Thu hồi đất phục vụ dự án khu đô thị, nhà ở thương mại là không phù hợp

Thứ năm, 22/09/2022 11:45
0:00/ 0:00
Giọng nữ
  • Giọng nữ
(ĐCSVN) - Thẩm tra dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng việc thu hồi đất phục vụ dự án khu đô thị, nhà ở thương mại là không phù hợp.

Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã được đưa ra lấy ý kiến Uỷ ban Thường vụ Quốc hội trong phiên họp chuyên đề pháp luật sáng 22/9. Dự thảo Luật trình tại phiên họp gồm 16 chương, 240 điều. Dự luật giữ nguyên 48 điều; sửa đổi, bổ sung 156 điều; bổ sung mới 36 điều và bãi bỏ 8 điều.

Tránh lạm dụng, thu hồi đất tràn Lan

Một trong những điểm mới của dự thảo luật là quy định cụ thể trường hợp thu hồi đất theo tính chất phục vụ phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng và bổ sung trường hợp thu hồi đất đối với các dự án được trên 80% người có đất thu hồi đồng ý.

Theo Tờ trình của Chính phủ, đây là vấn đề còn hai loại ý kiến khác nhau.

Cụ thể, loại ý kiến thứ nhất cũng là đa số ý kiến đồng ý với dự thảo. Bởi lẽ, theo Nghị quyết số 18-NQ/TW thì Nhà nước chủ yếu thực hiện việc giao đất, cho thuê đất thông qua đấu giá, đấu thầu dự án có sử dụng đất; do đó, cần phải quy định cụ thể các trường hợp thu hồi đất để thực hiện đấu giá, đấu thầu nhằm hạn chế tiếp cận đất đai không thông qua đấu giá, đấu thầu.

Ở chiều ngược lại, có ý kiến đề nghị cân nhắc, đánh giá kỹ lưỡng để đảm bảo quyền lợi của người sử dụng đất khi thực hiện thu hồi đất để xây dựng dự án đô thị, nhà ở thương mại. Nên cho phép chủ đầu tư được thỏa thuận với người sử dụng đất trong việc nhận chuyển nhượng, chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án; hạn chế thực hiện việc thu hồi đất để tránh khiếu kiện về đất đai. 

 Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh phát biểu tại phiên họp (Ảnh: Phạm Thắng)

Thẩm tra dự thảo luật, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng việc quy định các trường hợp Nhà nước thu hồi đất cần bảo đảm tuân thủ các trường hợp đã quy định tại Điều 54 Hiến pháp năm 2013.

Theo ông, quy định tại điểm h khoản 2 Điều 70 dự thảo Luật về việc Nhà nước thu hồi đất đối với “dự án khu đô thị, khu nhà ở thương mại” sẽ tác động rất lớn đến quyền của người sử dụng đất. Các dự án khu đô thị, nhà ở thương mại mang tính chất kinh doanh là chủ yếu, mặc dù sẽ tác động đến phát triển kinh tế - xã hội nói chung nhưng lợi ích trước mắt và trực tiếp sẽ mang lại cho các chủ đầu tư thực hiện dự án. 

Mặt khác, ông nhắc lại Nghị quyết số 18-NQ/TW đặt ra nhiệm vụ: “Tiếp tục thực hiện cơ chế tự thỏa thuận giữa người dân và doanh nghiệp trong chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện các dự án đô thị, nhà ở thương mại”. Vì vậy, Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng việc thu hồi đất phục vụ dự án khu đô thị, nhà ở thương mại là không phù hợp.

Thường trực Ủy ban Kinh tế cũng đề nghị rà soát các trường hợp thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; xác định rõ các tiêu chí, điều kiện thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng để tránh lạm dụng, thu hồi đất tràn lan, không đúng bản chất, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người có đất thu hồi.

