 |
| Nhân viên y tế lấy mẫu xét nghiệm COVID-19 cho người dân. (Ảnh:TH) |
Theo thống kê của Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, năm 2020 có 597 nhân viên y tế xin nghỉ việc. Trong đợt dịch COVID-19 lần thứ 4, sức chống chịu của lực lượng y tế đẩy lên cao độ, số lượng nhân viên y tế xin nghỉ việc khoảng 1.000 người, gần gấp đôi năm ngoái.
Tại TP Cao Lãnh (Đồng Tháp), mới đây có 16 y, bác sĩ tuyến thành phố nộp đơn xin nghỉ. Từ năm 2019 đến cuối tháng 11/2021, tại Bệnh viện đa khoa vùng Tây Nguyên (Đắk Lắk)có 48 bác sĩ xin thôi việc, trong đó có 32 bác sĩ trình độ sau đại học, đặc biệt trong số người nghỉ có 1 phó giám đốc bệnh viện…
Tại Đồng Nai, bác sĩ Phạm Văn Dũng, Giám đốc Bệnh viện đa khoa Thống Nhất cho biết, tình trạng y, bác sĩ nghỉ việc đang là vấn đề “đau đầu” của bệnh viện. Tại Bình Dương, giữa cao điểm chống dịch, Sở Y tế Bình Dương từng ban hành văn bản cho biết “không giải quyết đơn xin nghỉ việc của các viên chức tại tất cả đơn vị trực thuộc”.
Trước hiện trạng nhiều cán bộ y tế cơ sở của TP Hồ Chí Minh nói riêng và cả nước nói chung xin nghỉ việc, nhiều địa phương đang lo lắng thiếu nhân lực để ứng phó với đại dịch COVID-19. Mà theo thống kê, hầu hết các nhân viên y tế cơ sở xin nghỉ vì chế độ đãi ngộ chưa tương xứng với công việc, do hoàn cảnh gia đình, yếu tố cá nhân.
Theo Giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh Tăng Chí Thượng, làm việc trong ngành y tế với đặc thù công việc áp lực cao, thu nhập giảm sút, trải qua những đợt dịch COVID-19 căng thẳng... là lý do nhân viên y tế nghỉ việc ngày càng nhiều. “Có thể dùng từ kiệt sức để cắt nghĩa lý do nhiều nhân viên y tế nghỉ việc cũng không sai, khi gần 8 tháng trời chưa được nghỉ ngơi ngày nào với mức thu nhập thấp” – ông Thượng bộc bạch.
Mặt khác, số lượng nhân viên y tế trên bình quân dân số đang ở mức thấp, thậm chí có địa phương là rất thấp, dẫn đến công việc quá tải khi có dịch bệnh xảy ra. Đơn cử, tại TP Hồ Chí Minh chỉ có khoảng 2,31 nhân viên y tế cơ sở trên 10.000 dân, thấp hơn trung bình cả nước (7 người). Thử hình dung, chỉ có hơn 2 người liệu có thể “lo” được cho 10.000 người?
Trong khi đó, diễn biến của dịch COVID-19 trong những ngày qua vô cùng phức tạp. Thông tin số ca mắc COVID-19 tại các địa phương liên tục vượt đỉnh khiến cho không ít người cảm thấy lo lắng. Số bệnh nhân nặng phải nhập viện và cần chăm sóc y tế, điều trị tích cực cũng như số người tử vong vẫn chưa kéo giảm được như mong muốn. Việc điều trị bệnh nhân COVID-19 tại nhà cũng cần đến một lực lượng cán bộ y tế không hề nhỏ…
Trước thực trạng này, Văn phòng Chính phủ vừa có Công văn số 9058/VPCP-KGVX, truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long tiếp tục triển khai, thực hiện có hiệu quả các giải pháp phòng, chống dịch COVID-19. Đáng chú ý, Thủ tướng lưu ý Bộ trưởng Y tế có giải pháp phù hợp để kịp thời khắc phục tình trạng cán bộ y tế nghỉ việc, nhất là ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh.
