 |
| Phương tiện chở hàng xuất khẩu qua Cửa khẩu Kim Thành |
Khi tình hình dịch bệnh ở các tỉnh, thành trong nước có chiều hướng giảm, đặc biệt là từ khi Chính phủ cho lập “luồng xanh” ưu tiên vận chuyển hàng hóa tiêu dùng thiết yếu và hàng hóa phục vụ xuất - nhập khẩu thì hoạt động lưu thông hàng hóa tại Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số II Kim Thành (Cửa khẩu Kim Thành) được phục hồi. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn một số vướng mắc về xuất khẩu nông sản của phía Việt Nam cần được 2 bên điều chỉnh để phù hợp với tình hình thực tế, vừa đảm bảo phòng, chống dịch bệnh.
Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, trong 8 tháng năm 2021, mặc dù tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, tuy nhiên hoạt động xuất khẩu nông sản qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh vẫn diễn ra khá ổn định, hơn 800 nghìn tấn nông sản đã được xuất khẩu, tăng gần 100 nghìn tấn so với cùng kỳ năm trước, ước giá trị đạt 750 triệu USD. Trong đó, thanh long là mặt hàng có giá trị cao nhất, đạt 416 nghìn tấn, tăng 11,7% (giá trị đạt 443,9 triệu USD); dưa hấu 80 nghìn tấn, tăng 27,8% so với cùng kỳ, giá trị đạt xấp xỉ 28 triệu USD; xoài 136,7 nghìn tấn, tăng gấp 2,34 lần so với cùng kỳ, giá trị đạt 120 triệu USD…
Từ cuối tháng 8 đến nay, hoạt động xuất - nhập khẩu qua các cửa khẩu của Lào Cai gặp nhiều khó khăn. Hoạt động vận chuyển hàng hóa từ các tỉnh miền Nam phát sinh nhiều chi phí nên doanh nghiệp không mặn mà. Bên cạnh đó, phía Hà Khẩu (Trung Quốc) hạn chế đối với các mặt hàng trái cây xuất khẩu từ phía Việt Nam, làm ảnh hưởng đến kim ngạch xuất - nhập khẩu, gây khó khăn cho nông dân tại các vùng trồng nông sản.
Hiện nay, việc thực hiện phương án vận chuyển hàng hóa qua Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số II Kim Thành (Lào Cai) - Bắc Sơn (Hà Khẩu) đã triển khai từ 18/4/2020 đang phát sinh nhiều vấn đề cần sự thống nhất tháo gỡ giữa 2 bên. Với phương án này, cả 2 bên không cho phép lái xe đi sâu vào khu vực cửa khẩu mà chỉ cho phép giao - nhận xe vận chuyển hàng hóa tại khu cách ly Cửa khẩu Kim Thành (Việt Nam), nên đã xảy ra một số bất cập như lái xe 2 bên không trực tiếp tự điều khiển phương tiện của mình dẫn đến tình trạng tai nạn, va quệt, làm hỏng phương tiện vận tải, mất hàng hóa; việc giao - nhận hàng hóa gián tiếp dẫn đến tranh chấp hàng hóa giữa các bên…
Cùng với đó, việc sử dụng khu cách ly phía trước nhà liên ngành Cửa khẩu Kim Thành làm nơi bàn giao phương tiện đã phát sinh, giảm năng lực thông quan qua cửa khẩu. Ngoài ra, khu cách ly không phải là kho bãi hàng hóa, hệ thống phòng cháy, chữa cháy không đảm bảo.
Cũng theo phản ánh của một số doanh nghiệp thì thời gian vừa qua, phía Trung Quốc yêu cầu doanh nghiệp xuất khẩu nông sản phải xét nghiệm SARS-CoV-2 đối với những người tham gia các công đoạn thu hoạch, bốc xếp, vận chuyển, đồng thời gửi kết quả xét nghiệm và video bốc xếp nông sản lên xe cho doanh nghiệp phía Trung Quốc đưa vào hồ sơ… Điều này rất khó thực hiện và phát sinh nhiều chi phí, trong khi phía tỉnh Lào Cai đã có phương án thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch Covid-19.
Trước những khó khăn trong hoạt động xuất - nhập khẩu tại Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số II Kim Thành (Lào Cai) và Cửa khẩu Bắc Sơn (Hà Khẩu), ngày 16/9/2021, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh đã phối hợp với một số sở, ban, ngành, đơn vị có liên quan tổ chức hội đàm trực tuyến với chính quyền nhân dân huyện Hà Khẩu (Trung Quốc) về tháo gỡ.
Tại hội đàm, 2 bên đã bàn các giải pháp và thống nhất các nội dung tham mưu báo cáo chính quyền tỉnh Lào Cai (Việt Nam) và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) điều chỉnh phương án vận chuyển hàng hóa qua Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số II Kim Thành (Lào Cai) - Bắc Sơn (Hà Khẩu) như: Thành lập đội lái xe cố định, điều khiển phương tiện chở hàng hóa xuất - nhập khẩu vào khu vực giới hạn của 2 bên. Theo đó, đội lái xe cố định của Việt Nam và Trung Quốc lưu trú tại khu vực cửa khẩu trong thời gian thực hiện nhiệm vụ. Các lái xe trong đội lái xe cố định được tiêm vắc-xin do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công nhận; định kỳ xét nghiệm RT-PCR 5 ngày/lần và gửi kết quả cho 2 bên; số lượng đội lái xe cố định dự kiến từ 30 đến 50 người. Tỉnh Lào Cai cũng đề nghị phía Hà Khẩu tiếp tục cho nhập khẩu trở lại các mặt hàng là trái cây của Việt Nam.
Trong trường hợp không thể thực hiện phương án quản lý vận chuyển hàng hóa qua cửa khẩu nói trên, 2 bên sẽ phối hợp thực hiện phương án bàn giao phương tiện chở hàng hóa xuất - nhập khẩu trên cầu đường bộ bắc qua sông Hồng (cầu Kim Thành).
Riêng mặt hàng quả chuối tươi xuất khẩu, tỉnh Lào Cai đề nghị phía bạn tạo điều kiện thông thoáng để vận chuyển hàng hóa qua cửa khẩu, bởi bắt đầu từ ngày 29/8/2021, các doanh nghiệp của Việt Nam đã lấy mẫu xét nghiệm PCR tại thành thùng xe và trên hàng hóa; người lao động bốc dỡ hàng đã được tiêm vắc-xin và định kỳ xét nghiệm Covid-19.
Hy vọng với những giải pháp mà 2 bên đã đưa ra hội đàm thống nhất, trong thời gian tới, hoạt động xuất - nhập khẩu hàng hóa qua Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số II Kim Thành (Lào Cai) - Bắc Sơn (Hà Khẩu) sẽ thuận lợi hơn, đạt mục tiêu kép vừa đảm bảo hoạt động xuất - nhập khẩu, vừa đảm bảo phòng, chống dịch.
Tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ./.