Cân nhắc kỹ lưỡng các trường hợp thu hồi đất, đảm bảo quyền lợi của người dân

Nêu rõ thu hồi đất là một chế định quan trọng trong Luật Đất đai, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp cho rằng cần phải quy định chặt chẽ nội dung này, thể chế hóa nhiệm vụ, giải pháp được nêu tại Nghị quyết 18-NQ/TW để đảm bảo tính minh bạch. Do đó, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát để quy định chặt chẽ hơn về nội dung này. Trong đó, lưu ý nghiên cứu bổ sung quy định về nguyên tắc, điều kiện, tiêu chuẩn cụ thể, tiêu chí cụ thể để Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng theo đúng yêu cầu của Nghị quyết 18-NQ/TW; rà soát kỹ lưỡng các trường hợp thu hồi đất để đảm bảo tính chính xác và phù hợp tránh việc lạm dụng trong thực tiễn.

Tham gia thảo luận tại phiên họp, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng bày tỏ đánh giá cao quá trình chuẩn bị rất tích cực, khẩn trương, công phu của cơ quan soạn thảo đối với dự án Luật Đất đai (sửa đổi), đây là sự nỗ lực rất lớn để kịp thời thể chế hóa Nghị quyết 18 của Trung ương. Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cũng bày tỏ tán thành với các vấn đề nêu ra trong báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Kinh tế.

 Liên quan việc thu hồi đất, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho rằng, khi thu hồi đất thì bồi thường cho người có quyền sử dụng bị thu hồi phải đảm bảo đời sống tốt hơn, trong Nghị quyết 18-NQ/TW đã nêu rất rõ nhưng trong dự thảo luật chỉ nhắc lại chứ không cụ thể hơn… “Nếu các chế định trong luật này mà làm không kỹ, không thận trọng, không cân nhắc kỹ lưỡng sẽ tác động trực tiếp đến các mối quan hệ pháp lý khác” – ông phát biểu. 

leftcenterrightdel
 Trưởng Ban Công tác Đại biểu Nguyễn Thị Thanh phát biểu (Ảnh: Phạm Thắng)

Đưa ra ý kiến góp ý hoàn thiện Dự án Luật, về các trường hợp Nhà nước thu hồi đất, Trưởng Ban Công tác Đại biểu Nguyễn Thị Thanh cơ bản đồng tình với các trường hợp như Chính phủ quy định dự kiến. Tuy nhiên căn cứ vào Hiến pháp và thực tiễn, Trưởng Ban Công tác Đại biểu Nguyễn Thị Thanh đề nghị việc mở rộng các trường hợp Nhà nước thu hồi đất lần này cần thể hiện nhằm thể chế hóa chủ trương tạo quỹ đất, bảo đảm sự chủ động của Nhà nước trong việc phân bổ, điều tiết thị trường và đáp ứng nhu cầu đất của các dự án đầu tư, đấu giá quyền sử dụng đất, góp phần tăng thu cho ngân sách. Việc mở rộng diện đất đai phải thu hồi áp dụng trên cơ sở chỉ thu hồi khi chứng minh được việc thu hồi đất ngoài mục đích quốc phòng, an ninh vì phát triển kinh tế, xã hội nhưng phải bảo đảm được lợi ích quốc gia, dân tộc; bảo đảm hài hòa quyền lợi của Nhà nước, nhà đầu tư và người dân.

Trên cơ sở đó, Trưởng Ban Công tác Đại biểu Nguyễn Thị Thanh đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu lại những trường hợp thu hồi đất để phục vụ dự án thương mại, dịch vụ theo quy định tại Điểm c, khoản 2, Điều 70 của dự thảo Luật đã đảm bảo điều kiện nêu trên hay chưa?.

Trưởng Ban Công tác Đại biểu Nguyễn Thị Thanh ủng hộ quan điểm cần cân nhắc, đánh giá kỹ lưỡng để đảm bảo quyền lợi của người sử dụng đất khi thực hiện thu hồi đất để xây dựng dự án đô thị, nhà ở thương mại. Nên cho phép chủ đầu tư được thỏa thuận với người sử dụng đất trong việc nhận chuyển nhượng, chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án; hạn chế thực hiện việc thu hồi đất để tránh khiếu kiện về đất đai./.

 
Kim Thanh

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Ý kiến bình luận
Họ và tên
Email
Lời bình

/

Xác thực