Nhiều người cho rằng, trong điều kiện bình thường, nhiều nhân viên y tế vẫn trụ được với công việc. Nhưng khi có dịch bệnh xảy ra trong cộng đồng thì lực lượng này lại quá thiếu, khó khăn vượt sức chịu đựng của nhiều người. Họ muốn cống hiến, nhưng cũng phải lo nuôi sống gia đình, con cái… Vì thế, việc nhân viên y tế nếu có nghỉ vì áp lực cũng nên được chia sẻ.
Theo một kết quả khảo sát từ tháng 7 đến tháng 9 vừa qua trên 2.700 nhân viên y tế và tuyến đầu chống COVID-19 về "Tác động của đại dịch COVID-19 đến sức khỏe và các điều kiện kinh tế - xã hội - việc làm của cán bộ y tế Việt Nam", cho thấy mức lương bình quân của họ năm 2020 là 7,36 triệu đồng/tháng, trong khi giá sinh hoạt trung bình ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh lần lượt là 10 triệu và 11 triệu đồng.
Chủ trương quan tâm đúng mức, đầu tư xứng đáng cho y tế cơ sở để giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên đã rất nhiều lần được đề cập. Song phải thừa nhận một thực tế rằng, trải qua vài thập kỷ, tuyến y tế cơ sở vẫn là nơi yếu nhất khiến người dân chưa tin tưởng khi đến khám, chữa bệnh. Hiện y tế cơ sở không chỉ yếu về nhân lực, mà còn thiếu mọi điều kiện cơ sở vật chất khám chữa bệnh. Đãi ngộ chưa tương xứng, thu nhập ít ỏi, lại thêm cơ sở vật chất “thiếu ngược, thiếu xuôi”, thử hỏi làm sao các nhân viên y tế cơ sở không chán nản muốn nghỉ việc, dù họ rất tâm huyết với nghề?
Thiết nghĩ, trước thực trạng hiện nay, nhà nước cùng các địa phương cần phải có sự đãi ngộ, hỗ trợ kịp thời bằng chế độ, chính sách cụ thể, nhất là trong thời kỳ dịch bệnh đang hoành hành. Dẫu chưa thể giải quyết thỏa đáng ngay tất cả mọi vấn đề đang đặt ra, nhưng ít nhất họ cũng cảm thấy được quan tâm, chia sẻ để họ yên tâm, có động lực tiếp tục cống hiến, chiến đấu vì cuộc chiến chống dịch này chưa biết bao giờ mới kết thúc. Thực tế hợp lý sẽ níu giữ được họ, mức đãi ngộ xứng đáng với những gì họ cống hiến sẽ bù đắp được phần nào những vất vả hi sinh… Vì thế cần tiếp sức trước khi họ bị… kiệt sức.
Còn về lâu dài, để tuyến y tế cơ sở trở thành nơi tìm đến đầu tiên của người dân, thay vì vượt tuyến, thì những nơi này phải phát triển năng lực đủ mạnh, tạo được sự tin tưởng. Muốn vậy, các trạm y tế phải được đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị máy móc, được cấp đủ các loại thuốc cần thiết cho người dân đến khám và điều trị. Còn các nhân viên y tế cơ sở cần phải được quan tâm đúng mức cả về chế độ đào tạo, đãi ngộ, phát huy trình độ chuyên môn, nghiệp vụ… chứ không riêng về vấn đề đãi ngộ tiền lương.
Muốn thế, Bộ Y tế phải sớm có giải pháp toàn diện với đội ngũ của mình và cũng không thể chần chừ thêm được nữa. Không chỉ y bác sĩ, nhân viên y tế cần điều đó mà đó cũng chính là đòi hỏi của nhân dân. Khi hệ thống y tế cơ sở đủ tốt thì người dân ắt sẽ tự tìm đến mà không cần phải tìm mọi cách để vượt tuyến lên trên…/.