Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình đã trình bày
Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2011 - 2016.
Theo Viện trưởng, nhiệm kỳ qua, ngành Kiểm sát đã có sự chuyển biến tích cực, hiệu quả trên tất cả các mặt công tác. Công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp có nhiều chuyển biến mạnh mẽ, thực hiện đạt và vượt các chỉ tiêu của Quốc hội. Nổi bật, trong nhiệm kỳ, toàn Ngành thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết 387.857 tố giác, tin báo; số tố giác, tin báo về tội phạm được kiểm sát tăng theo mỗi năm, tỉ lệ giải quyết đạt 97,3%, vượt 7,3% so với chỉ tiêu Nghị quyết số 37 của Quốc hội; số tố giác, tin báo về tội phạm quá hạn giải quyết giảm dần. Đặc biệt, Viện Kiểm sát đã làm tốt hơn trách nhiệm công tố, thiết thực góp phần chống oan, sai, chống bỏ lọt tội phạm ngay từ giai đoạn đầu quá trình tố tụng.
Viện Kiểm sát các cấp đã thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra 337.474 vụ/539.564 bị can (tăng 14,1% số vụ, 14,6% số bị can so với nhiệm kỳ trước); thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp trong giai đoạn truy tố 275.380 vụ/498.622 bị can (tăng 15,5% số vụ).
Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã phát hiện, khởi tố 150 vụ án, tăng 92,3%; đặc biệt, đã kiên quyết khởi tố, xử lý nghiêm minh nhiều vụ án xâm phạm hoạt động tư pháp dẫn đến làm oan người vô tội, một số vụ án về tham nhũng, chức vụ trong hoạt động tư pháp.
Trong nhiệm kỳ, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã ban hành 6.035 kháng nghị phúc thẩm, tăng 131% so với nhiệm kỳ trước; tỉ lệ kháng nghị được Tòa án chấp nhận đạt 85%, tăng 03% và vượt 15% so với chỉ tiêu của Quốc hội; đã ban hành 7.987 kiến nghị, tăng 7,1%. Cùng với đó, ngành Kiểm sát tập trung kiểm sát chặt chẽ hoạt động tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự, nhất là sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết số 37.
Toàn Ngành cũng đã kiểm sát 941.924 trường hợp bị tạm giữ, tạm giam và thi hành án; 310.975 hồ sơ đề nghị xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù và hồ sơ đề nghị đặc xá. Toàn Ngành đã kiểm sát 34.310 cuộc tại nhà tạm giữ, trại tạm giam, trại giam… Qua kiểm sát, đã yêu cầu: ra 385 quyết định thi hành án, áp giải 1.572 bị án, trả tự do cho 176 người; kiến nghị loại 624 hồ sơ đề nghị miễn, giảm thi hành án phạt tù, 430 hồ sơ đề nghị đặc xá không đủ tiêu chuẩn...
Tuy nhiên, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã thẳng thắn chỉ rõ mặt còn hạn chế, thiếu sót. Đó là trách nhiệm công tố trong một số vụ án chưa tốt, một số trường hợp truy tố chưa chính xác, còn có vụ án tham nhũng, kinh tế thời hạn giải quyết kéo dài; chất lượng tranh tụng của kiểm sát viên tại một số phiên tòa chưa đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp; để xảy ra một số trường hợp oan, sai trong quá trình giải quyết án hình sự.
Thẩm tra công tác nhiệm kỳ 2011 - 2016 của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Văn Hiện cho hay: Viện Kiểm sát các cấp đã kiểm sát các vụ án ngay từ khi khởi tố; kiên quyết hủy bỏ các quyết định không có căn cứ và trái pháp luật của các cơ quan có thẩm quyền điều tra, tích cực đề ra yêu cầu điều tra, trực tiếp khởi tố nhiều vụ án hình sự và bị can để chống bỏ lọt tội phạm và người phạm tội. Tỷ lệ truy tố trong hạn luật định và truy tố đúng tội danh đạt cao và vượt chỉ tiêu của Nghị quyết số 37; từng bước khắc phục các trường hợp đình chỉ miễn trách nhiệm hình sự không đúng pháp luật; ban hành hàng nghìn kiến nghị, yêu cầu cơ quan điều tra, các cơ quan hữu quan áp dụng các biện pháp phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm.
Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế chưa được khắc phục cơ bản như: Số trường hợp Viện Kiểm sát phát hiện, hủy bỏ quyết định tạm giữ chưa tương xứng với số trường hợp bắt, tạm giữ hình sự phải chuyển xử lý hành chính hoặc trả tự do; còn nhiều trường hợp Viện Kiểm sát phê chuẩn bắt khẩn cấp, gia hạn tạm giữ, tạm giam, gia hạn tạm giam sau đó phải chuyển xử lý hành chính, trả tự do vì không có sự việc phạm tội. Tỷ lệ trả hồ sơ điều tra bổ sung giữa các cơ quan tiến hành tố tụng tuy giảm dần theo từng năm nhưng còn cao, chiếm 5,8%, trong đó số vụ án bị tòa án trả hồ sơ điều tra bổ sung chiếm 4,2%.
Tiến độ và chất lượng truy tố nhiều vụ án kinh tế, chức vụ và tham nhũng còn hạn chế, thời gian giải quyết kéo dài do bị tòa án trả hồ sơ nhiều lần; số trường hợp đình chỉ miễn trách nhiệm hình sự đối với các bị can phạm tội về kinh tế, chức vụ, tham nhũng còn nhiều so với các loại tội phạm khác./.