Những năm gần đây, làng hoa Xuân Quan (xã Xuân Quan, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên) đã trở thành cái tên quen thuộc được nhiều du khách gần xa tìm đến. Cách Hà Nội chỉ hơn 20 km, làng hoa ven sông với đủ loại hoa, cây cảnh khoe sắc đã trở thành điểm ghé chân của khá đông người dân Thủ đô, nhất là vào dịp lễ, Tết, cuối tuần.
Vừa chọn được 2 chậu hồng ưng ý, chị Nguyễn Kiều Anh cho biết, do điều kiện công việc và việc học tập của hai con nhỏ nên gia đình chị trong tuần ở nội thành, cuối tuần cả gia đình cùng ông bà lại về nhà ở khu đô thị Ecopark để thay đổi không khí. Làng hoa Xuân Quan cách chỗ chị ở vài bước chân nên gần như tuần nào chị cũng ghé qua để mua hoa về trang hoàng nhà cửa. Chị cũng hẹn nhóm bạn đưa cả gia đình qua đây để ngắm hoa, chụp ảnh, cảnh quan xung quanh rất thư giãn nên ai nấy đều rất hài lòng.
Niềm vui của nông dân Xuân Quan bên những bông hoa khoe sắc - Ảnh: Minh Châu
Ít ai nghĩ rằng chỉ cách đây khoảng 10 năm, Xuân Quan vẫn là một xã nông nghiệp nghèo. Gia đình chị Lê Thị Nghĩa ở thôn 4, xã Xuân Quan gồm 5 thành viên trước kia chỉ trông vào 4 đến 5 sào ruộng, quanh năm làm quần quật cũng chỉ đủ ăn. Vậy mà sau khi quyết định chuyển đổi sang trồng hoa với diện tích hơn 3 mẫu, doanh thu của cả hộ giờ cũng lên tới vài tỷ đồng/năm. "Trồng hoa đã đem lại cho gia đình tôi thu nhập gấp 10 lần so với trồng lúa trước kia", chị Nghĩa nói.
Cũng chính nhờ trồng hoa, gia đình chị Nghĩa giờ sống trong một ngôi nhà khang trang, đẹp đẽ, cuộc sống ở mức sung túc, dư dả, điều mà nếu tiếp tục làm nông như trước kia, chị chả dám mơ tới. "Quyết định trồng hoa chính là quyết định đổi đời, không chỉ mang về tiền bạc mà còn rất nhiều những giá trị khác của không chỉ gia đình tôi mà cả làng Xuân Quan", chị Nghĩa quả quyết.
Theo ông Lê Quý Đôn, Chủ tịch UBND xã Xuân Quan, hiện nghề trồng hoa đã thu hút trên 900 hộ gia đình trong xã tham gia, hơn 60% diện tích đất canh tác của xã dành cho hoa và cây cảnh. Tổng lợi nhuận từ hoa, cây cảnh của xã mỗi năm lên đến con số 200 tỷ đồng. Mức thu nhập hằng năm sau khi trừ mọi chi phí của các hộ trồng hoa hộ ít cũng 300 triệu, hộ nhiều lên tới cả chục tỷ đồng. Chưa bao giờ người làm nông ở Xuân Quan giàu như bây giờ.
“Chỉ cách đây 10 năm, những con số này tưởng như là ước mơ quá đỗi xa vời với người dân nơi này bởi khi đó Xuân Quan chỉ là vùng đất nghèo thuần nông, quanh năm người dân đầu tắt mặt tối với những hạt lúa, hạt ngô, chắt chiu từng đồng mà vẫn bị cảnh nghèo khó vẫn bủa vây. Nhờ chính sách đúng đắn của cấp ủy đảng, chính quyền địa phương cùng sự hỗ trợ thiết thực từ doanh nghiệp đóng trên địa bàn nông dân trong xã đã được tham gia các khóa đào tạo chuyển đổi nghề, chuyển hướng sang trồng hoa, cây cảnh”, Chủ tịch xã cho hay.
Không chỉ miễn toàn bộ kinh phí tham gia các khóa đào tạo, mời các chuyên gia giỏi, dày dặn kinh nghiệm về tập huấn, chia sẻ cho bà con nông dân công nghệ lấy giống, ươm trồng sao cho bài bản, đạt năng suất, chất lượng cao, lãnh đạo xã, Hội Nông dân cùng chủ đầu tư khu đô thị Ecopark còn giám sát chặt chẽ quá trình triển khai các lớp học, tổ chức các chuyến tham quan tới các làng hoa nổi tiếng để chúng tôi có thêm kiến thức cũng như quyết tâm theo đuổi hướng đi này, chị Nghĩa chia sẻ.
