 |
| Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen (giữa) tại Hội nghị thượng đỉnh EU-CELAC 2023 diễn ra Brussels, Bỉ. (Ảnh: news.cgtn.com) |
Sau 8 năm gián đoạn, Hội nghị thượng đỉnh EU-CELAC lần thứ 3 này diễn ra trong bối cảnh khu vực Mỹ Latin và Caribe đang là thị trường mới nổi, thu hút nhiều nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Hội nghị được cho là sẽ tạo ra khởi đầu mới cho mối quan hệ giữa hai khu vực dựa trên nền tảng các giá trị chung.
Tại hội nghị, các nhà lãnh đạo đề cập đến nhiều chủ đề như: tăng cường hợp tác trong các diễn đàn đa phương, hòa bình và ổn định khu vực, thương mại và đầu tư, phục hồi kinh tế, nỗ lực chống biến đổi khí hậu, nghiên cứu và đổi mới, công lý và an ninh cho công dân... Các nhà lãnh đạo cũng đã thảo luận về cách khai thác tiềm năng và cơ hội to lớn mà quá trình chuyển đổi sinh thái và kỹ thuật số mang lại để tăng cường sự thịnh vượng cho hai khu vực.
Ra mắt vào năm 2010, CELAC là khối gồm 33 quốc gia Mỹ Latin và Caribe với mục đích liên kết các quốc gia này để tăng cường đối thoại chính trị và hội nhập văn hóa xã hội của khu vực, cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân, kích thích tăng trưởng kinh tế và nâng cao phúc lợi cho người dân.
Phát biểu sau khi kết thúc hội nghị, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen cho biết: “Hội nghị thượng đỉnh EU-CELAC năm nay giống như một khởi đầu mới giữa những người bạn cũ. Đây là thời điểm có nhiều thay đổi địa chính trị và những người bạn cùng chí hướng như EU, các đối tác Mỹ Latin và Caribe cần xích lại gần nhau hơn”. Bà von der Layen nhấn mạnh, với Chương trình đầu tư “Cửa ngõ toàn cầu” (Global Gateway), khoảng 45 tỷ euro sẽ được đầu tư từ nay đến năm 2027 vào khu vực với mong muốn mang lại lợi ích cho cộng đồng địa phương và tạo ra chuỗi giá trị tại địa phương trong khu vực. Khoảng 130 dự án được thông báo, bao gồm nhiều lĩnh vực như chuyển đổi sang nền kinh tế xanh, chuyển đổi kỹ thuật số, đào tạo nghề, y tế, bao gồm sản xuất vaccine. “Đây là tinh thần hợp tác của chúng ta”, bà Ursula von der Leyen nhấn mạnh.
Đề cập đến việc EU ký kết một loạt Biên Bản ghi nhớ (MoU) về hợp tác năng lượng với Argentina và Uruguay cũng như thiết lập quan hệ đối tác về chuỗi giá trị nguyên liệu thô bền vững với Chile, Tổng thống Argentina Alberto Fernandez nhấn mạnh, đây là lần đầu tiên hai bên có thể thảo luận và tuyên bố rõ ràng về cơ chế chấm dứt hoạt động khai khoáng ở Mỹ Latin cũng như loại bỏ quan điểm cho rằng Mỹ Latin chỉ là nơi sản xuất các sản phẩm sơ cấp và luôn bị ngăn cản công nghiệp hóa những sản phẩm này.
Là một phần trong chiến lược “Cửa ngõ toàn cầu” của EU, trong Hội nghị thượng đỉnh EU-CELAC, Ngân hàng Đầu tư châu Âu (EIB) và Banco Santander đã ký khoản vay trị giá 300 triệu euro để hỗ trợ thành lập một loạt nhà máy quang điện quy mô nhỏ ở Brazil. Tương tự, EIB cũng công bố khoản vay 200 triệu euro cho Banco del Estado de Chile để tài trợ cho những ngôi nhà mới với tiêu chuẩn hiệu quả năng lượng tốt hơn và khoản vay 100 triệu euro để hỗ trợ ngành công nghiệp hydro tái tạo đang phát triển của Chile.
Trong lĩnh vực kỹ thuật số, EU và nhiều nước Mỹ Latin và Caribe đã nhất trí thành lập Liên minh kỹ thuật số EU-LAC. Đây sẽ là một khuôn khổ hợp tác về các vấn đề kỹ thuật số vì lợi ích của công dân của cả hai khu vực và tái khẳng định cam kết đối với quá trình chuyển đổi kỹ thuật số.
Bên lề Hội nghị thượng đỉnh, Đại diện cấp cao, Phó Chủ tịch EC Josep Borrell đã ký Biên Bản ghi nhớ về tham vấn song phương với Honduras, El Salvador và Ecuador, đưa ra các khuôn khổ để tăng cường nỗ lực hợp tác và tham gia đối thoại về chương trình nghị sự chung.
EU cũng đã thông báo về khoản hỗ trợ khẩn cấp trị giá 10 triệu euro để giải quyết nhu cầu nhân đạo gia tăng chưa từng thấy ở Haiti. Khoản tài trợ mới này sẽ giúp các tổ chức nhân đạo tăng cường ứng phó và giải quyết các nhu cầu cấp thiết nhất như thực phẩm và dinh dưỡng.
Trong Tuyên bố chung, các nhà lãnh đạo EU và CELAC đã nhất trí sẽ nhóm họp thượng đỉnh hai năm/lần. Hội nghị thượng đỉnh sắp tới sẽ được tổ chức tại một trong các quốc gia CELAC vào năm 2025./.