vị và cách chế biến đặc biệt, nhưng thường bị đứng ngoài các cuộc thi lớn bởi không có đủ kinh phí đi thi, trong đó phải kể đến cuộc thi Coffees Roasted at the Origin dành cho các nhà sản xuất (cá nhân hoặc tổ chức trong các hiệp hội hoặc hợp tác xã) tự chịu trách nhiệm về quá trình rang và các nhà rang xay ở các quốc gia sản xuất đảm bảo khả năng truy xuất nguồn gốc cà phê công nhận chất lượng. Cụ thể, cuộc thi Coffees Roasted at the Origin lần thứ 8 của AVPA qui tụ gần 200 loại cà phê đặc sản đến từ 25 quốc gia trên 4 châu lục đã được nếm thử ở hai phần riêng biệt: ở chế độ espresso hoặc ở chế độ unfiltered infusion. 69 mẫu coffee đã được xếp hạng, trong đó có 10 Giải Vàng (Gourmet OR), 10 Giải Bạc (Diplome Argent), 14 Giải Đồng (Diplome Bronze) và 35 Giải Khuyến Khích (Diplome Gourmet). Arabica của Pun Coffee lần đầu đi thi đã nhận giải Giải Bạc cho dòng chế biến Espresso và Giải Khuyến Khích cho dòng chế biến unfiltered infusion. 

Trước đó, ngay từ khi thành lập, Pun Coffee đã chọn là loại hình doanh nghiệp hoạt động theo hướng lợi ích cộng đồng gắn liền sự phát triển doanh nghiệp. Cũng năm 2022, Pun Coffee vinh dự là 30SIBs xuất sắc nhận được sự hỗ trợ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng Chương trình Liên Hiệp Quốc (UNDP) và Đại sứ quán Canada tại Việt Nam./. 

Lê Nguyễn

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Ý kiến bình luận
Họ và tên
Email
Lời bình

/

Xác thực