Và thực tế đã cho thấy hướng đi này phát huy hiệu quả thực sự khi nghề trồng hoa, cây cảnh đã đem lại hiệu quả cao từ 10 đến 20 lần, thậm chí cá biệt với một số hộ lên tới 50 lần so với trồng lúa và hoa màu. Xuân Quan đã vươn mình trở thành một vựa hoa trẻ có tên tuổi sánh ngang với những vựa hoa truyền thống tại miền Bắc như Mê Linh, Tây Tựu.
Đầu tư nhà lưới, nhà kính với giá trị hàng tỷ đồng để trồng hoa, nhiều hộ gia đình
ở Xuân Quan tin tưởng sẽ mang lại giá trị kinh tế cao hơn - Ảnh: Minh Châu
Giàu lên nhờ hoa nhưng nhiều hộ dân Xuân Quan lại dùng tiền để tái đầu tư vào sản xuất. Là một trong những hộ có diện tích trồng hoa lớn, gia đình ông Nguyễn Văn Thơm đã đầu tư xây dựng mô hình nhà lưới, nhà kính cho hơn 4.000m2 trồng hoa. “Chi phí ban đầu bỏ ra đúng là không nhỏ, vài tỷ đồng có khi là con số phấn đấu cả cuộc đời của biết bao người nhưng hiệu quả kinh tế sẽ cao hơn hẳn. Tôi không lăn tăn, do dự gì khi quyết định đầu tư”, ông Thơm khẳng định.
Không chỉ tái đầu tư vào sản xuất, nhiều hộ dân Xuân Quan giờ đây còn chọn cách tái đầu tư theo hướng xuất ngoại để mở mang tầm mắt, nâng cao trình độ. Quy tụ được hơn 30 xã viên, Hợp tác xã Hoa cây cảnh Xuân Quan mỗi năm tổ chức từ 1 đến 2 chuyến đi Thái Lan, Trung Quốc, Philippines... để các xã viên nắm bắt xu hướng, thị hiếu, cách chăm sóc hoa ở nước bạn bằng nguồn kinh phí hoàn toàn tự túc.
Chính nhờ những chuyến đi này mà ông Phan Văn Oanh đã bỏ cả tỷ đồng xây dựng phòng nuôi cấy mô, thuê chuyên gia giàu kinh nghiệm từ nước ngoài cầm tay chỉ việc. “Bước đầu phòng nuôi cấy mô của tôi đã tạo được một số giống lan rừng, giống hoa đồng tiền từ ống nghiệm, dự kiến trong thời gian tới sẽ cung ứng ra thị trường trong nước cũng như các nước trong khu vực”, ông Oanh chia sẻ.
Điểm khác biệt ở làng hoa Xuân Quan là các hộ đã không chọn hoa cành để sản xuất như nhiều làng hoa khác mà chọn hướng đi riêng là hoa chậu, hoa giỏ treo, hoa thảm, cây trang trí nội ngoại thất. Vậy nên bất cứ thời gian nào trong năm, thương lái và du khách ghé thăm đều có thể chọn mua đủ loại hoa, cây cảnh.
Nắm bắt xu hướng thị trường thời gian gần đây, bà con còn mạnh dạn đầu tư các giống cây mới, phải kể đến hàng trăm giống hoa hồng quý cho giá trị kinh tế cao như: hồng cổ Sa Pa, hồng Vân Khôi, hồng đỏ Sa Đéc, hồng đổi màu, hồng đào, hồng trứng…. Mạnh dạn tiếp nhận cái mới cộng với sự thay đổi trong tư duy, quyết đoán trong cách làm đã giúp nhiều nông dân thu được “trái ngọt” khi Xuân Quan đã khẳng định tên tuổi, trở thành một trong những trung tâm trồng và buôn bán hoa hồng các loại sầm uất nhất miền Bắc.
“Lão nông” Nguyễn Văn Thơm giờ đã thành tỷ phú có tiếng cho biết, những năm gần đây nhận thấy sự phát triển của khu đô thị Ecopark, người dân sinh sống trong khu đô thị này cũng như khách đến chơi tìm đến làng hoa ngày một đông, số lượng tăng theo tuần, người ngắm nghía, người chụp ảnh và hầu như ai cũng mang về những chậu hoa bởi giá cả rất hợp lý, các hộ dân và chính quyền xã lại nhanh chóng nắm bắt xu thế, cùng hiện thực hóa ý tưởng gắn trồng hoa với du lịch sinh thái.
Cuối năm 2017, Lễ hội làng hoa Xuân Quan lần đầu tiên được tổ chức với khoảng 100 gian hàng hoa tươi các loại thu hút đông đảo khách tham quan. Bước sang năm 2018, người trồng hoa Xuân Quan có thêm niềm vui khi được đón bằng công nhận làng nghề trồng hoa cây cảnh, vì vậy, người trồng hoa Xuân Quan chúng tôi tự tin đã và sẽ khẳng định được thương hiệu cũng như mở ra hướng phát triển bền vững, tỷ phú Nguyễn Văn Thơm nói./.