 |
Các tàu vận chuyển ngũ cốc qua Biển Đen đang chờ kiểm tra tại Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. (Ảnh: Reuters)
|
Sau khi Nga tuyên bố chấm dứt hiệu lực của thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen hồi tháng 7 vừa qua, Ukraine thông báo thiết lập “hành lang nhân đạo” dọc theo bờ biển phía Tây Biển Đen, gần Romania và Bulgaria, để mở đường cho các tàu chở hàng bị mắc kẹt tại các cảng của nước này đến thị trường châu Phi và châu Á.
Theo Bộ trưởng Solsky, trong tháng 9 vừa qua, Ukraine đã xuất khẩu 2,3 triệu tấn nông sản từ các cảng nhỏ trên sông Danube của nước này, đưa tổng lượng lương thực xuất khẩu trong tháng trước lên 3,6 triệu tấn.
Kể từ khi hành lang mới đi vào hoạt động, đã có 38 tàu cập các cảng và hơn 30 tàu đã rời cảng Ukraine, song không phải tàu nào cũng chở ngũ cốc. Nhà chức trách ước tính lượng xuất khẩu ngũ cốc đạt khoảng 700.000 tấn.
Tuy nhiên, để có thể duy trì ngành nông nghiệp - một trong những lĩnh vực quan trọng của ngành kinh tế, Ukraine cần xuất khẩu khoảng 6 triệu tấn lương thực mỗi tháng. Bộ trưởng Nông nghiệp Ukraine cho rằng, chỉ có thể đảm bảo khối lượng vận tải này khi các cảng nước sâu ở tỉnh Odessa của nước này khôi phục hoạt động đầy đủ.
Các nhà xuất khẩu nông sản Ukraine cho biết, hành lang nhân đạo mới có thể giúp nước này xuất khẩu 2,5 triệu tấn lương thực mỗi tháng, giúp tuyến đường này gần như bù đắp được ảnh hưởng do quyết định rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc của Nga.
Số liệu của Bộ Nông nghiệp cho thấy, tính đến ngày 23/10, xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine giảm 29,7% còn 8,3 triệu tấn trong vụ mùa từ tháng 7/2023 đến tháng 6/2024.
Bộ Nông nghiệp Ukraine dự tính nước này sẽ thu hoạch được 79 triệu tấn ngũ cốc và hạt có dầu trong năm 2023, với lượng xuất khẩu vụ mùa 2023-2024 có thể lên đến 50 triệu tấn.
Trước đó, ngày 17/7 vừa qua, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen chấm dứt hiệu lực do phần thỏa thuận liên quan đến Nga đã không được thực hiện.
"Quyết định của Nga khi dừng tham gia thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen sẽ làm nghiêm trọng thêm tình trạng mất an ninh lương thực và ảnh hưởng tiêu cực đến hàng triệu người là đối tượng dễ tổn thương trên thế giới", ông Adam Hodge, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ trong một báo cáo cho hay.
Thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen do Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ đứng ra làm trung gian được ký kết vào tháng 7/2022 giữa Nga và Ukraine, với mục đích nhằm hạ nhiệt cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu, bằng cách cho phép xuất khẩu ngũ cốc Ukraine qua Biển Đen, vốn bị chặn bởi cuộc xung đột, một cách an toàn. Theo Trung tâm Điều phối Chung ở Istanbul, thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen đã cho phép ba cảng của Ukraine xuất khẩu 33 triệu tấn ngũ cốc và thực phẩm khác ra thế giới, với hơn một nửa trong số đó là xuất khẩu sang các nước đang phát triển.
Theo dữ liệu của Liên Hợp Quốc, cho đến nay, thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen được gia hạn 3 lần nhưng Nga nhiều lần đe dọa rút khỏi thỏa thuận vì cho rằng nước này bị cản trở xuất khẩu các sản phẩm của mình./.